Hoe hard is het concurrentiebeding in mijn arbeidscontract?

Vele arbeidsovereenkomsten kennen tegenwoordig een concurrentiebeding. Wat houdt een dergelijk beding in en wat zijn de gevolgen hiervan. Hoe bindend is het concurrentiebeding en kunt u het aanvechten ?

Concurrentiebeding

Een concurrentiebeding is een schriftelijke bepaling (afspraak tussen werkgever en werknemer) in uw arbeidsovereenkomst waarmee u als medewerker beperkt wordt in uw vrijheid om na het einde van de arbeidsovereenkomst op een bepaalde wijze werkzaam te worden bij andere werkgevers of als zelfstandige. Indien u zich niet aan de bepalingen van het concurrentiebeding houdt staan de consequenties van uw overtreding genoemd in het concurrentiebeding (bijvoorbeeld een boete).

Mogelijke facetten van het concurrentiebeding zijn:

• Het soort werkzaamheden dat u gaat uitvoeren (geen vertegenwoordiger voor een soortgelijk produkt) Vaak is deze beperking ook gekoppeld aan een bepaalde periode, bijvoorbeeld 2 jaar.
• Het nieuwe type werkgever (vaak niet de directe concurrent)
• Een bepaalde regio, vaak een bepaalde straal rond de vestigingsplaats van de werkgever die het concurrentiebeding gebruikt.

Relatiebeding

Een relatiebeding is vaan een onderdeel van het concurrentiebeding. Door ondertekening van het relatiebeding gaat u ermee akkoord na beëindiging van uw huidige werkzaamheden geen klanten “ mee te nemen” naar uw nieuwe werkgever, uw eigen bedrijf. Bovendien mag u deze klanten dan ook niet benaderen.

Wat zijn de minimale vereisten aan een concurrentiebeding?

• Het moet schriftelijk zijn vastgelegd in de arbeidsovereenkomst. Als het beding alleen in de CAO staat is dit niet voldoende. Een verwijzing in het arbeidscontract naar de CAO kan echter wel voldoende zijn als dat contract stelt dat de werkgever bekend is met de
• De werknemer moet een natuurlijk persoon zijn
• De werknemer moet meerderjarig zijn
• Het beding mag niet onredelijk belastend zijn. Dit wordt feitelijk bepaald door een rechter

Kan een concurrentiebeding alleen aan het begin van een arbeidsovereenkomst worden overeengekomen?

Een concurrentiebeding kan bij aanvang van de arbeidsovereenkomst of op een later tijdstip worden overeengekomen, dus ook bij verlenging van een arbeidsovereenkomst of zelfs aan het eind van de dienstbetrekking. Voorwaarde is echter dat het beding schriftelijk wordt vastgelegd.

Kan ik een concurrentiebeding weigeren?

Weigeren kan altijd, alleen zal een werkgever zich ook niet altijd kunnen vinden in uw weigering. Wellicht is het wel mogelijk te onderhandelen over de inhoud van het concurrentiebeding om zodoende te trachten het beding af te zwakken. Dit zal niet altijd eenvoudig zijn omdat vele bedrijven werken met standaard overeenkomsten.

Is het mogelijk onder het getekende concurrentiebeding uit te komen?

In de eerste plaats is het verstandig om met uw ex-werkgever te praten over de voorwaarden van het concurrentiebeding, eventueel met begeleiding van een deskundige. Als dit geen oplossing biedt zal een gang naar de rechter oplossing moeten bieden. U kunt de rechter dan verzoeken het beding te vernietigen, te matigen of een uitspraak te doen over de geldigheid van het beding. Heeft u echter niet lang de tijd om te beslissen of u een nieuwe baan accepteert dan kunt u in kort geding om schorsing vragen van het concurrentiebeding. Er wordt dan een voorlopig oordeel gegeven door de rechter. In een bodemprocedure zal dan worden uitgezocht of het concurrentiebeding definitief moet worden vernietigd.

Waarmee zal de rechter in zijn oordeel omtrent het beding rekening houden?

De rechter zal rekening houden met zowel de belangen van de werkgever als van de werknemer. Zo zal een rechter niet elk beding dat een werknemer beperkt in zijn mogelijkheden elders werk te vinden vernietiging of matigen. De belangen van beide betrokken partijen zullen worden afgewogen

Nadelige overwegingen voor u als werknemer zijn:

• Of u bedrijfsgeheimen of andere concurrentiegevoelige informatie kent
• Of u veel persoonlijke contacten met relaties van het bedrijf had
• De looptijd van het dienstverband
• Of u een sleutelfunctie binnen het bedrijf bekleed
• Of u zelf ontslag wilt nemen of ontslagen wordt
• Of de werkgever heeft bijgedragen aan uw ontwikkeling en vakkennis, bijvoorbeeld door het betalen van cursussen

Voordelige overwegingen voor u als werknemer zijn:

• Of u ook een redelijk inkomen kunt verwerven zonder het concurrentiebeding. Als u met het concurrentiebeding vrijwel geen werk kunt vinden of uw baan dreigt kwijt te raken dan zal dit in uw voordeel zijn
• U kunt uw positie verbeteren (bijvoorbeeld een hogere functie of meer salaris)
• U bent slechts kort bij uw oude werkgever in dienst geweest (bijvoorbeeld tijdelijk dienstverband)
• Uw werkgever heeft u zelf ontslagen
• De beperkingen in het beding zijn onredelijk belastend (bijvoorbeeld een extreem lange periode of een te ruime omschrijving van de werkzaamheden die u niet mag uitvoeren voor een concurrerend bedrijf)
• U heeft het grondwettelijk recht op vrije arbeidskeuze
• De omschrijving van het concurrentiebeding is niet specifiek genoeg

Tips indien u “problemen” heeft met een concurrentiebeding

• Probeer zo vroeg mogelijk, liefst voordat u gaat solliciteren te overleggen over het arbeidscontract, wellicht is het mogelijk nieuwe afspraken te maken over het concurrentiebeding. Leg deze schriftelijke afspraken dan wel schriftelijk vast.
• Indien overleg niet meer mogelijk is en u beschikt over een rechtsbijstandverzekering, schakel deze dan tijdig in, zij kunnen ook voor u overleggen met uw werkgever.
• Probeer ook uw nieuwe werkgever te betrekken in het overleg en stel hem tijdig op de hoogte van het concurrentiebeding. Wellicht kan deze nieuwe werkgever met de oude werkgever wel afspraken maken die voor beide partijen bevredigend zijn.
• Indien u er in een gezamenlijk overleg met uw werkgever niet uitkomt en niet de hulp van een rechtsbijstandverzekering kunt inroepen overweeg dan het inschakelen van een bemiddelaar (zogenaamde mediation) voordat u een procedure bij de rechter opstart, dit is vaak zeer kostbaar.