Concurrentiebeding: wat is een concurrentiebeding?
Veel mensen denken dat het concurrentiebeding niet meer bestaat. Maar niets is minder waar. Soms wordt in een arbeidsovereenkomst nog steeds een concurrentiebeding opgenomen. Maar wat is een concurrentiebeding eigenlijk?
Bestaat het concurrentiebeding nog steeds?
Vaak zeggen mensen dat het concurrentiebeding niet meer bestaat. Maar niets is minder waar. Bedrijven kunnen van hun werknemers nog steeds eisen dat ze een concurrentiebeding tekenen omdat ze niet willen dat die werknemer naar een concurrent gaat of zelf een bedrijf begint in dezelfde branche.
Wat is een concurrentiebeding?
In een concurrentiebeding is vastgelegd aan welke beperkingen een werknemer zich moet houden nadat de arbeidsovereenkomst met de huidige werkgever is afgelopen en hij elders een baan accepteert of zelf een bedrijf start. Meestal staat in een concurrentiebeding een omschrijving van de werkzaamheden die de werknemer na het einde van de arbeidsovereenkomst niet mag verrichten. Daarbij gaat het dan ook nog om een bepaald gebied waarin de werknemer werkzaam zal zijn en ook een bepaalde periode.
Concurrentiebeding moet schriftelijk worden vastgelegd
Een concurrentiebeding is geen overeenkomst die mondeling wordt aangegaan. Hij wordt schriftelijk vastgelegd en moet door beide partijen ondertekend. Voor de werkgever is dat niet zo moeilijk, een werknemer kan wel moeite hebben met de beperkingen die hem worden opgelegd. Een concurrentiebeding kan het best direct worden vastgelegd in het arbeidscontract als iemand wordt aangenomen. Toch kan het ook later en zelfs als de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd. Een concurrentiebeding is alleen maar geldig als het getekend is.
Concurrentiebeding aanpassen
Soms moet een concurrentiebeding opnieuw worden vastgelegd, maar vaak is dat ook niet nodig. Zo is een nieuw concurrentiebeding opstellen niet nodig wanneer een bedrijf een tijdelijk contract automatisch omzet in een contract voor onbepaalde tijd.
- Wordt een tijdelijk contract omgezet in een contract voor onbepaalde tijd dan moet het concurrentiebeding opnieuw worden opgesteld en ondertekend.
- Krijgt de werknemer in kwestie een nieuwe of andere functie of worden de arbeidsverhoudingen heel anders, dan moet er ook een nieuw concurrentiebeding worden opgesteld en getekend. Dit kan bijvoorbeeld als een werknemer een leidinggevende functie krijgt met veel meer verantwoordelijkheden, een bedrijf haar werkgebied uitbreidt of meer bedrijfsvestigingen krijgt of als een organisatie heel anders wordt door bijvoorbeeld een overname.
Een werknemer wil af van het concurrentiebeding: kan dat?
Een werknemer kan zijn baas vragen om het concurrentiebeding los te laten zodat de persoon in kwestie bij een concurrentie kan gaan werken of een eigen zaak kan opzetten. Dit kan tegen betaling van een afkoopsom.
Wil een baas beslist vasthouden aan het concurrentiebeding en wil de werknemer er echt van af, dan kan de werknemer het voor de rechter brengen. De werknemer moet dan aantonen dat de belangen van de werkgever niet opwegen tegen die van de werknemer. Hij kan de rechtbank dan vragen het concurrentiebeding te vernietigen. Als hij snel een beslissing wil kan dat via een voorlopige voorziening. Is er niet veel haast bij geboden dan kan het ook via een bodemprocedure. Een voorlopige voorziening geeft overigens nog geen definitief uitsluitsel. Het concurrentiebeding wordt dan alleen maar geschorst en alleen op de korte termijn is er dan duidelijkheid. Als de rechter tijdens de bodemprocedure beslist dat het beding helemaal of gedeeltelijk vernietigd wordt, is dat het definitieve besluit. (Waar overigens nog beroep tegen mogelijk is). De rechter kan trouwens ook nog een schadevergoeding opleggen aan de werkgever. Dat geld is dan voor de werknemer.
Wat gebeurt er als iemand het concurrentiebeding niet nakomt?
Als tussen de werkgever en de werknemer een concurrentiebeding is afgesloten en de werknemer houdt zich daar niet aan, dan kan de werkgever de rechter inschakelen. Deze kan:
- Een dwangsom opleggen zodat de medewerker voor elke overtreding moet betalen. Zo probeert de rechter om naleving van het concurrentiebeding te garanderen
- Een schadevergoeding eisen. In een concurrentiebeding is vaak al een boete opgenomen per dag of overtreding die de werknemer moet betalen als hij de regels niet nakomt.
Wanneer is een concurrentiebeding niet geldig?
Een concurrentiebeding is niet altijd geldig. Zo kan een werkgever de werknemer niet aan die afspraak houden als hij:
- de werknemer zonder geldige reden op staande voet heeft ontslagen
- wanneer hij zich niet aan de opzegtermijn heeft gehouden die staat voor een ontslag
Hoe lang mag een concurrentiebeding duren?
De wet geeft geen termijnen voor een concurrentietermijn, maar normaal gesproken is zo’n concurrentiebeding geldig voor 1 tot 2 jaar. In die 1 of 2 jaar nadat de werknemer is vertrokken bij zijn baas, mag hij dus bijvoorbeeld niet een eigen bedrijf in diezelfde branche in een bepaald gebied beginnen of voor de concurrent gaan werken. De duur van de tijd moet duidelijk in het concurrentiebeding staan.
Mag een concurrentiegebied voor het hele land gelden?
Een concurrentiebeding kan voor het hele land gelden of voor een deel daarvan. Dit heeft vaak te maken met het werk en de functie van degene waarop het concurrentiebeding van toepassing is. In het concurrentiebeding zelf moet heel duidelijk omschreven staan voor welk deel het geldt. Als een bedrijf een heel groot gebied noemt in haar concurrentiebeding en bovendien niet goed vastlegt om welke producten het gaat of veel te veel eisen van de werknemer, dan kan de rechter het concurrentiebeding beperken of vernietigen.
Relatiebeding
Werkgevers kunnen ook een relatiebeding afspreken met hun werknemer in plaats van een concurrentiebeding. In dat geval mag een werknemer de klanten van het bedrijf waar hij eerst werkte dan niet benaderen in de afgesproken periode na het dienstverband.