mijn kijk op

Geef strategische bedrijven niet meer vrij, bescherm ze

Bij artikelen over het gouden aandeel en de opmars van het Oosten is nog wel eens de reactie dat opnieuw beschermingsconstructies invoeren hypocriet zou zijn. Maar waarom. Bij een goed management van een land weet je toch waar het land heen wil. Je geeft in 2019 of 2020 toch niet je strategische bedrijven uit handen? Nederland is toch niet failliet? Ook ABN AMRO is naar de effectenbeurs met een forse bescherming. In 2017 aasden Amerikaanse bedrijven op Akzo en Unilever, enige bescherming leek vervolgens op zijn plaats.

Gouden aandeel

Bij discussies over het gouden aandeel of andere beschermingsconstructies zijn sommigen van mening dat je het geheel maar op zijn beloop moet laten en dat het dan wel goed komt (laissez faire). Een laisser faire, waarbij de vrije markt bepaalt wat het toekomstige lot van een bedrijf zal zijn. Dat steeds meer landen uit het Oosten de westerse bedrijven kunnen opkopen is daar dan een logisch gevolg van. Maar sinds wanneer zou ook niet de overheid eens strategisch kunnen nadenken over wat het met een land wil. Of op grotere schaal de EU. Wordt het niet eens tijd dat daar wordt nagedacht over welke strategische bedrijven we liever behouden. En hoe dat te regelen. Of is overheidsbestuur overbodig geworden en kan het kabinet gewoon naar huis.

Strategische overheidsbedrijven

Onder de noemer strategische bedrijven vallen niet alleen op bedrijven die duidelijke strategische overheidstaken hebben of daaraan gelieerd zijn. Denk aan de verdediging van ons land. Het is goed denkbaar dat de regels met betrekking tot dit soort bedrijven nog eens goed tegen het licht worden gehouden. Of is het niet erg als strategische defensiemateriaal in handen van andere grootmachten komt?. Het verdient in ieder geval een goede overdenking en analyse. Alleen roepen dat je een gouden aandeel wil, is dan volstrekt onvoldoende.

Strategische bedrijven

Bij strategische bedrijven denk je ook aan gas, water en telecom. Veelal private bedrijven. Wat wil een land of Europa daarmee. Is het erg als buitenlandse mogendheden die bedrijven opkopen. Ook niet EU-landen, zoals China of Rusland. Nog een andere belangrijke vraag is of het erg is dat dit soort bedrijven door private equity bedrijven of hedge funds kunnen worden leeg geplukt. Stel een bedrijf wordt zo geripped dat voor onderhoud, en dus voor verzorging van de burgers nauwelijks meer geld is. Welke regels gelden daar dan. Moeten de opkopers aan banden worden gelegd, of juist de bedrijven die dreigen te worden opgekocht.

Bescherm Unilever en Akzo

Unilever en Akzo hadden in 2017 ook te maken met bedrijven die graag opkopen. Het gaat vaak om speculatieve overnemende bedrijven met veel schulden of bedrijven die zelf niet groeien en dan maar een andere bedrijf over willen nemen. Vervolgens worden de overgenomen bedrijven vaak gesaneerd, worden er wederom veel schulden gemaakt en wordt veel personeel ontslagen. Nederland zou in dat scenario bovendien weer twee grote bedrijven verliezen. Moeten we dit toestaan of niet? Of de Telegraaf die net zoals vele Nederlandse kranten inmiddels in Belgische handen lijkt te komen. Wat betekent dit voor 2019 en 2020, moeten bedrijven hun strategie niet aanpassen voordat de uitverkoop zal plaatsvinden?

Overheidsmoloch

Niet iedereen zit te wachten op nationalisaties op grote schaal. De KPN en TNT van vroeger, met al die bureaucratie en wachttijden willen we niet terug. Monopolies zijn veelal uit den boze. Maar wat is de strategie van Europa en van Nederland op dit punt. Het wordt tijd dat die strategie eens op tafel wordt gelegd en uitgevoerd. Anders bepalen anderen volledig ons wel en wee en wonen we in een land, waarbij de bedrijven niet meer in onze handen zijn. Dan gaan mogelijk politieke belangen of kapitalistische belangen voor op de belangen en verlangens van een natie, de burgers respectievelijk Europa. Misschien is dat ook niet erg, maar dan wil de burger graag wel alle voor- en nadelen kennen.