OAT Typologie: Homogene massaproductie
Bij de typologie productie zien we een aantal verschillende soorten, namelijk homogene massaproductie, hetereogene massaproductie en seriestuk- en stukproductie. In dit artikel informatie over homogene massaporductie, het produceren van homogene goederen.
Homogene massaproductie
Tot een homogene massaproductie kom je door de Industriële bedrijven met een technisch omzettingproces. Verschillen die nog onderkend kunnen worden zijn geparcelleerde massaproductie (steenbakkerij, brouwerij) of roterende massaproductie (suikerfabriek, papierfabriek. Bij homogene massaproductie is het zo dat tijdens het productieproces ontstaat een, niet of nauwelijks, gevarieerd (hoofd) product.
Controle
De controle van bedrijven met massaproductie richt zich met name op de volledigheid van de omzetverantwoording, uitgaande van de receptuur. Controle door:
- Beginvoorraad plus inkopen minus eindvoorraad is verkopen
- Voor- en nacalculaties, niet alleen in geld maar ook in hoeveelheden (v.b. liters, kilo’s)
Specifieke aspecten homogene massaproductie
Dominante essentie is dat het bestanddeel waarvan de dichtheid tijdens het technisch omzettingsproces wel verandert, maar de absolute hoeveelheid niet, dit kan op de balans tot uitdrukking komen door bijvoorbeeld een vetbalans bij te houden. Geautomatiseerde procesbesturing geeft dat de accountant geen kennis kan hebben over het gehele technische controleproces, maar door middel van interne controle bij de onderneming zal dit voldoende zijn. Controle wel op de ijking van meetapparatuur, stand van tellers sluit met boekhouding, kwaliteitsrapportages door het laboratorium.
Prijsbepalende invloed van de verpakking geeft dat er een verschuivingsrisico bestaat tussen de soorten verpakkingen, bijvoorbeeld verschillende hoeveelheden, navulverpakkingen. Daardoor moet er duidelijke aandacht komen voor de goederenbeweging van de verpakkingsmaterialen. Soll-positie is dan goed te bepalen.
Afloopcontrole op voorraden in bewerking wordt gebruikt om het bestaan van de voorraden in bewerking te controleren. Er wordt gekeken of de verantwoorde voorraden achteraf hebben geleid tot corresponderend hoeveelheid eindproduct. Controle hierop kan plaatsvinden door productieplanning, -rapporten, magazijn
Verbandscontroles
De verbandscontroles die te onderkennen zijn bij homogene massaproductie zijn:
Voor grondstoffen: beginvoorraad plus inkopen minus eindvoorraad is verbruik
Voor gereedproduct: beginvoorraad plus productie minus eindvoorraad is kostprijs van de omzet
Productie: grondstofverbruik keer receptuur is man/machineuren keer tarief plus opslag overheadkosten
Kenmerken van heterogene massaproductie
De specifieke kenmerken zijn de opgedane ervaringsnormen, standaardkostprijzen per product, kostenadministratie per afdeling, per periode, nacalculatie en verschillenanalyse per afdeling, per periode. Er valt dus veel te controleren met de normen. De normen staan dan ook centraal in de controle op de volledigheid van de opbrengsten. De controle is daarom dan ook het vaststellen van de volledigheid van de verantwoorde productie, eerst op de volledige verantwoording van de ingezette productiefactoren grondstoffen, personeel en duurzame productie middelen en daarna controle op de receptuur
Volledigheid van bestede man/machine uren is gericht op de maximale urencapaciteit en op de juistheid van de verantwoorde indirecte uren (v.b. ziekte, onderhoud). Daarna hoeveel uur een medewerker of machine maximaal inzetbaar is. De verantwoording wordt op juistheid gecontroleerd, dit kan door een cijferbeoordeling en door detailcontroles op ziekmeldingen, onderhoudsrapporten. De machine uren kunnen ook worden aangesloten met de urentellers op de machines.
Belangrijk is ook de juistheid van de productspecificatie, in bijzonder producten met waardevolle kenmerken (delen van goud) Dit is mogelijk door:
- Sluit de in het grootboek verantwoorde productie aan met onderliggende productieregistraties
- Sluit de productieregistratie aan met de productieplanning
- Sluit de verantwoorde productie aan met de ontvangstmelding van het magazijn gereed prod
- Zoeken naar kenmerkende grond- en hulpstoffen (v.b. waardevolle kenmerken van het product)
Special met meer informatie over de OAT voor opleiding HBO Accountancy
Lees verder