Eenmanszaak als ondernemingsvorm

Voor welke ondernemingsvorm je kiest, is een vraag die je als startende ondernemer bezighoudt. Iedere ondernemingsvorm heeft zijn eigen kenmerken en zijn eigen rechten en plichten. Zo heeft iedere ondernemingsvorm zijn voor- en nadelen. Bij het kiezen van een ondernemingsvorm is het belangrijk om de voor- en nadelen tegen elkaar af te wegen. Want welke juridische ondernemingsvorm biedt de ondernemer de meeste rechtszekerheid en levert de beste financiële situatie op? Rechtszekerheid gaat vooral om het aspect aansprakelijkheid. Wie is aansprakelijk voor het vermogen dat in de onderneming is gestoken en is er ook privékapitaal ingezet? De juridische ondernemingsvorm bepaalt ook de manier waarop de financiële administratie wordt bijgehouden en heeft invloed op de te betalen belastingen en verzekeringen.

Eenmanszaak

Bij een eenmanszaak als ondernemingsvorm is één persoon verantwoordelijk. Het is niet perse zo dat er in een eenmanszaak één persoon werkt. Er kunnen meerdere personen werken. Deze juridische ondernemingsvorm vormt een uitzondering op de meeste andere ondernemingsvormen, omdat een eenmanszaak niet in de wet wordt geregeld. Het is de meest eenvoudige ondernemingsvorm, en komt in Nederland het meeste voor. Er is geen overeenkomst, contract of notariële akte nodig.

Aansprakelijkheid

Bij deze juridische ondernemingsvorm horen de bezittingen én schulden van de onderneming toe aan een natuurlijk persoon en deze zijn niet te scheiden van zijn privévermogen. Zowel privéschuldeisers als schuldeisers kunnen hun tegoeden op het hele vermogen (privé en zakelijk) van de eigenaar verhalen. De ondernemer is aansprakelijk met al zijn bezittingen, dus ook koophuis, huisraad, auto en spaargelden.

Gemeenschap van goederen

Wanneer de ondernemer gehuwd is op basis van gemeenschap van goederen, blijft het vermogen van de partner van de ondernemer niet buiten schot. Dit geldt ook voor het inkomen van de partner. Wanneer er schulden zijn, kan ook het vermogen en inkomen van de partner worden aangesproken om de schulden af te betalen.

Huwelijkse voorwaarden

Wanneer de ondernemer is getrouwd op huwelijkse voorwaarden, met een 100% scheiding van het vermogen, is de partner niet aansprakelijk voor de schulden van de eenmanszaak met zijn inkomen en bezittingen. Bij een notaris kan men hierover inlichtingen vragen en dit vast laten leggen.

Eenmanszaak verkopen

Wanneer de ondernemer de eenmanszaak wil verkopen, dan kan hij de onderneming niet in zijn geheel overdragen. Elk goed dat van de onderneming deel uitmaakt, zal afzonderlijk op de door de wet voorgeschreven wijze moeten worden overgedragen. De koper neemt de zaak over door iedere bezitting en iedere schuld stuk voor stuk te kopen. Dit gebeurt door middel van een koopcontract.

Concurrentiebeding

Concurrentiebeding zou zich kunnen voordoen bij de verkoop. Een verstandige koper laat een concurrentiebeding opnemen in het contract. De belangen van de koper kunnen namelijk behoorlijk worden geschaad wanneer hij een contract zomaar zou ondertekenen, zonder dat de koper dit concurrentiebeding bestudeert of laat bestuderen met oog op de gevolgen in de toekomst. Een concurrentiebeding beschermt de koper: want men zou eerst de zaak kunnen verkopen en kort nadat men dat heeft gedaan, de eigen oude klanten weer benaderen om terug te komen. In het concurrentiebeding kan staan dat:

• De verkoper van de onderneming zijn oude klanten niet meer mag benaderen, mits met goedvinden van de koper.
• De verkoper gedurende een periode zijn beroep (als ondernemer) niet meer mag uitoefenen binnen een bepaalde straal van de vestigingsplaats van de verkochte onderneming.
• De verkoper mag niet in dienst treden van een concurrent, mits met toestemming van de koper.