Ontslag nemen of ontslagen worden
Een werkgever moet zich houden aan regeltjes indien hij iemand wil ontslaan. Ook de werknemer moet zich houden aan wettelijke regelingen bij het nemen van ontslag.
De werkverhouding tussen de werkgever en de werknemers worden vastgelegd in een arbeidsovereenkomst, maar ook in de wet zijn er bepalingen opgenomen. De werkgever kan niet zomaar iemand op staande voet ontslaan. Hij moet hier zeer goed onderbouwde redenen voor hebben. De werknemer moet zich ook houden aan regels. Zo kan hij bijvoorbeeld niet zijn baan per morgen opzeggen, ook hij moet een opzegtermijn in acht nemen. De meeste wettelijke regelingen leggen de werkgevers verplichtingen op.
Rekening houden met een opzegtermijn
Een medewerker die zijn baan opgezegd, moet dit minimaal één maand voor de opstapdatum bij de werkgever aangeven. In de arbeidsvoorwaarden kan een langere termijn afgesproken worden. De opzegtermijnen voor de werkgever zijn ook meestal vastgelegd in de arbeidsvoorwaarden (CAO).
Redenen voor ontslag op staande voet
Ontslag op staande voet is het opzeggen van de arbeidsovereenkomst door de werkgever om zwaarwegende redenen met betrekking tot de betreffende werknemer. De reden moet dermate dringend zijn, dat van de werkgever niet kan worden verwacht dat hij de arbeidsrelatie voortzet. Het kan hierbij gaan om gedragingen, daden of bepaalde eigenschappen van de medewerker. Een reden voor ontslag op staande voet is bijvoorbeeld, diefstal of fraude ten koste van de werkgever. Het kunnen ook redenen zijn waardoor het onmogelijk is om de dienstbetrekking voort te zetten. Hierbij kunt u denken aan een professionele wielrenner die geschorst in verband met het gebruiken van doping. Bij ontslag op staande voet moet de werkgever direct en duidelijk aangeven aan de werknemer wat de reden is van ontslag.
Ontslag om economische redenen
Bij ontslag om economische redenen gold tot 1 maart 2006 het principe: last in, first out. Sindsdien is het niet meer toegestaan om dit principe te hanteren. Tegenwoordig moet het personeelsbestand worden gespiegeld, het zogenaamde afspiegelingsbeleid. De CWI moet bij ontslag om economische redenen de noodzaak zien van het ontslag en ze toetsen in hoeverre het afspiegelingsbeleid goed is gehanteerd. Door het afspiegelingsbeleid wordt het personeelsbestand opgesplitst in leeftijdsgroepen. Deze regeling moet ervoor zorgen dat er werknemers worden ontslagen uit verschillende leeftijdsgroepen. Dat de laatst aangenomen medewerkers automatisch ontslagen worden is niet meer van toepassing. De volgende vijf leeftijdsgroepen zijn er:
- 15 tot 25 jaar
- 25 tot 35 jaar
- 35 tot 45 jaar
- 45 tot 55 jaar
- 55 jaar en ouder
Ontslag op persoonlijke gronden
Dit wordt vaak veroorzaakt door onderlinge
conflicten. De redenen die de werkgever kan aandragen hebben betrekking op de persoon zelf. Het kan te maken hebben met het feit dat de werknemer niet wil meewerken aan een reïntegratie of een ernstige overtreding van de regels binnen het bedrijf. Er zijn zes redenen aan te dragen voor ontslag op persoonlijke gronden, namelijk:
- Langdurige arbeidsongeschiktheid met weinig kans op herstel
- Disfunctioneren van de werknemer. De werkgever moet hier voldoende bewijs voor leveren.
- Verwijtbaar handelen of nalaten, bijvoorbeeld weigering van werk.
- Verstoorde arbeidsrelatie, de verhoudingen tussen werkgever en werknemer zijn niet meer te herstellen
- Veelvuldig ziekteverzuim
- Ernstig gewetensbezwaar