Financiele ratio: Solvabiliteit

Financiële ratio geven inzicht in de financiële prestaties van een bedrijf. Financiële ratio kunnen onder andere betrekking hebben op de liquiditeit, de solvabiliteit of de rentabiliteit. Bij de solvabiliteit wordt er gekeken naar het eigen vermogen in het bedrijf is opgebouwd. Hoe wordt de solvabiliteit berekend en waarom is dit kengetal van belang?

De solvabiliteit

Voor een bedrijf is een goede solvabiliteit van groot belang voor de levensvatbaarheid van de onderneming. Waar de liquiditeit die berekend wordt door de Current Ratio of de Quick Ratio, kijkt naar de mate waarin het bedrijf in staat is om aan de verplichtingen op de korte termijn (het betalen van de kortlopende schulden) te voldoen, kijkt de solvabiliteit naar de mate waarin aan de verplichtingen op de lange termijn kan worden voldaan. Daarnaast geeft de solvabiliteit aan in hoeverre het bedrijf een buffer heeft om tegenvallers mee op te vangen. Voor verstrekkers van vreemd vermogen (banken of investeringsmaatschappijen) is de solvabiliteit van belang om in te schatten of het bedrijf in staat is om het vreemd vermogen terug te betalen op het moment dat het bedrijf in zwaar weer komt.

De berekening van de solvabiliteit

De solvabiliteit geeft de verhouding tussen het eigen vermogen en het vreemde vermogen. De solvabiliteit kan op twee manieren berekend worden:


De norm voor de solvabiliteit op het totaal vermogen ligt op 25% a 40%. Hiermee kan het vreemd vermogen worden terugbetaald, ook als de activa in waarde dalen. Dit laatst is van belang omdat de activa over het algemeen niet 100% van de waarde opbrengen, vooral niet wanneer het bedrijf de activa uit noodzaak (bijvoorbeeld bij een faillissement) moet verkopen. Een bedrijfspand moet dan bijvoorbeeld in de executieverkoop worden verkocht, waardoor de opbrengst meestal maar op 70% van de marktwaarde ligt. Wanneer er onvoldoende eigen vermogen is opgebouwd, kan het vreemd vermogen niet worden terugbetaald.

De solvabiliteit kan verbeterd worden door het reserveren van winsten. Wanneer de winst niet volledig wordt uitgekeerd (aan de ondernemer of de aandeelhouders) blijft er winst over wat in het bedrijf gereserveerd kan worden. Het eigen vermogen stijgt en de verhouding tussen het eigen vermogen en het vreemd vermogen verbetert hierdoor. Daarnaast kan de balans verkort worden. Zo kan een bedrijf haar bedrijfpand verkopen om deze vervolgen terug te huren. Het bedrijfspand (en de daarbij behorende lening) verdwijnen van de balans. Het eigen vermogen stijgt hierdoor relatief.

Solvabiliteit is een momentopname

De solvabiliteit wordt berekend op basis van de balans van een bedrijf. Omdat een balans altijd een momentopname aangeeft, kan de solvabiliteit een vertekend beeld geven.

Bedrijf X januari 2015

Het eigen vermogen bedraagt 50.000 euro op een balanstotaal van 170.000 euro. De solvabiliteit bedraagt 50.000/170.000 = 29%, wat voldoende is. Stel dat de lening ad. 40.000 niet aan de bank kan worden betaald, kan de inventaris worden verkocht. Daarnaast is er nog 20.000 aan liquide middelen aanwezig.

Omdat het bedrijf snel groeit, wordt er een maand later besloten om een bedrijfspand ad. 300.000 euro aan te schaffen. De 20.000 euro liquide middelen wordt hiervoor ingezet. Het restant wordt met een banklening gefinancierd. De balans ziet er nu als volgt uit.


Aan het eigen vermogen is niets veranderd. Echter is het balanstotaal 450.000 euro geworden in plaats van 170.000 euro. De solvabiliteit is afgenomen van 29% naar 50.000/450.000 = 11%. Stel dat het bedrijf nu in de betalingsproblemen zou komen, heeft de aanbieder van de lening een probleem. Het bedrijf moet in de executieverkoop verkocht worden. Uitgaande van een executiewaarde van 70% zou het bedrijfspand slechts 210.000 euro opleveren. De lening van de bank kan dus niet volledig afbetaald worden. Het bedrijf heeft na een dergelijke investering een aantal jaar nodig om winsten te reserveren en de solvabiliteit weer op te bouwen.

Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld een grote voorraadaankoop. Wanneer bedrijf X besluit om de voorraden uit te breiden (vanwege gunstige inkoopprijzen) naar 100.000 euro en hiervoor het bankkrediet op te hogen naar 80.000 euro, neemt de balans met 50.000 toe. De solvabiliteit daalt dan van 29% naar 50.000/220.000 = 23%.

De omgekeerde weg is ook mogelijk. Het bedrijf kan besluiten om een bedrijfspand te verkopen en vervolgens te gaan huren. Door de balansverkorting neemt de solvabiliteit relatief gezien toe.