Structuur van het bedrijf

Zolang er bedrijven bestaan, bestaan er ook al regels en een structurering van het bedrijf. Was het vroeger echter (ongeschreven) duidelijk dat de werknemers niet veel invloed op de structuur van de organisatie konden uitoefenen, lijken zij nu een grote impact op de onderneming te hebben. Wat al dan niet per organisatie verschillend is.

Regels

Biedt het voordelen om werknemers te binden aan regels? Daarop zal unaniem met ‘ja’ worden geantwoord. Maar deze regelgevingen zullen per onderneming verschillend moeten zijn. In een productieonderneming zullen immers meer regels moeten gelden voor een goede bedrijfsverloop dan in een creatieve onderneming waar men voornamelijk in projectgroepen werkt. Bovendien zullen voor het middenmanagement andere regels moeten gelden dan voor de front-medewerkers. Kijken we naar diverse ondernemingsvormen kunnen we de regelgeving kort splitsen in twee soorten ondernemingen, namelijk: de transparante onderneming en de gesloten onderneming.

Transparante onderneming

Duidelijk mag zijn dat regels noodzakelijk zijn voor de structurering van het bedrijf. Maar hoe ver moet je daar nou in gaan? Veel ondernemingen kiezen tegenwoordig voor een ‘open’ of ‘transparante’ onderneming. Waarbij zowel het personeel als de buitenwereld in de onderneming kan kijken. Bij dergelijke ondernemingen zal de communicatie niet alleen top-down georganiseerd zijn maar ook bottum-up. De verticale communicatie wordt verbreed naar horizontale communicatie en in sommige gevallen ook in diagonale communicatie.

Het belangrijkste aspect van een transparante onderneming is misschien wel dat de structuur van de organisatie mede wordt bepaald door haar werknemers. Hierdoor biedt de transparante onderneming voordelen voor de betrokkenheid van de werknemers van het bedrijf. Een eventueel nadeel kan zijn dat het management door de vele vergaderingen en het luisteren naar eenieder van de organisatie wat langzamer is in het nemen van beslissingen.

Gesloten onderneming

Hiertegenover staat de zogenaamde ‘gesloten onderneming’. Wordt er bij een transparante onderneming alle informatie doorgeschakeld naar alle personeelsleden, is dit niet het geval bij deze vorm van ondernemen. De gesloten ondernemingsvorm is veelal hiërarchisch te noemen. De communicatie is voornamelijk top-down en verticaal.

Deze ondernemingsvorm is vaak terug te vinden bij traditionele bedrijven. Hoewel beslissingen snel kunnen worden genomen, sluimert het voortdurende gevaar dat de werknemers zich nauwelijks betrokken voelen bij de organisatie. Bovendien kunnen zij hun ontevredenheid niet altijd kwijt. Het is ook voor hen niet mogelijk om direct contact te zoeken met de directeur. Een moeilijkheid wanneer je niet goed kunt opschieten met je directe manager. Een gesloten onderneming biedt uiteraard ook voordelen: beslissingen kunnen snel worden genomen, en de structuur van het bedrijf is overzichtelijk te noemen. Iedereen weet immers waar hij of zij aan toe is.

Combinatie

Veel vaker zal er echter een combinatie tussen deze twee ondernemingen worden gekozen. Een onderneming zal praktisch nooit geheel transparant zijn, of geheel gesloten. Tegenwoordig wordt er vaak een tussenweg gekozen. Zo kan het bijvoorbeeld mogelijk zijn dat een hiërarchische onderneming toch ietwat transparant kan zijn. De werknemers hebben behouden dan nog steeds een positie waarbij ze niet volledige inbreng hebben maar waarbij er zo nu en dan bijvoorbeeld enquêtes worden gehouden door een externe organisatie.

Ook een van nature transparante organisatie wordt aan regels gebonden. Dat men duidelijkheid moet hebben over de werktijden, vakantiedagen en werkzaamheden mag duidelijk zijn.

Structuur

Hoe het ook zij, een structuur is onvermijdelijk in een organisatie. Een organisatiestructuur kan men gebruiken om de volgende redenen:

• Werkzaamheden inrichten
• Vaststellen hoe mensen in een organisatie ten opzichte van elkaar staan

Kortom: arbeidsverdeling en coördinatie zijn belangrijke aspecten van een onderneming.

Zoals hierboven duidelijk wordt zijn er verschillende manieren om de structuur van een onderneming te bewerkstelligen. Maar niet alleen de gesloten en transparante organisatie zijn een optie ook zijn er verschillende andere structuren. Zo kan een structuur worden ingedeeld op:

• Functie (lijnorganisatie)
• Geografische organisatie
• Product (productie-indeling)
• Markt (marktindeling)

Er zijn vele mogelijkheden voor een organisatie en dat biedt perspectieven voor een startende onderneming. Wanneer een onderneming heeft bepaald welke richtlijnen zij willen volgen dan kunnen zij een juiste strategie kiezen.