Arabia – serviesgoed van Fins design uit Helsinki

Arabia uit Finland, onderdeel van Fiskars Group, is een merk dat teruggaat tot de negentiende eeuw. In de loop van de jaren heeft Arabia zich steeds vernieuwd. Aan de rand van de Finse hoofdstad Helsinki werd een fabriekje opgericht. Het merk staat voor kwaliteit-serviesgoed, woonaccessoires en objecten. Wie van Arabia borden eet, nuttigt de maaltijd van Fins design. Het bedrijf heeft een eigen museum en galerie in Helsinki, op de plaats waar het in 1873 allemaal begon.

Fins design serviesgoed uit Helsinki

• Arabia servies en woonaccessoires
• Fiskars Group
• Arabia Museum en galerie
• Geschiedenis van porselein en aardewerk

Arabia servies en woonaccessoires

Het Finse merk Arabia vindt zijn oorsprong in het jaar 1873. Arabia is een pionier van Fins design en maakte naam in serviesgoed en interieurobjecten. Nog altijd staat de fabriek op de plaats waar het bedrijf begon, in het centrum van Helsinki. Daar zit ook de ontwerpafdeling en daar staat ook het Arabia Museum. Arabia is al die jaren trouw gebleven aan haar bedrijfsfilosofie: gebruiksvriendelijk keramiek maken van een tijdloze schoonheid en een hoge kwaliteit.

Huishoud keramiek

Het assortiment bestaat uit serviesgoed, interieur design en cadeauproducten, gemaakt uit een creatief ontwerp en met vakkundigheid op het gebied van oven stoken en keramiek bakken. Het merk houdt vast aan strenge kwaliteitseisen. Ontwerp en productontwikkeling zijn gebaseerd op de behoeften van de consument. Het dagelijks leven wordt met duurzame Arabia producten net iets mooier en waardevoller en de producten kunnen met gemak generaties meegaan. Ze zijn terug te vinden in Finse huishoudens, hebben hun weg over de wereld gevonden. Het servies wordt gebruikt in instellingen, voor de dagelijkse maaltijden en bij feesten in stad en op het platteland draagt het bij aan de feestvreugde.

Fiskars Group

De Arabia keramiekfabriek is onderdeel van de Fiskars Group. In 1873 werd de Arabia fabriek opgericht op een perceel grond met de naam Arabia, aan de noordelijke rand van de Finse hoofdstad Helsinki. Het is in de 21ste eeuw uitgegroeid tot de grootste keramiekfabriek in Scandinavië.

Arabia en Littala in Arabianranta

Er worden in de fabriek producten gefabriceerd onder de naam Arabia en Iittala, op nog steeds dezelfde plaats op Hämeentie nummer 135 in Helsinki, in het hart van de stad en in de woonwijk die Arabianranta heet. Kunst en design speelden een centrale rol in de ontwikkeling van het gebied. Ontwikkelingsprojecten in Arabianranta worden gecoördineerd door ADC, Arabia Art and Design City.

De fabriek is onderdeel van het Arabia gebouwencomplex, waar ook de studio's van kunstenaars zijn gevestigd. Tevens is daar het Arabia Museum en de Arabia Gallery beheerd door het Design Museum. Het hoofdkantoor van Fiskars Group en de Iittala Outlet store is ook aan de Hämeentie.

• Arabia
• Fiskars Home
• PL 130
• Het logo van 1981
  Hämeentie 135
• 00561 Helsinki

Arabia Museum en galerie

Het Arabia Museum en Arabia galerie bevinden zich op de negende verdieping van het Arabia centrum. Het museum werd in 1948 als fabrieksmuseum opgericht en in 1984 werd het geopend voor publiek. In het museum wordt de historie van het merk belicht en worden oude en nieuwe items van Arabia keramiek getoond. Er is ook een winkel met tweedehands Arabia spullen te vinden. Er worden vrijwel dagelijks rondleidingen door de fabriek en het museum verzorgd.

Logo gaat met de tijd mee

In 2014 heeft Arabia zijn logovervangen voor een nieuw, door Ilkka Kärkkäinen van het reclamebureau Dynamo ontworpen, beeldmerk. Daarin komt tevens het oprichtingsjaar voor. In iets meer dan 140 jaar tijd wijzigde Arabia 28 keer het logo. De fabriek gaat telkens met de tijd mee.

Geschiedenis van porselein en aardewerk

1873

Arabia’s eerste fabriek voor porselein, aardewerk en potterie werd gebouwd in 1874.
De gebouwen werden in opdracht van de Zweedse keramiek fabriek Rörstrand gebouwd. Er werd een dochteronderneming in Finland gevestigd en de vergunning werd in 1873 verleend. De productie startte in oktober 1874. Door de groeiende economie ging het de fabriek voor de wind. Er werd veel afgezet in Finland zelf. Pottenbakkers kwamen uit Zweden en het team van ambachtslieden werd aangevuld met vakkrachten uit Finse pottenbakkersbedrijven. In 1875 werkten er al 110 mensen. Binnen een paar jaar maakte Arabia naam in het hele land. De fabriek maakte in die tijd vooral grote serviezen met veel verschillende borden en sanitair aardewerk. De decoraties kwamen van Rörstrand en veel was geïnspireerd op het Verre Oosten.

1880

De fabriek groeide en er werden vele nieuwe serviezen gepresenteerd. Helsingfors tafelgoed maakte naam en er kwamen nieuwe decoraties onder de namen Flora, Fuxia, Svea, Landskap, Victoria en Feston.

1890

In de jaren na 1890 werd de productie aanzienlijk opgevoerd en de ontwikkelingen van kwaliteit, vorm en decoratie gingen verder en er werden kunstenaars aangesteld om mooiere vormen te ontwerpen. In 1895 werkten er al 300 mensen bij Arabia, waarvan de helft uit vrouwen bestond. Er werd in die tijd veel, ongeveer een derde, geëxporteerd naar Rusland. Er kwam concurrentie van Duits serviesgoed en er werd daarom een vertegenwoordiger aangesteld die ging reizen met voorbeelden van serviesgoed. Tevens kwamen er verkoop exposities.

1900

Tijdens de Paris World Fair in 1900 kreeg Arabia een gouden medaille. Arabia startte met de productie van eigen modellen van tegelkachels, vazen en serviezen. Er werden nieuwe decoratiemethoden geïntroduceerd zoals meerkleurige transfers en marmer effecten. De recessie werd het hoofd geboden door meer te exporteren naar zowel het oosten als het westen. Noord Amerika werd vooralsnog een debacle door een faillissement van de Amerikaanse agent. Het assortiment werd uitgebreid en aan het begin van de 20ste eeuw werd er gewerkt met Jugendstil decoraties van koper.

1910

Tijdens de Eerste Wereldoorlog kwam Arabia volledig in Finse handen. De Zweed Rörstrand verkocht in 1916 zijn aandeel van 90% aan Finse kopers. De productie werd hervormd en dat samenspel bracht een grote groei teweeg: de fabriek werd volledig vernieuwd. In 1912 organiseerde Arabia haar eerste ontwerpwedstrijd en de eerste winnaar was Eric O. W. Ehrström.

1920

De vernieuwingen zetten door en ook de oude fabriek werd aangepakt en gemoderniseerd. De fabriek stortte zich op een nieuw onderdeel: elektrische isolatoren. In 1923 nam Arabia de Teknillinen Posliinitehdas Oy over, een fabriek in Turku die het centrum werd van de elektrische isolatoren fabricage. De concurrentie werd zwaar. Een meederheidsaandeel werd verkocht aan het Duitse bedrijf Arnhold Group, die overtuigd was dat Arabia de moeite van het investeren waard was. Er kwam echter geen geld vrij voor verdere ontwikkeling en in 1927 kwam Arabia weer in Finse handen. Er vond weer productontwikkeling plaats en er werd een tunneloven geplaatst die de langste in de wereld was. De oven was 112 meter lang waarin continu kon worden gebakken. De fabriek gebruikte een nieuw procedé om toiletpotten en wastafels te maken, waardoor ze met één bakbeurt klaar waren. Daardoor werd er een derde op de stookkosten bespaard. Er werden veel kunstenaars aangetrokken en Arabia exporteerde intussen naar 30 landen.

1930

De wereldwijde depressie zorgde voor een dip in de bestellingen van Arabia producten, maar toch werden er stappen gezet in automatisering van het productieproces. Rationalisering werd ook toegepast op de relatie tussen productie en verkoop. Tal van speciale commissies hadden geleid tot een opgeblazen assortiment van meer dan 30.000 producten. Dit maakte het erg moeilijk om vast te houden aan de beloofde levertijden: er kwam een afdeling Productie Planning. In 1937 was een nieuwe fabriek nodig om aan de vraag te kunnen voldoen. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog was Arabia gegroeid tot een onderneming met 1.500 medewerkers en werd er meer porselein geproduceerd dan in welke Europese fabriek ook. Er kwamen veel nieuwe modellen en motieven en tijdens de Paris World Fair in 1937 volgde de internationale doorbraak van de kunstenaars van Arabia.

1940

Ondanks de oorlog mocht Arabia in 1941 haar fabriek uitbreiden. Dat gebeurde in fases en was in 1947 voltooid aan de Hämeentie in Helsinki. De nieuwe fabriek was geschakeld met de oude fabriek. In 1948 opende het Arabia Museum voor publiek en in die tijd werkten er 2000 mensen bij Arabia. Het werd een moeilijke tijd. De fabriek had last van de na-oologse inflatie, stijging van de productiekosten en prijsrestricties speelden het bedrijf parten. De Wärtsilä Group sprong in 1947 financieel bij en nam de fabriek in 1948 over.

Er werden ontwerpers aangetrokken om de moeilijkheden met kwaliteit en design het hoofd te bieden en dat was het begin van de Ontwerp afdeling van Arabia.

1950

In de jaren 50 werden de processen en producten gemoderniseerd en werd de showoom geopend. De stooktechnieken werden gemoderniseerd en Arabia startte in 1958 met een nieuw procedé van transfer prints.

1960

De wereldberoemde serie van Ulla Procopé’s Ruska zag het licht. De Paratiisi serie van Birger Kaipiainen werd in 1969 gelanceerd. Birger Kaipiainen’s werd populair met de Bead Birds. Kunstenaars die verbonden zijn aan Arabia oogsten lof op diverse mondiale kunstpodia: Venetië, Milaan, Montreal. In de jaren 70 werden er weer nieuwe ovens gebouwd en in 1971 werd het sanitaire porselein verhuisd naar Tammisaaren Posliini. De oliecrisis en import van goedkoop goed zorgde er helaas voor dat er personeel moest worden ontslagen.

1980

In 1984 nam Arabia’s eigenaar Wärtsilä ook Rörstrand over. Het betekende dat het oude moederbedrijf weer samenging met Arabia. Het Arabia Museum en de Arabia Gallery openden in 1984 voor publiek.

1990

Arabia werd ingelijfd door Hackman in 1990, die er een van de merken van de Hackman Group van maakte. Andere merken zijn Iittala, Hackman, Nuutajärvi en Rörstrand. In deze jaren won Arabia dieverse prestigieuze prijzen. De Arabia fabriek introduceerde in 1993 de drukmallen.

2000

Arabia biedt al meer dan 140 jaar consumenten serviesgoed met een mooi design en de naam staat bovenaan in de lijst van Finse merken. Ontwerpers die in de eenentwintigste eeuw werkzaam zijn en zijn geweest voor Arabia zijn ondermeer:
Kaj Franck, Pekka Harni, Fujiwo Ishimoto, Birger Kaipiainen, Nathalie Lahdenmäki, Inkeri Leivo, Heljä Liukko-Sundström, Heikki Orvola, Kristina Riska, Markku Salo, Helorinne & Kallio, Tove Slotte-Elevant, Pekka Toivanen, Kati Tuominen-Niittylä, Heini Riitahuhta, Tapio Yli-Viikari.

Lees verder

• ECCO schoenen uit Tønder in Denemarken
• Hans Jørgen Wegner – Deense stoelontwerper uit Tønder
• Gubi – Design uit Denemarken van Gubi Olsen
• Better Shelter - Vluchtelingenhuisje van Ikea
• Kosta Boda – Glaswerk uit Zweden