Begrippen managementstijlen

Stelt je voor: je leest een boek over het doorvoeren van managementstijlen, maar blijft hangen bij een aantal lastige begrippen. Om je op weg te helpen geeft dit artikel uitleg de volgende begrippen: bedrijfsethiek signaleren, cultuurveranderingen doorvoeren, bedrijfscultuur beïnvloeden & maatschappelijk verantwoord besturen.

Bedrijfsethiek signaleren

De bedrijfsethiek houdt in dat er binnen een bedrijf normen en waarden gelden waaraan iedereen binnen het bedrijf zich dient te houden. Dit kan zijn door wettelijke maatregelen en door onderhandelingen tussen sociale partners. Bij het signaleren van de bedrijfsethiek wordt dus gekeken naar welke normen en waarden er binnen een bedrijf gelden en hoe deze worden nageleefd. Vervolgens wordt hierop gewezen.

Volgens Ing. Roel C. Schmidt en Drs. Frank Manders is de bedrijfsethiek onder te verdelen in interne en externe ethiek. In de interne ethiek gaat het vooral om de werkverhoudingen binnen het bedrijf. Hiervoor stelt de organisatie intern bedrijfsethische codes op. Bij de externe ethiek draait het vooral om het imago dat een organisatie heeft op de markt.

Cultuurveranderingen doorvoeren

Een bedrijfscultuur is de manier waarop de medewerkers binnen een bedrijf met elkaar en met derden omgaan. Dit heeft vooral betrekking op waarden, normen, symbolen en rituelen binnen een organisatie Voor een goede bedrijfsvoering zal een manager zich steeds opnieuw moeten afvragen in welke mate de huidige bedrijfscultuur functioneel is voor de te bereiken doelen. Dit is voor een manager geen makkelijke vraag.

Een in standhouding van de huidige bedrijfscultuur kan ervoor zorgen dat deze niet langer zorgen voor de gewenste resultaten voor de onderneming. Voor het instandhouden zijn een verandering van de strategie en een aanpassing van de structuur van het bedrijf niet voldoende. In dit geval moet de huidige bedrijfscultuur veranderd worden.

Bedrijfscultuur beïnvloeden

Cultuurverandering binnen een organisatie is een langdurig en moeizaam proces. Toch is de bedrijfscultuur wel degelijk te beïnvloeden. Voor het beïnvloeden kan een organisatie rekening houden met de volgende vier categorieën:

• Ondersteuning (elkaar helpen, groepsgeest);
• Innovatie (brede belangstelling, nieuwe methoden);
• Regels (controle, opvolgen van regels);
• Doelgerichtheid (organisatie van het werk, planning).

Een goede manier om de bedrijfscultuur te beïnvloeden, is het opstellen van een cultuurstatement. Geduld en volharding zijn hierbij echter wel nodig.

Maatschappelijk verantwoord besturen

Een organisatie heeft een bepaalde maatschappelijke verantwoordelijkheid. De meeste organisaties stelen jaarlijks een jaarverslag op. In dit jaarverslag wordt duidelijk en controleerbaar aangegeven wat er gedaan wordt aan maatschappelijk verantwoord besturen. Verantwoording wordt afgelegd over zaken als milieu, mensenrechten, veiligheid, gezondheid en personeel. In een goed en volledig jaarverslag wordt gemeld welke resultaten een onderneming boekt en of ze daarmee voldoen aan wettelijke verplichtingen en internationale normen. Hierna wordt deze verslaglegging onafhankelijk gecontroleerd.

Maatschappelijk verantwoord besturen (of: maatschappelijk verantwoord ondernemen) kan gezien worden als een ondernemingsstrategie. Hierbij is de aandacht van onderstaande termen in evenwicht:

• ‘People’; Dit zijn de prestaties op sociaal-ethisch gebied. Dus: hoe het bedrijf omgaat met haar personeel en hoe zij presteert op het gebied van sociale cohesie (de maatschappij in ruimere zin).
• ‘Planet’; Hierbij wordt gekeken naar prestaties op het gebied van milieu in ruime zin. Dus: hoe het bedrijf haar verantwoordelijkheid oppakt ten aanzien van het belasten van het milieu, de natuur en het landschap.
• ‘Profit’; Hierbij gaat het niet alleen om de financiële prestaties van een onderneming, maar meer om de economische zaken die meespelen.

Bij maatschappelijk verantwoord besturen kan een onderneming een aantal stappen doorlopen. De stappen voor maatschappelijk verantwoord besturen zijn:

• Oriëntatie: Wat betekent maatschappelijk ondernemen voor u?;
• Creëren van draagvlak binnen uw bedrijf;
• Verkenning: vaststellen van mogelijke actiepunten;
• Voorlopige keuzes en verdieping;
• Definitieve keuzes, bepaling doelen, planning, uitvoering;
• Bewaking voortgang/evaluatie;
• Verantwoording.