Eigendomsrecht, hoe werkt het en wat is het?

Aan bijna alle producten zijn tegenwoordig rechten verbonden. Ook zijn er rechten voor merken, kunst, teksten, kwekers en chips. Bijna voor alles is er dus wel een bepaald recht. Welke rechten er zijn en hoe deze werken wordt in dit artikel uitgelegd.

De verschillende eigendomsrechten:

• Octrooirecht (ook wel patenten genoemd)
• Auteursrecht
• Merkenrecht
• Tekeningen- of modellenrecht
• Topografieën van halfgeleider producten recht
• Kwekersrecht

De eerste vier hierboven genoemde rechten worden hieronder één voor één uitgelegd.

Octrooirecht of patenten

Heb jij een bepaalde uitvinding gedaan of heeft een fabriek een bepaalde uitvinding gedaan? Dan is het voor jou of de fabriek mogelijk om een octrooirecht aan te vragen. Een octrooi of patent zijn precies dezelfde eigendomsrechten, er worden dus alleen twee verschillende namen gebruikt voor dit recht. Met dit recht zorg je ervoor dat andere bedrijven of mensen jouw uitvinding niet over kunnen nemen om deze vervolgens commercieel te gebruiken. Dit geldt echter wel voor een bepaalde tijd, in bepaalde landen.

Je kunt octrooien of patenten aanvragen over bepaalde producten en werkwijzen die door jou of je bedrijf zijn bedacht. De producten of werkwijzen dienen wel goed en duidelijk uitgewerkt te zijn. Ook mogen ze niet al eerder ergens bekend zijn gemaakt, ook niet door de bedenker zelf.

Auteursrecht

Het auteursrecht is een bijzonder recht ten opzichte van de andere rechten. Deze dient namelijk niet te worden aangevraagd. Als je iets schrijft heb je daar automatisch de auteursrechten over en mag het dus niet worden gekopieerd zonder jouw toestemming. Dit recht blijft in Nederland geldig tot 70 jaar na de dood van de auteur. Auteursrecht is niet alleen geldig voor teksten maar ook voor bijvoorbeeld foto’s, video's, promotiemateriaal, kunstwerken en tekeningen.
Vaak wordt voor auteursrecht ook wel copyright genoemd en aangeduid met het tekentje ©. Iedereen mag dit tekentje gebruiken, maar in Nederland is het niet verplicht. Mocht je in Nederland het copyright teken niet gebruiken dan is het alsnog wel mogelijk om je auteursrechten te claimen.
Een rechtszaak is vaak nodig om kort te sluiten of het auteursrecht overtreden is of niet.

Tekeningen- of modellenrechten

De vorm, kleur en/of materiaalgebruik van een nieuw product kunnen worden beschermd door het tekeningen- of modellenrecht. Het product moet wel een eigen karakter hebben en bepaalde kenmerken hebben. Het recht valt te gebruiken voor 2D ontwerpen en ook voor 3D modellen. Dit recht kan nationaal en internationaal worden aangevraagd en is meestal geldig voor een periode van 5 jaar.

Merkenrecht

Zoals de naam al zegt beschermt het merkenrecht de merken in de wereld. Iedereen weet natuurlijk wel wat merken zijn, maar wat er onder het merkenrecht precies valt is natuurlijk wel wat preciezer voorgeschreven.
Een merkenrecht geldt pas zodra deze is aangevraagd en in het merkenregister staat genoteerd, daarna is het merkenrecht tien jaar geldig en kan deze onbeperkt verlengd worden. Ook dit recht kan nationaal of internationaal worden aangevraagd en is dan dus ook nationaal of internationaal geldig.

Evenals bij het auteursrecht zijn er tekentjes die voor het merkenrecht kunnen worden gebruikt, maar in Nederland betekenen ook deze tekentjes helemaal niks voor de wet. De tekentjes zijn de volgende: ® en ™. Als de tekentjes ten onrecht worden gebruikt kan dit bestempeld worden als oneerlijke concurrentie of misleidende informatie.

Merkenrechten gelden voor:

• Een woord (bijvoorbeeld een naam van een bedrijf)
• Een beeld (bijvoorbeeld een logo van een bedrijf)
• Bepaalde etiketten
• Bepaalde kleuren

Let op bij internationale eigendomsrechten

Bij de eigendomsrechten staat dat je deze internationaal aan kunt vragen, het is echter niet volledig internationaal aangezien niet alle landen in de wereld akkoord zijn gegaan met de verdragen. Vaak gelden internationale rechten dan ook maar voor 50 tot 75 landen in de wereld.