Een maatschap vormen

De Maatschap ontstaat zodra twee of meer personen -maten van de maatschap genoemd- afspreken met elkaar samen te werken en hierbij b.v. geld, kennis, arbeid of goederen samen te voegen. Dit met het oogmerk om de hieruit voortvloeiende voordelen, zoals winst, met elkaar te delen. Is een maatschapsovereenkomst of maatschapscontract eigenlijk verplicht? En wat gebeurt er als een maat uittreedt bij een maatschap?

De maatschap

Een maatschap ontstaat zodra twee of meer personen -bij de maatschap maten genoemd- afspreken met elkaar samen te werken en hierbij geld en/of kennis en/of arbeid en/of goederen samen te voegen. Dit met het oogmerk om de hieruit voortvloeiende voordelen te delen. Maten kunnen zowel onbekenden als bekenden, familie of levenspartners e.d. zijn.

Een maatschap kan een algehele samenwerking in een volledige dagtaak betreffen, waarbij meerdere maten hetzelfde (of aanvullend werk) verrichten. Tevens kan het slechts een gedeeltelijke samenwerking betreffen (parttime of enkele uren). Ook wordt er in een maatschap vaak onderling afspraken gemaakt wat te doen indien er sprake is van ziekte, afwezigheid of vakantie van een maat of maten.

Mondelinge afspraak

Men kan volstaan met een mondelinge afspraak, maar om eventuele meningsverschillen te voorkomen is het echter raadzaam de afspraken schriftelijk vast te leggen in een zogenaamde maatschapsovereenkomst (hetgeen dus niet verplicht is).

Interne werking

De afspraken van maten hebben in principe een interne werking, dat wil zeggen dat derden hiermee niets van doen hebben. De afspraken gelden slechts tussen de maten onderling.

Maatschapsovereenkomst

Zaken met derden

Indien een maat zaken doet met een derde, dan ontstaan er in de maatschap slechts rechten en plichten tussen deze maat en derde. De andere maten staan hier dan buiten, tenzij de handelende maat op basis van een volmacht mede namens de andere maten handelde.

Aansprakelijkheid collega-maten

Indien een maat ook voor zijn collega-maat handelde, worden alle gebonden maten voor gelijke delen aansprakelijk voor de hieruit voortvloeiende verplichtingen. Men doet er hierom goed aan duidelijk afspraken te maken over ieders bevoegdheden. De maten kunnen uit naam van de maatschap namelijk zelfstandig optreden, hetgeen het belangrijk maakt om een en ander goed te regelen in een zogenaamd maatschapcontract.

Bezittingen en schulden

De bezittingen en schulden die de maten inbrengen in de maatschap blijven gewoon hun persoonlijk eigendom. Echter bezittingen die in de loop van de tijd binnen de maatschap worden verworven (bijvoorbeeld een aangeschafte bestelbus uit de winst) worden verhoudingsgewijs, gerelateerd aan de inbreng van de maat, eigendom van alle maten.

Maatschapscontract

Zoals reeds gezegd is het niet verplicht, maar wel raadzaam om je door een notaris, een advocaat, een accountant of juridisch adviseur te laten adviseren bij het maken van een maatschapscontract. Dit is belangrijk aangezien alle maten volledig hoofdelijk (privé) aansprakelijk zijn voor overeenkomsten en verplichtingen van de maatschap aan derden. Dus als de maatschap bijvoorbeeld een schuld heeft, kan een schuldeiser vorderen ten aanzien van het vermogen van de maatschap maar ook ten aanzien van het privé-vermogen van alle maten uit de maatschap.

Indien één van de maten een privé-schuld heeft, kan de schuldeiser ook een vordering instellen op het aandeel van de betreffende maat in de maatschap. Het is echter niet mogelijk om in dit geval de inbreng van de andere maten binnen de maatschap te vorderen.

Naam van de maatschap

Een maatschap treedt in het algemeen naar buiten onder de namen van de maten of met de naam van één of enkelen van hen. De rechtsvorm wordt veel gebruikt door ondernemers in de zogenaamde vrije beroepen als advocaten, accountants, apothekers, therapeuten en artsen.

Maatschap verdeling winst

De voordelen c.q. winst, behaald met de maatschap, dient tussen de maten te worden verdeeld. Dit geschiedt op basis van evenredigheid. Over het algemeen zal dit zo zijn indien de maten vergelijkbare of evenveel arbeid verrichten in de maatschap. Zijn er maten die geringere arbeid verrichten, zal het aandeel van deze in de winst ook relatief lager zijn. Het is echter niet geoorloofd een maatschapsovereenkomst aan te gaan, waarbij één van de maten niet meedeelt in het behaalde voordeel. Men is overigens wel vrij om onderling afspraken te maken over de verdeling.

Verhouding inbreng

Spreekt men niets af, dan wordt het voordeel (de winst) verdeeld in verhouding tot ieders inbreng. Degene die alleen werkkracht (arbeid) inbrengt, krijgt volgens de wet hetzelfde winstaandeel als degene met de laagste geldelijke inbreng.

Maatschap en belasting

De belastingdienst ziet iedere maat van de maatschap als een eigen onderneming c.q. eenmanszaak, onafhankelijk van hoeveel maten er samenwerken. Dit betekent dat de maatschap zelf formeel dus niet belastingplichtig is. De individuele maten vallen alle onder de inkomstenbelasting. De maatschap is echter wel belastingplichtig waar het de BTW (omzetbelasting) betreft. Indien er personeel in dienst wordt genomen, tevens voor loonheffing en premies (werknemersverzekeringen).

Voordeel inkomstenbelasting

Een voordeel bij de maatschap qua inkomstenbelasting is dat iedere maat als zelfstandig ondernemer beschouwd wordt en dientengevolge recht heeft op de zelfstandigenaftrek.

Einde maatschap

Een maatschap eindigt in principe door verloop van de tijd waarvoor deze is aangegaan of door voltooiing of vernietiging van de zaak waarvoor deze is aangegaan, bijvoorbeeld een bepaald bouwwerk. Een maatschap eindigt ook door dood, faillissement of curatele van één der maten. En uiteraard door onderling goedvinden.

Voorwaarden opzegging

Indien de maatschap voor een onbepaalde tijd is aangegaan, dan kan men -indien tijdig en te goeder trouw gedaan- ook door opzegging de maatschap beëindigen. Dit in tegenstelling tot de maatschap die voor bepaalde tijd is aangegaan. Deze kan slechts met de hulp van de rechter worden beëindigd.

Overname maatschapsdeel

Maten spreken vaak af - met het oog op beëindiging - dat in de desbetreffende beëindigingssituaties de maatschap door de overige maten wordt voortgezet en dat zij dan het maatschapsdeel van de uittredende maat over zullen nemen (indien ze dit gewenst achten). Indien deze afspraken niet gemaakt zijn, staat het een maat altijd vrij om zijn maatschapsdeel aan een derde over te dragen. Indien iemand een maatschapsdeel overneemt zal veelal een overnamesom gevraagd worden. De overnamesom fungeert dan als het aandeel van de betreffende maat in de maatschap.

Toetreding maatschap

Indien een maatschap bijvoorbeeld uit vier maten bestaat en je wilt als vijfde toetreden, dan is het niet ongebruikelijk dat er goodwill gevraagd wordt (waarde van de goede naam van de zaak die reeds opgebouwd is). De toetredingssom vormt dan je aandeel in de maatschap.

Lees verder

• Een Eenmanszaak
• Vennootschap Onder Firma (VOF)
• De Vennootschap (BV en NV)
• Commanditaire Vennootschap (CV)
• Rechtspersonen (Rechtsvormen)