Bijles geven aan scholieren
Er zijn veel redenen te bedenken om bijles te willen geven aan scholieren. U wilt misschien graag uw kennis delen, helpt graag leerlingen of zoekt een extra bron van inkomsten. Tegelijkertijd neemt de vraag naar begeleiding buiten school toe. In dit artikel geef ik een aantal tips aan mensen die overwegen bijles te gaan geven aan middelbare scholieren.
Wie mag er bijles geven aan middelbare scholieren?
In feite mag iedereen bijles geven aan middelbare scholieren. Er is geen specifiek diploma nodig om bijles te mogen geven. Wel zult u ouders en scholieren moeten overtuigen van uw kennis en vaardigheden op een bepaald vakgebied. Behalve dat u een vakgebied zult moeten beheersen zullen zij ook verwachten dat u op de hoogte bent van de examenstof/eindtermen/leerstof in het voortgezet onderwijs. Ook zult u moeten kunnen aantonen dat een leerling bij u in veilige handen is. Kies bij voorkeur voor een openbare ruimte om bijlessen te geven of stel voor om bij de leerling en ouders aan huis te komen.
Welke soorten bijles kan ik geven?
Er is vraag naar diverse soorten bijles/begeleiding. Hieronder volgen een aantal voorbeelden:
- Begeleiding in studievaardigheden: het betreft hier het "leren leren." U kunt dan denken aan het maken van planningen met leerlingen, uitleg geven hoe een leerling zich het beste stof kan aanleren, leren samenvatten enz.
- Bijles in een specifiek vak: hier gaat het om hulp in één of meer specifieke schoolvakken.
- Examentraining: ook hier betreft het een specifiek schoolvak. Er wordt echter specifiek gewerkt aan het behalen van een goed examenresultaat. Kennis van de eindexamenonderwerpen is van groot belang!
- Huiswerkbegeleiding: steeds meer leerlingen hebben moeite om, tussen alle afleiding door, aan hun huiswerk toe te komen. Een huiswerkbegeleider zorgt dat het huiswerk toch gedaan wordt.
Uiteraard zijn combinaties van bovenstaande zaken ook mogelijk.
Over welke eigenschappen moet ik beschikken om bijles te geven aan middelbare scholieren?
Hier volgen een aantal eigenschappen die van u een succesvol bijlesdocent kunnen maken:
- Geduld: een leerling heeft niet voor niets bijles. Vaak wordt pas voor betaalde bijles gekozen als leerlingen er in het regulier onderwijs niet uitkomen. Ga er vanuit dat resultaten dus niet vanzelf komen.
- Inlevingsvermogen: een middelbare scholier houdt zich met hele andere zaken bezig dan een volwassene. Probeer u te verplaatsen in de wereld van de scholier zonder dat dit te geforceerd overkomt. De scholier zal dan ook eerder dingen van u aannemen.
- Kennis van zaken: weet waar u over praat, investeer in uw eigen kennis van een vak, leerstrategieën, leer- en gedragsproblemen, de gang van zaken op school enz. Op deze manier komt u professioneel over en is de kans op langdurige samenwerking en goede referenties groot.
- Incasseringsvermogen: een leerling is niet altijd blij met extra verplichtingen in de "vrije tijd." Ook zullen tegenvallende resultaten, ondanks al uw inspanningen, wel eens resulteren in vervelende opmerkingen.
- Flexibiliteit: u moet snel kunnen switchen van werkwijze als iets niet blijkt te werken, er andere problemen opdoemen of andere vragen worden gesteld door ouders of leerling. Ook zult u merken dat u flexibel moet zijn in uw (werk)tijden. Periodes rond examens kunnen heel druk zijn terwijl het begin van een schooljaar vaak erg rustig is.
Welke hulpmiddelen kan ik gebruiken?
Hoewel u zelf uiteraard een belangrijke bron van kennis kunt zijn, kunt u nauwelijks om het gebruik van hulpmiddelen en lesmateriaal heen. Hieronder bespreek ik een aantal belangrijke hulpmiddelen om goede bijlessen/examentrainingen te kunnen geven:
- Syllabi: Hierin staan alle examenonderwerpen besproken. Voor ieder vak en niveau is er een aparte syllabus. Deze zijn gratis te downloaden op www.examenblad.nl
- Vakmethoden: Vrijwel iedere middelbare school gebruikt methoden (handboeken/werkboeken/online materiaal) om leerlingen een vak bij te brengen. U kunt ervoor kiezen dezelfde methode te gebruiken als uw leerlingen of juist extra materiaal te halen uit andere methoden. De methoden geven in ieder geval een helder overzicht van, en uitleg over, de leerstof.
- Examenbundels: Deze bundels worden per schoolvak en niveau uitgegeven en behandelen de belangrijkste examenstof. Hierin staan ook oefenopgaven.
- Online hulpmiddelen/opdrachten: Het helpt u enorm als een grote "gereedschapskist" aan materiaal bij u heeft. Op internet staan tal van opdrachten voor diverse vakken. U kunt hiervoor o.a. terecht bij digischool. Ook kunt u algemene hulpmiddelen vinden m.b.t. planning, organisatie, leerstijlen, leerproblemen enz. Kijk hiervoor bijvoorbeeld op voorelkementor.nl.
- Filmpjes: Het is wetenschappelijk bewezen dat leerstof beter beklijft als deze visueel wordt gemaakt. Probeer daarom regelmatig gebruik te maken van educatieve filmpjes. Ook deze zijn ruimschoots voor handen op het internet. Een handige site is bijvoorbeeld schooltv-beeldbank.
- Literatuur: Probeer u regelmatig te verdiepen in vakliteratuur op het gebied van uw schoolvak, pedagogiek, ontwikkelingen in het onderwijs enz. Op deze manier kunt u anderen altijd iets blijven leren.
Hoe kom ik aan werk?
Er zijn diverse huiswerkinstituten en trainingscentra waar u kunt solliciteren naar een baan. Zij werken echter vaak met "flexwerkers" en u dient altijd een deel van de inkomsten af te staan. Grote huiswerkinstituten kunt u makkelijk vinden op het internet. Kleinere initiatieven vindt u vaak door contact op te nemen met de middelbare scholen in uw omgeving.
Het is ook heel goed mogelijk om als zelfstandige aan de gang te gaan, u zult echter wel aan naamsbekendheid moeten werken. Om bekend te worden bij uw doelgroep is het verstandig te adverteren. Onthoud hierbij dat het vaak de ouders zijn die op zoek gaan naar een bijlesleraar voor hun kind. Schrijf daarom de ouders aan i.p.v. het kind. Plaatsen waar u online kunt adverteren zijn o.a. marktplaats, bijlescoach of huiswerkbegeleiding.nl. Onderschat ook de kracht van uw eigen netwerk niet. Mocht u eens met succes bijles hebben gegeven aan de zoon/dochter van één van uw kennissen, vraag ze dan vriendelijk om de positieve ervaring te delen met anderen. Niet zelden is dat het begin van een nieuwe klantenkring.
Wat zijn mijn inkomsten?
Uw inkomsten als huiswerkbegeleider zijn afhankelijk van vele factoren. Bent u als zelfstandige aan het werk of in dienst van een instituut? Ben u wel of niet bevoegd voor het geven van een schoolvak? Is er veel vraag naar het vak dat u geeft? Hoeveel leerlingen geeft u tegelijk les?
Gemiddeld genomen kunt u voor een uur huiswerkbegeleiding tussen de €7,50 en €30,- vragen. Hierbij is €7,50 reëel voor een student die algemene huiswerkbegeleiding geeft aan meerdere leerlingen tegelijk. Bij €30,- moet u meer denken aan individuele examentraining in een tekortvak zoals wiskunde, natuurkunde of Duits. Let op: uw inkomsten als zelfstandige dient u bij de belastingdienst aan te geven als "inkomsten uit overig werk."
Samenvatting
Om aan het werk te gaan als bijlesdocent, huiswerkbegeleider of examentrainer zijn geen specifieke diploma's nodig. Toch is dit werk niet voor iedereen geschikt. Affiniteit met leerlingen en een goede voorbereiding is van groot belang voor een bijlesdocent. Zowel als zelfstandige als in dienst van een huiswerkinstituut is er goed werk te vinden.
Lees verder