Leiderschapstijlen (managementstijlen)

Een manager kan verschillende leiderschapstijlen of managementstijlen toepassen om de werknemers die onder hem staan te motiveren en te sturen. We onderscheiden de directieve stijl, de participatieve stijl, de taakgerichte en mensgerichte stijl. Als de leiderschapsstijl van de manager afhankelijk is van de situatie, wordt deze term aangeduid met "situationeel leiderschap".

Wat is een leiderschapsstijl?

Een leiderschapsstijl is de manier waarop een leidinggevende een taak invult. Hierbij staat de vraag centraal hoe de leider denkt de ondergeschikten zo positief mogelijk te kunnen beinvloeden om de organisatiedoelen te behalen. Er bestaan verschillende indelingen in leiderschapsstijlen of managementstijlen.

Directieve stijl

Kenmerkend aan de directieve leiderschapsstijl is dat de leidinggevende gebruikmaakt van eenrichtingscommunicatie. Hij geeft instructies over waar, wanneer en hoe de taak moet worden verricht. Daarnaast wordt de uitvoering goed gecontroleerd. Medewerkers hebben geen eigen inbreng bij de uitvoering van de taken.

Participatieve stijl

Participatief leidinggeven is een stijl van leidinggeven waarbij de leidinggevende de medewerkers betrekt bij de besluitvorming. Hij nodigt ze uit om mee te denken of zelfs mee te beslissen en stimuleert ze om zelf initiatieven te nemen. Een randvoorwaarde voor participatief leidinggeven is de “taakvolwassenheid” van de medewerker. “Taakvolwassenheid” is de mate waarin een medewerker zijn taak aankan. Medewerkers die hun taak goed aankunnen, worden gemotiveerd door een participatieve manier van leidinggeven. Er zijn verschillende niveaus van taakvolwassenheid, maar niet ieder niveau leent zich voor de participatieve stijl.

Taakgerichte stijl

De taakgerichte stijl houdt in dat de leidinggevende de medewerkers duidelijke opdrachten geeft en toeziet op de uitvoering ervan. Het accent ligt op een correcte uitvoering van de taak. De manager neemt zelf de besluiten, zonder te overleggen met de werknemers. Hij formuleert de doelen en de weg waarlangs deze bereikt moeten worden.

Mensgerichte stijl

De mensgerichte leiderschapsstijl is het tegenovergestelde van de taakgerichte stil. Bij een mensgerichte aanpak gaat de aandacht vooral uit naar het motiveren, stimuleren en begeleiden van de medewerker. De leidinggevende neemt beslissingen zoveel mogelijk in overleg met medewerkers. Er is sprake van medezeggenschap en medewerkers krijgen ruimte om hun werk te doen.