Commerciële en niet-commerciële organisaties

Commerciële en niet-commerciële organisaties Als mensen met elkaar gaan samenwerken om een bepaald doel te behalen, ontstaat er een organisatie. Voorbeelden van organisaties zijn scholen, sportverenigingen en ook supermarkten. Organisaties kunnen we in twee soorten verdelen: commerciële organisaties en niet-commerciële organisaties. Bij deze twee verschillende soorten horen verschillende rechtsvormen.

Commerciële organisaties

Het grootste en voornaamste doel van een commerciële organisatie is het behalen van winst. Er zijn vele voorbeelden van commerciële organisaties te bedenken: supermarkten, fabrieken, restaurants en bouwbedrijven. Een ander woord voor commerciële organisatie is profitorganisatie.

Niet-commerciële organisaties

Zoals de naam al zegt streeft een niet-commerciële organisatie niet naar winst. Deze organisaties hebben andere doelstellingen. Deze doelstellingen kunnen van alles zijn. Een school wil bijvoorbeeld goed onderwijs leveren en een sportclub wil dat haar leden plezier hebben en gezond blijven. Een ander woord voor niet-commerciële organisatie is non-profitorganisatie.

Rechtsvormen

Bij het oprichten van een organisatie moet men een rechtsvorm kiezen. Hiermee wordt de juridische vorm van de organisatie aangeduid. Dit houdt dus eigenlijk in dat de rechtsvorm bepaalt wie er aansprakelijk is voor schulden van de organisatie en wie de leiding heeft. Ook rechtsvormen zijn weer onder te verdelen twee soorten: rechtspersonen en natuurlijke personen. Een natuurlijke persoon is letterlijk een mens van vlees en bloed. Daarentegen wordt met een rechtspersoon een organisatie bedoeld. Een belangrijk verschil tussen deze twee is dat een natuurlijke persoon persoonlijk aansprakelijk is voor schulden van de onderneming: we kan beslag gelegd worden op de privébezittingen van de eigenaar als hij niet aan de schulden kan voldoen. Bij een rechtspersoon zijn de eigenaren alleen maar aansprakelijk voor het eigen vermogen dat ze zelf hebben ingebracht.

Rechtsvormen voor commerciële organisaties

Voor commerciële organisaties zijn dit de meest bekende rechtspersonen:
  • Eenmanszaak
  • Vennootschap onder firma
  • Naamloze vennootschap
  • Besloten vennootschap

Eenmanszaak

In een eenmanszaak is één iemand de baas. Deze persoon heeft ook zelf het eigen vermogen ingebracht. Omdat een eenmanszaak geen rechtspersoonlijkheid kent, is de baas zelf verantwoordelijk voor schulden van de onderneming en er kan dus beslag worden gelegd op zijn privébezittingen. De eenmanszaak is bij onder andere veel winkeliers populair.

Vennootschap onder firma

De vennootschap onder firma, afgekort Vof, is een rechtsvorm waarbij meerdere vennoten samen een bedrijf exploiteren onder een gezamenlijke naam. De vennoten zijn ook de personen die het eigen vermogen inbrengen en leidinggevenden zijn. Evenals de eenmanszaak bezit ook de vennootschap onder firma geen rechtspersoonlijkheid: de vennoten zijn zelf verantwoordelijk voor de schulden van de onderneming.

Naamloze vennootschap

De naamloze vennootschap (NV) is een rechtspersoon, wat betekent dat de eigenaren bij schulden alleen verantwoordelijk zijn voor het deel dat ze zelf hebben ingebracht in de onderneming. Het eigen vermogen van een naamloze vennootschap is verdeeld in aandelen. Deze aandelen mogen vrij verhandeld worden.

Besloten vennootschap

Een besloten vennootschap is vrijwel bijna hetzelfde als een naamloze vennootschap. Het enige verschil is dat de aandelen van een besloten vennootschap niet vrij verhandelbaar zijn, in tegenstelling tot de aandelen van een naamloze vennootschap.

Rechtsvormen voor niet-commerciële organisaties

De drie bekendste rechtsvormen voor niet-commerciële organisaties zijn:
  • Naamloze of besloten vennootschap
  • Vereniging
  • Stichting

Naamloze of besloten vennootschap

Ook een niet-commerciële organisatie kan een naamloze of besloten vennootschap als rechtsvorm hebben. Voorbeelden van dit soort organisaties zijn publieke omroepen en energiebedrijven. Ze streven niet naar winst maar hebben wel een bedrijfsmatig karakter.

Vereniging

Een vereniging is een organisatie die leden heeft en bepaalde doelen wil behalen. Een sportvereniging bijvoorbeeld wil waarschijnlijk dat haar leden plezier hebben en sporten op hoog niveau. De vereniging kent een rechtspersoonlijkheid. De activiteiten van een vereniging worden gefinancierd door de leden die contributie betalen. Daarom mogen de leden zelf het bestuur kiezen.

Stichting

Net als een vereniging is een stichting een rechtspersoon, maar een stichting kent echter geen leden. Ook probeert een stichting bepaalde doelstellingen te behalen. De activiteiten van de stichting worden gefinancierd door subsidies en/of donaties.
© 2015 - 2024 Joost01, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Een ERP-pakket automatiseert de waardekringloopOver wat een ERP-pakket nu precies is en doet, wordt verschillend gedacht. Sommigen zien het als een logistiek pakket da…
Rechtsvormen: eenmanszaak, vof, nv en bvBij het opzetten van een eigen bedrijf of organisatie zal je een rechtsvorm moeten kiezen. Ook non-profit organisaties h…
De verschillende rechtsvormen van bedrijvenDe verschillende rechtsvormen van bedrijvenWe hebben allemaal wel eens van een firma of een zogenaamde bv gehoord. Maar wat zijn dan de verschillen tussen die twee…
Verschillende rechtsvormenVerschillende rechtsvormenOm de rechten en plichten van een organisatie te regelen, zijn er verschillende rechtsvormen. De rechtsvorm is de juridi…

Hoge werkdruk bij ZZP door ongeduldig bellen van klantenHoge werkdruk bij ZZP door ongeduldig bellen van klantenDe werkdruk van vooral ondernemers met een ZZP bedrijf (zelfstandig zonder personeel) is de laatste jaren steeds groter…
Starters BVBA oprichten in België: voordelen en nadelenStarters BVBA oprichten in België: voordelen en nadelenSinds de wet van 12 januari 2010 bestaat in België een nieuwe vennootschapsvorm: de Starters BVBA, ook wel ’S-BVBA’ geno…
Bronnen en referenties
  • Management & Organisatie in Balans Theorieboek havo 1a ISBN: 9789042537729
Joost01 (13 artikelen)
Gepubliceerd: 12-02-2015
Rubriek: Zakelijk
Subrubriek: Onderneming
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.