Schade op het werk? De baas moet betalen

Het overkomt iedereen wel eens. Op het werk veroorzaak je schade. Bijvoorbeeld bij het vakkenvullen, of er is een kasverschil ontstaan. De baas zal hier doorgaans niet blij mee zijn. Er zijn echter verschillende manieren waarop de werkgever hiermee op kan gaan. De vraag is echter of zijn reactie al dan niet juridisch door de beugel kan. Zolang het voorval namelijk door een ongeluk veroorzaakt is mag de werkgever pertinent geen schadevergoeding van de werknemer eisen. Er kan dus ook geen inhouding op het loon plaatsvinden.

Wat voorbeelden

De fotozaak

Je werkt bij een fotozaak, je werkgever wil dat de vitrines waarachter alle waardevolle spullen liggen niet op slot gaan. Immers, vindt hij, de winkel moet er niet als een fort uitzien en toegankelijk zijn voor de klant. Het gevolg is echter dat er met regelmaat artikelen worden gestolen. Wanneer de werkgever deze verliezen wil inhouden op je loon dan is hij verkeerd bezig.
De werkgever kan zich namelijk ook verzekeren tegen deze verliespost, ondernemen neemt immers risico's met zich mee. Hij mag deze schade dan ook nooit afschuiven op zijn personeel.

De supermarkt

Bij het vakken vullen blijkt dat er een aantal zakken chips achter in het schap over de datum zijn, de vakkenvullers moesten deze uit eigen zak vergoeden. De bedrijfsleider vindt namelijk dat dit hun fout is. Zij hebben immers niet opgelet en de chips niet vooraan gelegd.
Er zijn ook voorbeelden bekend dat bedrijfsleiders hun personeel laten opdraaien voor de kasverschillen na het opmaken van de kassa. In bovengenoemde gevallen is de werkgever fout. Hij mag zijn personeel niet laten opdraaien voor deze kosten.

De horeca

In de horeca zijn fooien gebruikelijk, vaak is er een fooienpot en het komt ook voor dat fooien met pin betaald worden.
Wat echter niet mag is deze fooien gebruiken om schade te betalen die door het personeel is veroorzaakt. Glaswerk laten vallen, kasverschillen dekken? Het mag allemaal niet.

De wet zegt namelijk:
Wanneer er tijdens werk schade wordt veroorzaakt, dan ben je daarvoor niet aansprakelijk. Valt een pot chocopasta? Neem je per ongeluk vals geld aan? Erg jammer, maar iedereen is wel eens onhandig of maakt wel eens een fout. Bedrijven moeten dit incalculeren. Ervaring leert ons uit rechtszaken dat rechters de regels streng hanteren. Zo wilde een farmaceutisch bedrijf vier jaar geleden bijna 60.000 euro verhalen op een werknemer. De man kon dit kastekort niet verklaren en volgens het bedrijf was er dus sprake van fraude. De Hoge Raad besliste anders: dat er geld weg is, bewijst niet dat een werknemer de boel fleste. Laat staan dat die ervoor moet opdraaien.

Kwade opzet

Iets anders wordt het wanneer er kwade opzet in het spel is of wanneer de schade wordt veroorzaakt door roekeloos gedrag. Er is dan verwijtbaar gehandeld. Maar dat moet de werkgever wel aantonen. Wordt de kofferbak van je auto opengebroken en de laptop van de baas eruit gepikt, dan kun jij daar niets aan doen. Laat je de laptop open en bloot in de auto liggen en wordt deze gestolen dan ben je aansprakelijk.

Er is echter één belangrijke uitzondering op de regel over opzet. De baas kan je soms toch schade laten betalen. Daarvoor moet aan twee voorwaarden zijn voldaan: het staat op papier (arbeidscontract, cao of bedrijfsreglement) én je bent zelf tegen dit soort schade verzekerd. Zo niet, dan betaalt de werkgever. Ben je verzekerd en heb je een eigen risico? Dan moet de werkgever dat eigen risico betalen als je schade claimt.

Positieve benadering

Gelukkig zijn er ook werkgevers die er niet voor kiezen hun personeel te bestraffen wanneer er iets mis gaat. Er zijn ook voorbeelden bekend van supermarkten die hun personeel belonen wanneer er geen kasverschil is. Dat kan bijvoorbeeld heel simpel met een flesje wijn, een zak chips of iets dergelijks. Dat kost de werkgever weinig, het doel om de kas kloppend te houden wordt bereikt en het personeel blijft tevreden.