Waardoor wordt het vertrek van de directeur veroorzaakt?

De directeur staat aan het hoofd van een bedrijf en heeft de zaak gedurende zijn leiderschap tot een bepaald niveau opgetrokken. Resultaten zijn altijd goed geweest en tot dusver heeft het florissant gedraaid. Tevreden werknemers leveren een tevreden baas. Maar toch kan het voorkomen dat de directeur vertrekt zonder dat daartoe vooraf grote aanleiding is geweest. Wat kan er dan met de directeur of het bedrijf aan de hand zijn?

Vertrek directeur

• Gepland en onverwacht vertrek directeur
• Falend bestuur of onbehoorlijk bestuur
• Inmenging van de AvA
• De MBI en MBO
• Hoe gaat het verder?

Gepland en onverwacht vertrek directeur

Een vertrek kan snel komen maar er kan ook langdurig rekening mee zijn gehouden. Het hoofd van de onderneming wordt ook ouder en kan met de termijn overwegen om meer met de familie om te gaan. Kleinkinderen vragen steeds meer aandacht en men wil meer van het leven gaan genieten. Het wordt dan ook tijd om de zaak door te geven aan een opvolger. Daartoe kan een overgangsfase in werking worden gesteld, waarbij een opvolgende bestuurder of manager geleidelijk aan steeds meer taken gaat overnemen. Anderzijds kan het voorkomen dat er wegens gezondheid of persoonlijke redenen een versneld vertrek in gang wordt gezet. Denk daarbij aan een ernstige ziekte of overlijden binnen de familie. Naast persoonlijke redenen zijn er ook een reeks aan zakelijke redenen, waarom het verband wordt opgezegd.

Falend bestuur of onbehoorlijk bestuur

Het kan voorkomen dat de directeur een falend beleid heeft gevoerd. De effectiviteit van de onderneming en de toegepaste bedrijfsprocessen hebben tot gevolg dat niet de juiste resultaten worden bereikt. De druk op de leider neemt dan ook grote vormen aan, waardoor de positie mogelijk onhoudbaar wordt. Dat kan inhouden dat er op een gegeven moment de doek in de ring wordt gegooid en de eer aan zichzelf wordt gelaten. Het bestuur heeft dus duidelijk gefaald. Een andere meer kwalijke oorzaak is het voeren van onbehoorlijk bestuur. Dit kan bewust of onbewust voorkomen. Men neemt verkeerde beslissingen, waardoor de continuïteit van het bedrijf in het geding komt, danwel er wordt door de leidinggevende geprofiteerd uit de financiële pot. Dit laatste wordt ook wel als misdadig gezien, waartoe het bestuur de gevolgen moet dragen. Is er sprake van een faillissement ten gevolge van onbehoorlijk bestuur dan kan het privé vermogen van de directeur aangewend worden om de balans tussen schulden en baten recht te trekken. Het besluit om weg te gaan kan zelf worden genomen, maar kan ook worden opgelegd.

Inmenging van de AvA

Bij een enigszins goed opgestelde onderneming draagt het zelf de rechtspersoonlijkheid, waarbij de financiën zijn geregeld met de uitgifte van aandelen. Is er sprake van een naamloze of besloten vennootschap dan kunnen vele aandeelhouders eisen stellen aan de leiding aangaande de te voeren koers. Dit is in het eigen belang aangezien zij dividend krijgen en in de winsten kunnen delen. Om de belangen van de onderneming optimaal te behartigen is daartoe een AvA opgesteld oftewel een Algemene vergadering van Aandeelhouders. Zij hebben een zware stem en oordeel over hoe het bedrijf wordt geleid. De aanstelling van de directeur kan komen uit twee lijnen.

Aanstelling door besluit

Het betreft een statutair directeur. In dat geval is er sprake van een aanstelling door een besluit van de AvA meestal een persoon gekozen uit de groep aandeelhouders. Met een besluit kan door de AvA het vertrouwen worden opgezegd en de leidinggevende worden afgezet. Er kan dan nog wel een relatie blijven bestaan met het bedrijf wegens het percentage aandelen in het bezit van de oud leider.

Arbeidscontract

Er bestaat een arbeidsrelatie tussen de onderneming en het bedrijf. Daartoe is een manager van buitenaf aangetrokken om de zaken te regelen. Er is sprake van een arbeidscontract. Is er sprake van een ontslag aangezegd door de AvA dan heeft men recht op een ontslagvergoeding en dient aan de wettelijke opzegtermijn te worden voldaan.

De MBI en MBO

Er bestaan twee manieren waarop de aandelen snel of traag worden overgedragen. Dit is de management buy in of out. Het doel daarbij is dat het bestaande management wordt uitgekocht, zodat het overgaat in andere handen. Dit kan als volgt gaan:

Management Buy Out

De directeur plant reeds geruime tijd om eruit te stappen en zoekt intern naar een capabele manager als opvolger. Enerzijds wordt er geprofiteerd van een aandelen-overname aangekocht door de opvolger, waartoe een financiële compensatie wordt betaald. Anderzijds profiteert de onderneming eveneens wegens de nieuwe wind binnen de zaak. Omdat men goed bekend is met de zaak, contracten en risico’s kan het nieuw management direct reageren om beter en efficiënter te functioneren.

Management Buy In

Er komt van buitenaf een gegadigde die de aandelen overneemt. Dit kan compleet onverwachts komen, waarbij een aanbod onafwendbaar is. Oftewel door een transactie kan er per ommegaande een nieuw management aanwezig zijn. Het kan eveneens betekenen dat er sprake is van een ‘agressieve aankoop’ om zo concurrentie belangen veilig te stellen. Dat kan resulteren in een complete reorganisatie tot een ontmanteling van het bedrijf, waarbij onderdelen worden verkocht. Let wel de verkoop van onderdelen kan meer opbrengen als de verkoop van het geheel.

Hoe gaat het verder?

Het vertrek van de oude bestuurder, managers of directeur kan grote gevolgen hebben voor de achtergelaten organisatie. Er kan een complete reorganisatie van toepassing zijn, maar kan ook betekenen dat de bestaande processen in een iets verbeterde vorm blijven doorgaan. Alles hangt af van wat de afspraken zijn met de oude bestuurders en wat verder de belangen zijn van de overnemende partij. Let wel indien er sprake is van een agressieve MBI dan kunnen de consequenties vergaand zijn.

Lees verder

• Hoe wordt de statutair directeur aangesteld?
• De taken van de commercieel directeur
• Een bestuurder is verantwoordelijk voor zijn beslissingen