Thuiswerken: het nieuwe werken?

Thuiswerken is een fenomeen dat steeds meer ingang vindt. Logisch, want thuiswerkers kunnen hun tijd zelf indelen, staan minder in de file en besparen op reiskosten. Maar thuiswerken kan ook een bron van arbeidsconflicten zijn als werknemers daarover geen duidelijke afspraken maken met hun baas.

Wat is thuiswerken

Van thuiswerken spreken we als een werknemer zijn werkzaamheden niet in het bedrijfspand van zijn werkgever verricht maar in de eigen woning. Doorgaans betreft dat dan thuiswerken in deeltijd. De medewerker werkt dan bepaalde dagen bij de baas en bepaalde dagen van huis uit.

Van thuiswerk is al sprake als een medewerker 20 procent van zijn arbeidsuren vanuit de eigen woning invult. Thuiswerken heeft uiteraard voordelen, zowel voor de werkgever als voor de medewerker en wordt dan ook in steeds meer bedrijven toegepast. Toch kent thuiswerken ook minder prettige kanten. Partijen doen er daarom goed aan om de voor- en nadelen zorgvuldig tegen elkaar af te wegen.

De voordelen van thuiswerken

De voordelen van thuiswerken zijn in 3 woorden kernachtig samen te vatten:

• flexibiliteit;
• productiviteit;
• kostenbesparing.

Thuiswerkers zijn flexibeler omdat ze niet strikt gebonden zijn aan de reguliere werktijden binnen een onderneming. Hierdoor kan men zijn werkzaamheden bijvoorbeeld beter afstemmen op het gezinsleven. De praktijk wijst uit dat werknemers daardoor minder snel bijzonder verlof nodig hebben terwijl het ook een gunstige uitwerking heeft op het ziekteverzuim.

Wie thuis werkt, kan zijn tijd zelf optimaal indelen en is als gevolg daarvan productiever. Een belangrijk argument voor werknemers om (gedeeltelijk) thuis te werken, is het feit dat men geen of minder reistijd heeft, wat ook door de werkgever als prettig wordt ervaren want dat levert een besparing aan reiskosten op.

De nadelen van thuiswerken

Toch kent thuiswerken ook zijn minder prettige kanten. Vooral het ontbreken van direct persoonlijk contact met de collega’s wordt door sommigen als een groot gemis ervaren. Het risico bestaat dat men daardoor minder betrokken is bij het reilen en zeilen van het bedrijf wat de motivatie niet ten goede komt. Soms bestaat er bij de medewerker zélf de vrees dat daardoor promoties aan hem voorbij zullen gaan.

Thuiswerkers lopen vaak promotie mis

Die laatste veronderstelling wordt overigens bevestigd door Londense onderzoekers volgens een publicatie in The Economist. Thuiswerkers worden in de praktijk door hun baas dikwijls over het hoofd gezien bij promoties. Die hecht kennelijk nog erg veel belang aan de aanwezigheid van de medewerker op kantoor.

Medewerkers die na afloop van de werkdag als laatste het pand verlaten maken indruk, ook al gebruiken ze dat late tijdstip alleen maar om op social media rond te lummelen. Met name werkende moeders hebben last van dit verschijnsel. Zij verrichten hun arbeid immers vaker van huis uit om dat te kunnen combineren met de opvoeding van hun kroost.

Privé-telefoontjes en onverwacht bezoek

Door thuiswerk kan ook het onderscheid tussen zakelijk en privé vervagen. Ervaren thuiswerkers kennen het probleem. Vrienden en familie komen graag een keertje onverwacht op bezoek of bellen zomaar om even bij te kletsen. Thuiswerkers zijn per slot van rekening altijd thuis, nietwaar. Maar laat u nooit, door wie dan ook, van uw werk afleiden. Iedereen die geen klant of zakenpartner is, moet naar de deur worden verwezen.

Rechten en plichten van thuiswerkers

Mensen die thuiswerken, verzuimen vaak om daar duidelijke afspraken over te maken met hun werkgever. Het ontbreken van heldere richtlijnen voor thuiswerkers leidt vaak tot onenigheid over de wederzijdse rechten en plichten. Daardoor ontstaan er sneller fricties in de arbeidsverhouding.

Juristen en arbeidsrechtdeskundigen krijgen steeds meer vragen over het nieuwe werken:

• Zo willen werkgevers bijvoorbeeld weten in hoeverre ze verantwoordelijk zijn voor de inrichting van de thuiswerkplek;
• En werknemers willen onder meer weten of ze op een thuiswerkdag wel permanent op de werkplek aanwezig moeten zijn.

Eén conclusie kan men na de eerste ervaringen met thuiswerken wél trekken. Een werkgever mag niet blindelings vertrouwen op de discipline en zelfwerkzaamheid van zijn werknemer. Er blijft op hem een grote verantwoordelijkheid rusten bij de begeleiding van zelfstandig werkend personeel.