Een nieuwe huisstijl: meer dan een logo

Een eigen bedrijf starten, een fusie tussen twee organisaties, een ander imago nastreven. Allemaal redenen om een nieuwe huisstijl te overwegen. En natuurlijk starten we dan meteen met het bedenken van een logo. Toch? Dat kan. Op zich is daar niks mis mee. Als we ons dan maar wel realiseren dat een nieuwe huisstijl niet ophoudt bij de creatie van een nieuw logo. De huisstijl van een organisatie is de totale visuele presentatie van die organisatie, in de meest brede zin van het woord. Dat zijn dus alle zichtbare uitingen, waarmee een beeld of indruk van de organisatie wordt gegeven. En natuurlijk is het logo het beeldbepalende element in die visuele presentatie. Het logo (of woord- en beeldmerk) vormt als het ware het uithangbord. Maar de huisstijl van een organisatie gaat veel verder dan dat. De opmaak van je brieven en visitekaartjes, de lay-out van je folders, posters en advertenties, de vormgeving van je website, twitteraccount of hyvespagina, de kleding van het kantinepersoneel en zelfs de buitenkant en inrichting van je gebouw maken allemaal onderdeel uit van je huisstijl. Ze bepalen tezamen hoe de organisatie zich (visueel) naar buiten toe presenteert. Elk visueel product van je organisatie moet, ondanks de variëteit en verscheidenheid, steeds eenzelfde uitstraling hebben. Het ontwikkelen van een nieuwe huisstijl doe je dan ook niet zomaar, het is een zeer omvangrijk proces dat meestal behoorlijk wat investeringen vraagt.

Gewenste imago bepalen

Voor je aan de slag gaat met het bedenken van een nieuw logo, zul je heel duidelijk moeten hebben wat je met de nieuwe huisstijl wilt uitdragen. De huisstijl is immers één van de manieren om het gewenste imago uit te dragen en te ondersteunen. Dus hoe wil je graag dat de buitenwereld (én je eigen medewerkers) de organisatie ziet, wat zijn je ambities, wat is het belangrijkste kenmerk van de organisatie dat mensen moeten weten? Ondersteuning van je gewenste imago is het eerste criterium waaraan de huisstijl zal moeten voldoen. Is dit helder en zijn de randvoorwaarden (zoals financiële mogelijkheden) vastgesteld, dan kun je de overige criteria voor - in eerste instantie - je logo bepalen.

De criteria voor je logo

Het logo moet bovenal onderscheidend en uniek zijn. Het mag niet te veel lijken op al bestaande logo's, zeker niet die uit dezelfde branche of productgroep. Bij één van de vele merkenbureaus kun je je logo hierop laten checken. In een later stadium kun je je logo hier ook laten deponeren, waarmee het beschermd is tegen imitaties door anderen. Je zult vervolgens ook moeten bepalen of je bijvoorbeeld wilt dat de bedrijfsnaam onlosmakelijk verbonden is met je logo (je hebt dan een beeld- en woordmerk), hoe actueel of modern het logo moet zijn (let op: het moet minstens een aantal jaren meekunnen) en of je wilt dat elementen van het oude logo opnieuw gebruikt worden. Vooral bij fusies van bedrijven levert dit laatste punt vaak hele discussies op. Maar denk ook na over het aantal steunkleuren dat je wilt gebruiken en houdt er rekening mee dat je logo goed bruikbaar moet zijn in zwart/wit en goed te vergroten en te verkleinen moet zijn. Het logo moet meestal ook goed reproduceerbaar zijn in kopieermachines en toepasbaar zijn op beeldschermen en voor (nieuwe) media. Als je alle criteria hebt bepaald, ben je klaar voor de volgende stap: het vertalen van alles wat op papier staat naar een nieuw en origineel logo en dito huisstijl.

Overige huisstijlelementen vaststellen

Is het logo ontworpen en is iedereen tevreden? Bekijk dan hoe je het logo gaat toepassen op de verschillende visuele uitingen van de organisatie en uit welke overige elementen de nieuwe huisstijl moet bestaan. Je kunt hiervoor de producten van de organisatie indelen in verschillende categorieën. Bijvoorbeeld: correspondentie (briefpapier, enveloppen, rapporten, visitekaartjes, etc.), publicaties (onder andere posters, brochures, advertenties en persberichten), audiovisuele en digitale producten (tv, internet, intranet, powerpointpresentaties, etc.), ruimtelijke producten (zoals gebouwen, auto's en vlaggen) en eventueel overige producten. Vervolgens kun je voor iedere productgroep bepalen welke vaste huisstijlelementen je altijd terug wilt laten komen op of in de verschillende producten. Houdt hierbij rekening met kleuren, vormen en materialen. Bedenk wel dat het in grote mate vastleggen van elementen ten koste gaat van de creativiteit in toekomstige ontwerpen en dat het in minimale mate vastleggen van elementen ten koste gaat van de eenheid en een eenduidige, herkenbare uitstraling.

Big bang of gefaseerde invoering

Als de nieuwe huisstijl is bedacht, ontworpen en in de organisatie is geïntroduceerd, duurt het vervolgens meestal enige tijd eer hij ook volledig tot in alle gelederen is doorgevoerd én door iedereen wordt geaccepteerd (zoveel mensen, zoveel meningen). Je kunt ervoor kiezen om de nieuwe huisstijl met een 'big bang' zowel in- als extern te lanceren en alle producten in de oude stijl massaal te vernietigen of om de invoering van de nieuwe producten gefaseerd aan te pakken. Beide methoden hebben voor- en nadelen en de keuze is veelal ook afhankelijk van de aard van het bedrijf en de omvang (en dus ook kosten) van de hele 'operatie'. Het kiezen voor een nieuwe huisstijl is dan ook niet niks; het houdt in elk geval zeker niet op bij de creatie van een nieuw logo!

Lees verder

• Het communicatiehandboek: een must voor elke organisatie