Hoe kun je het auteursrecht aanvragen?

Zodra een persoon een werk bedenkt middels schrijven, schilderen of ontwerpen, dan heeft diegene daarover het auteursrecht. Op zich is dat een automatisch recht, mits het op persoonlijke basis is bedacht! Indien het binnen een zakelijke opzet zoals een onderneming wordt gebruikt, is het van belang om het auteursrecht als eerste bedenker aan te vragen. Waarom is aanvragen noodzakelijk en op welke manier kan het auteursrecht worden geregistreerd?

Auteursrecht aanvragen

• Wanneer is het van toepassing?
• Wat is het alleenrecht?
• Hoe verkrijg je het als burger?
• Noodzaak van zakelijke registratie
• Juridische assistentie voor belangenbehartiging
• Internet en auteursrecht

Wanneer is het van toepassing?

Over ieder creatief bedenksel voortkomend uit het menselijke brein draagt de bedenker het intellectueel eigendom. Dit kan van toepassing zijn voor burgers en om zaken te kunnen doen. Denk bijvoorbeeld aan de volgende omstandigheden:

• schrijvers, journalisten en kunstenaars maken een werk zoals een boek, artikel of schilderij;
• architecten maakt een speciaal vernieuwend ontwerp en artiesten een clip;
• producten worden bedacht en verspreid onder een bepaald merk, en dergelijke.

Meerdere bedenksels vallen onder het auteursrecht. De bedenker ervan heeft daardoor het alleenrecht om over het werk te beslissen.

Wat is het alleenrecht?

De bedenker van een werk – of de organisatie waarvoor deze werkt – beslist wat er verder met het bedenksel gaat gebeuren. Dit wordt ook wel het copyright genoemd oftewel het kopierecht. Indien er geen toestemming is verleend dan mag het werk nooit worden vermenigvuldigd. Wordt een werk verspreid om daar winst uit te halen zonder dat de auteur is geïnformeerd dan kunnen juridische stappen worden ondernomen. Enerzijds kan geldelijke compensatie worden gevraagd en anderzijds kan het toch gepubliceerde werk worden vernietigd. Om wel op een correcte manier werk te verspreiden dient aan de auteur toestemming te worden gevraagd door het nemen van een licentie voor verspreiding of door de auteursrechten over te nemen.

Hoe verkrijg je het als burger?

Heb je een werk gemaakt zoals een tekening of tekst dan heb je direct het auteursrecht en het alleenrecht. Je bent de intellectuele bedenker ervan en dit hoeft niet te worden geregistreerd. De naam in combinatie met het werk is reeds voldoende. Anderen mogen het niet gebruiken zonder jouw medeweten. Jij heb de macht om te besluiten wat er met je werk gebeurt. Maken anderen er toch gebruik van zonder toestemming dan kun je maatregelen ondernemen.

Noodzaak van zakelijke registratie

Binnen de zakelijke wereld spelen grote belangen, zondermeer als het gaat om de verkoop van producten binnen een afzetmarkt. Om toekomstige afzet, omzet, opbrengst en winst veilig te stellen dienen de afzonderlijke kenmerken waarmee een onderneming op de markt komt te worden beschermd. De partij met de oudste registratie zal over het algemeen de meeste rechten verkrijgen. Het auteursrecht aanvragen moet een bedrijf snel doen om de belangen goed te beschermen. Let wel dat registratie niet betekent dat door die instellingen op schending wordt gecontroleerd. De ondernemer moet zelf feiten daartoe constateren en juridische maatregelen nemen. Wat moet voor zakelijke ideeën worden geregistreerd?

Patentrecht

Een onderneming heeft een specifiek product, applicatie of idee uitgewerkt dan moet het worden geregistreerd. Daarmee wordt voorkomen dat anderen ermee aan de haal gaan. Daartoe kan een patent worden aangevraagd zodat het centraal staat geregistreerd bij het Nederlandse Octrooi Register. Je kunt op deze site een checklist vinden waaraan het patent moet voldoen. Is een aanvraag noodzakelijk dan is het altijd verstandig om het document voor aanvraag door een octrooigemachtigde te laten opstellen.

Merkenrecht

Voor de verkoop van producten wordt het onder een specifiek merk verkocht. Een merk kan worden opgebouwd uit: tekst, kleur, vormgeving, afbeelding, geur, smaak en uitstraling. Het wordt vastgelegd bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP). Op de site van BOIP kun je mer informatie vinden over hoe het merkenrecht of logorecht kan worden geregistreerd.

Logorecht

Om een onderneming te kunnen opstarten dient men een logo te voeren. Naamsbekendheid en logo gaan daarbij vaak hand in hand. Het is van belang om in dat geval voldoende onderscheidend vermogen te hebben zodat andere logo’s niet vergelijkbaar zijn. Dit wordt geregistreerd bij het BOIP.

Juridische assistentie voor belangenbehartiging

Om ervoor te zorgen dat de belangen optimaal beschermd zijn kun je kiezen om een advocaat of jurist in te schakelen. Zeker als de gevolgen groot kunnen zijn – denk aan een goed verkopend product of populair boekwerk – dan kan het goed zijn om preventieve bescherming in te schakelen. Op die manier kan snel en effectief worden ingegrepen danwel wordt belangenschending voorkomen.

Internet en auteursrecht

Alle stukken die door een auteur worden bedacht en op het internet geplaatst vallen onder het kopierecht. Dat zal er meestal ook concreet bij vermeld staan. Dit geldt voor teksten, foto’s en programmatuur. Anderen mogen er niet zonder toestemming van gebruik maken. Gebeurt dit wel dan kun je mail contact zoeken om de schendende partij de opdracht te geven die informatie te verwijderen. Houdt het aan dan kunnen eventueel juridische stappen worden gezet om compensatie te vragen. Dit geldt zowel voor online publicisten als via het internet werkende webshops en ondernemingen. Een enkele kopie maken voor eigen gebruik is in Nederland wel toegestaan.

Lees verder

• Wat is intellectueel eigendom en hoe krijg je alleenrecht?
• Wat houdt het octrooirecht in?