Financiele ratio: de Current ratio

Voor de beoordeling van de kwaliteit van een bedrijf kunnen financiële ratio een toegevoegde waarde bieden. Deze ratio kunnen inzicht geven in de liquiditeit of de solvabiliteit van het bedrijf. Een belangrijke ratio is de Current Ratio, die inzicht geeft in de liquiditeit van een bedrijf. Hoe wordt de Current Ratio berekend en welke inzichten geeft deze ratio? Voor een bedrijf is het zeer belangrijk om voldoende liquide te zijn. Een liquide bedrijf is in staat om aan de kortlopende verplichtingen te voldoen. Bij een gebrek aan liquiditeit ontstaat het gevaar dat kortlopende verplichtingen (zoals crediteuren) niet voldaan kunnen worden, waardoor de bedrijfsvoering stil komt te liggen. Crediteuren kunnen bijvoorbeeld weigeren om nog voorraden te leveren totdat de openstaande verplichtingen betaald zijn.

De current ratio

Een belangrijk kengetal om de liquiditeit van een bedrijf te meten is de Current Ratio. De Current Ratio geeft aan in hoeverre het bedrijf in staat is om de kortlopende verplichtingen (kort vreemd vermogen) met de kortlopende bezittingen (vlottende activa) te kunnen betalen.

De current ratio wordt middels de volgende formule berekend:


De basisregel is dat de kortlopende bezittingen minimaal net zo groot moeten zijn als de kortlopende verplichtingen. De Current Ratio moet dus minimaal 1 zijn. Alleen dan is het bedrijf in staat om op korte termijn aan de kortlopende verplichtingen te kunnen voldoen. Een gezonde Current Ratio dient echter hoger te zijn dan 1. Een bedrijf kan namelijk te maken hebben met oude voorraden die niet verkocht kunnen worden (incourante voorraden) of debiteuren die niet willen of kunnen betalen (dubieuze debiteuren). Een Current Ratio van 1,5 wordt daarom over het algemeen als gezond beschouwd.

Voorbeeld: balans van bedrijf X


Bedrijf X heeft een kortlopende schuld van 60.000 euro (40.000 euro crediteuren, 15.000 euro krediet en 5.000 euro overige schulden). Dit zijn bedragen die gezien worden als schulden die binnen een jaar betaald moeten worden. Aan de activazijde is er voor 80.000 aan kortlopende activa (35.000 euro voorraden, 30.000 debiteuren, 10.000 liquide middelen en 5.000 overige vorderingen). De current ratio bedraagt dan:


De Current Ratio is 1,33, waarmee wordt aangetoond dat de kortlopende activa hoger zijn dan de kortlopende passiva en dat er dus genoeg liquiditeit aanwezig is om de kortlopende verplichtingen te kunnen betalen. Echter is het bedrijf wel kwetsbaar. De grootste kortlopende schulden zijn de openstaande crediteuren. Deze moeten over het algemeen binnen drie maanden betaald worden. Aan de activazijde zit de meeste waarde in de voorraden. Echter is er bij voorraden een stap extra nodig om deze liquide te maken. Voorraden moeten namelijk eerst verkocht worden (waarmee een debiteurenpositie ontstaat) en daarna komen er pas liquiditeiten binnen (de debiteur betaalt na enige tijd). Wanneer er met spoed een crediteur moet worden betaald, is er over het algemeen te weinig tijd om eerste de voorraden om te zetten in liquide middelen. Daarnaast kan het zijn dat een debiteur niet kan betalen. Hierdoor ontvangt bedrijf X minder geld dan verwacht. Het bedrijf moet dan bijvoorbeeld een regeling treffen met haar crediteuren of een extra krediet aanvragen bij een bank. Ondanks dat de Current Ratio hoger is dan 1, ligt het erg aan de samenstelling om de Current Ratio als "voldoende" of "onvoldoende" te kwalificeren.

De Current Ratio wordt vooral gebruikt door banken en crediteuren. Deze partijen willen inschatten in hoeverre het bedrijf in staat is om de financiering die zij verstrekken (een bankkrediet of leverancierskrediet) terug te betalen. Ook voor het bedrijf zelf is het periodiek meten van de Current Ratio een goede analysetool. De Current Ratio geeft namelijk ook inzicht in de operationele bedrijfsvoering van het bedrijf, omdat de Current Ratio betrekking heeft op debiteuren, voorraden en crediteuren. Het bedrijf dient kritisch te kijken naar de courantheid van de voorraden (is het realistisch dat de voorraden snel verkocht kunnen worden en is de boekwaarde nog reëel?), de kwaliteit van de debiteuren (hebben de debiteuren een gezonde betaaltermijn of zijn er debiteuren die waarschijnlijk niet meer zullen betalen) en de hoogte van de crediteuren (betalen we onze crediteuren niet te snel en moeten we een langere betaaltermijn proberen te realiseren?).

Verschillen per branche

De gewenste Current Ratio kan per branche flink verschillen. Een productiebedrijf waarbij er lange tijd zit tussen inkoop van grondstoffen en de verkoop van het eindproduct (en nog later pas de ontvangsten van debiteuren) zal een hogere Current Ratio moeten hebben. Zij moeten de grondstoffen en andere kortlopende verplichtingen (lonen, huisvesting, verzekeringen etc.) betalen voordat het geld binnenkomt. Andersom is voor bijvoorbeeld een horecagelegenheid een lagere Current Ratio toch acceptabel. Stel dat een kroeg een tank bier wekelijks laat bijvullen. De hoeveelheid die wekelijks wordt bijgevuld moet na een maand aan de leverancier betaald worden. De inhoud van de tank wordt in een week verkocht. In principe kan de kroeg met een Current Ratio van 0,25 toch aan haar verplichtingen voldoen. De crediteuren hoeft immers na een maand betaald te worden. In die tijd is de voorraad al vier keer verkocht.

De kwaliteit van de Current Ratio hangt dus van meerdere factoren af (branche en de kwaliteit van de passiva en activa). Daarnaast blijft het meten van de Current Ratio een momentopname. Een bedrijf dat uit eigen spaargeld een machine aankoopt, zet haar kortlopende activa (de spaargelden) om in vaste activa (machines). Hierdoor vermindert de Current Ratio. Toch is de Current Ratio een prima instrument om op een snelle en makkelijke manier de liquiditeit van een bedrijf te beoordelen.