Diefstal door personeel

In de eerste plaats verwacht je van je medewerkers natuurlijk het beste. De meeste werknemers zetten zich gelukkig in voor hun baan. Maar toch heeft één op de vier werkgevers weleens te maken gehad met ontvreemding door eigen personeel. Wat doe je dan? En hoe voorkom je zo’n situatie? Jurist David Oberink van de kappersberoepsorganisatie ANKO en Sander van Goberdingen van het Platform Detailhandel aan het woord. Wie is zich ervan bewust dat 40% van de winkeldiefstal door eigen medewerkers gebeurt? Lang niet iedereen. Ergens goed dat we niet zo argwanend zijn. Als volgens 'de' statistieken blijkt dat één op de vier werkgevers te maken heeft gehad met diefstal door eigen medewerkers, is het bij de andere drie immers nog altijd goed gegaan. Toch is het belangrijk om je ervan bewust te zijn. Want door een aanpak die psychologische en praktische factoren combineert, is diefstal door eigen medewerkers vaak te voorkomen. Een goede zaak, want zoals verderop in dit artikel zal worden toegelicht, is 'voorkomen' ook in dit geval een stuk gemakkelijker dan het spreekwoordelijke 'genezen.'

Maatregelen

Maatregelen tegen diefstal door eigen personeel zitten niet meteen in de hoek van beschuldiging. Integendeel zelfs. Het eerste punt van aanpak ligt in de positieve sfeer. Hoe meer samenhang je als team hebt, des te kleiner de kans dat personeel zich aan diefstal schuldig maakt. Je voelt je immers betrokken bij elkaar en het resultaat van je werk. Via regelmatige vergaderingen of uitjes kun je je personeel betrekken bij de bedrijfsvoering. Je kunt je mensen ook stimuleren samen een mooie omzet te behalen, bijvoorbeeld door ze in een extra goed resultaat te laten delen. Door te onderstrepen hoe belangrijk een gezonde omzet is voor het bedrijfsresultaat én de banen van alle mensen in je team, kweek je bewustwording. Ook door met je personeel te praten over hun eigen rol in het voorkomen van diefstal door klanten, zorg je dat de neuzen van je mensen meer een kant op komen te staan. Samen, als team, sta je dan als het ware tegen die ene kwaadwillige buitenstaander. Ook door je personeel in te lichten over de praktische maatregelen die je neemt tegen diefstal, sla je al twee vliegen in één klap. Veel praktische maatregelen tegen diefstal door buitenstaanders zijn namelijk in grote lijnen gelijk aan die maatregelen die je inzet tegen diefstal door je eigen personeel. Bovendien laat je zien dat je alert bent. Soms is het net die bekende stok achter de deur, die voorkomt dat personeel in een onbewaakt ogenblik een misstap begaat.

Waarschuwingsregister

Het waarschuwingsregister van de Stichting Fraude Aanpak Detailhandel, houdt bewezen fraudezaken door werknemers bij. Sander van Goberdingen van het Platform Detailhandel: “Wie een duidelijk antifraudebeleid voert, dus onder andere personeel laat weten dat bij fraude aangifte en ontslag volgt, kan hierin deelnemen en het register raadplegen. Weten je medewerkers dat het register deel van je beleid uitmaakt, dan werkt dat ook preventief.” Maar hoe sterk sta je wanneer je diefstal constateert? Van Goberdingen: “Je moet in elk geval hard bewijs hebben, dat ook stand houdt voor de rechter. Denk dus aan getuigen, het op schrift hebben van kasverschillen of voorraadverschillen, en gegevens als tijd, plaats en aanwezigheid van de medewerker op de plaats waar de fraude gepleegd is, bijvoorbeeld geregistreerd door camera’s. Kun je zelf het nodige onderzoek niet doen en gaat het om substantiele bedragen, dan kun je een particulier recherchebureau inschakelen.” Onder ondernemers is het steeds gebruikelijker om diefstal door eigen personeel harder aan te pakken, in plaats van het door de vingers te zien of er weinig aandacht aan te besteden. Dan nog is het uitkijken geblazen. Alleen door de juiste (juridische) procedure te volgen, kun je van stelende werknemers af.

Persoonlijk advies

Als lid van een brancheorganisatie kun je gewoonlijk bij de juridische dienst van deze organisatie terecht voor persoonlijk advies. Dat is, zoals hierboven aangestipt, geen overbodige luxe. Deskundig juridisch advies kan heel belangrijk zijn omdat de gang van zaken rondom ontslag na een 'greep in de kassa' nog weleens tegen je gezonde verstand indruist. Zo zijn er gevallen bekend van managers die ontsloegen op staande voet na diefstal, en tot hun eigen grote verbazing verplicht bleken de werknemer toch in dienst te houden omdat zij de verkeerde juridische weg hadden bewandeld! Een overkoepelende beroepsorganisatie als bovengenoemd is bijvoorbeeld die voor kappers, ANKO. Daar adviseert jurist David Oberink de leden. Hij licht de heikele kwestie van juridische stappen en eventueel ontslag als volgt toe: “ In het algemeen is het toch het beste om altijd eerst juridisch advies in te winnen en dan pas te ontslaan. De mogelijkheid van die adempauze biedt de wet je namelijk, en dan weet je bijtijds hoe sterk je staat en hoe je het beste kunt handelen. Ontslag op staande voet is het zwaarste middel waarmee je je werknemer kunt treffen, persoonlijk en financieel. Je kunt bijvoorbeeld de wettelijke opzegtermijn van één maand van je werknemer vorderen. Wees daarmee dus terughoudend, maar wel doortastend. Je kunt niet nog even aanmodderen en dan alsnog op staande voet ontslaan. Belangrijk is dat je daarnaast een zogenaamde voorwaardelijke ontbindingsprocedure opstart. Als onverhoopt het ontslag op staande voet nietig blijkt voor de rechter, heb je die procedure achter de hand. Dan eindigt het dienstverband zo spoedig mogelijk alsnog en wordt de eventuele vergoeding die je aan de werknemer schuldig bent, geminimaliseerd.”