ISO 9000/9001 certificering

Dit artikel schetst vooral wat de ISO 9000/9001 teweeg wil brengen en hoe de algemene gedachte over de norm is. Want hoewel veel bedrijven en particulieren het ervaren als 'eisen' blijft de ISO 9000/9001 een norm. Wat is het en waarom is het er? Deze vragen worden van repliek gediend in dit artikel.

Wat het is

ISO 9000/9001 beschrijft ieder onderdeel van een managementsysteem. Je kunt de effectiviteit, efficiëntie en als gevolg daarvan de kwaliteit van de bedrijfsvoering meten en zodoende kwaliteitsverbeteringen aanbrengen. Het gevolg is een toenemend rendement. Het betreft dus het aansturen middels integrale kwaliteitszorg, bedrijfsprocessen in kaart brengen en knelpunten verwijderen cq het bedrijfsproces optimaliseren en meten op welke wijze dat effect heeft op het rendement .

Het ISO certificeringssysteem werd noodzakelijk geacht omdat vanaf de jaren ’20 bedrijven allemaal hun eigen producten gingen certificeren onder verschillende normen. Een uniform kwaliteitsmanagementsysteem was er nog niet, maar er was wel vraag naar zo’n uniform, internationaal kwaliteitsmanagementsysteem. De International Organization for Standardization (ISO) sprong in dit gat.

Weerstand

Er was in eerste instantie nogal wat weerstand tegen deze wijze van certificeren. Zo zou deze methode te duur zijn, bureaucratie in de hand werken, een onoverzichtelijk dik kwaliteitsboek zijn en vooral beperkend zijn voor de autonomie van een onderneming.

Voordelen

ISO is echter heel erg voordelig op velerlei vlakken. Zo zorgt het voor iets meer bescherming tegen de wet die op 1 januari 1991 van kracht werd, namelijk de Regeling Productaansprakelijkheid waarbij de producenten – ongeacht of schuld bewezen is – bij schade die voortkomt uit hun producten altijd schuldig worden geacht. Het doet de aansprakelijkheid iets verlagen omdat ook de ISO in de veronderstelling was dat het product aan de eisen voldoet. De certificatieverstrekker moet dus altijd zorgen dat de verlening van een ISO-certificaat terecht is. Dit kan men doen door regelmatig zowel interne als externe audits uit te voeren.

Andere voordelen zijn vooral intern. Het gaat erom dat fouten en dus herstelkosten moeten worden gereduceerd. Je krijgt hierdoor tevredener klanten. Je straalt als bedrijf naar de klant uit dat je kwaliteit belangrijk vindt. Het gaat allemaal om het versterken van de marktpositie. De concurrenten hebben veelal ook een dergelijk certificaat en je kunt dus als waardige speler op de markt niet achter blijven. Een ISO-certificaat stelt geen normen, maar geeft wel aan dat bedrijfsprocessen via een bepaald patroon verlopen.

Implementatie

Alvorens een bedrijf aanspraak maakt op een ISO-certificaat moet het een aantal stappen doorlopen:

• Voorbereiding - Er wordt bekeken welke onderdelen onderworpen worden aan een audit. Dit zullen voornamelijk de primaire activiteiten zijn. Ook de meest invloedrijke secundaire activiteiten worden onderworpen aan een audit.
  

Er wordt informatie verzameld middels vragenlijsten. De vragen gaan dan natuurlijk over de diverse processen (inkoop, verkoop, productie).
Het materiaal wordt geanalyseerd en er worden conclusies uit getrokken. ‘Waar zitten de bottlenecks’ is hier de hoofdvraag.
Er wordt een rapport opgesteld en besproken. De tekortkomingen worden voorgelegd zodat het bedrijf daarop kan inspelen. De auditor probeert de onderneming hiervan te overtuigen. ISO 9000 is een third party-certificatie en wordt daarom als betrouwbaar ervaren omdat de doorlichting gebeurt door een onafhankelijke derde partij. De laatste versie is de ISO 9001:2008 waarbij vooral enkele tekstuele wijzigingen zijn aangebracht ten opzichte van de klassieke ISO 9000.