Het Freemium verdienmodel

Freemium is een samenvoeging van de termen ‘free’ en ‘premium’. Het freemium verdienmodel houdt in dat het product of de service gratis wordt aangeboden, maar de klant moet uiteindelijk betalen voor de echte of een verbeterde versie. Soms is het mogelijk om gratis van het product of de service gebruik te maken, maar hij kan hij tegen betaling gebruik maken van een uitbreiding. Dit is het freemium, of instapmodel.

Freemium, gratis of niet?

Bij het Freemium verdienmodel is het product in eerste instantie gratis voor de gebruiker, maar moet hij uiteindelijk betalen om het volledige product te kunnen gebruiken. Zo is het mogelijk dat je op internet filmpjes vindt waar je slechts de eerste dertig seconden van kan zien. Als je de rest van het filmpje wil bekijken, zul je moeten betalen. Vooral op het internet is freemium, ook wel instapmodel genaamd, een populair middel voor bedrijven om klanten te binden. Het wordt ook wel het ‘nieuwe gratis’ genoemd, als opvolger van het ‘oude gratis’. De bedoeling bij het oude gratis is om klanten te binden door gratis producten weg te geven in de hoop dat zij in de toekomst bereid zijn te betalen voor hun producten. Het ‘nieuwe gratis’ zie je bij bedrijven als Skype, Spotify, Yahoo en LinkedIn. Het is mogelijk om gebruik te maken van hun service, maar als je toegang wil tot meer mogelijkheden zul je een premium moeten betalen. Heel veel apps op je smartphone zijn speelbaar, maar kosten geld wanneer je een tijdje gebruik hebt gemaakt van de app of wanneer je een bepaald niveau hebt bereikt en de volledige versie moet kopen om verder te kunnen spelen.

Het Freemium model van Skype

De basis functies van Skype zijn gratis. Zo is mensen bellen die ook gebruik maken van Skype op hun pc gratis, in tegenstelling tot eerdere aanbieders van internettelefonie. Daarnaast is het succes van Skype deels te verklaren door de simpele manier van installeren en de goede kwaliteit van het internetbellen. Met alleen maar internettelefonie van Skype naar Skype verdient Skype zelf echter geen geld, dus hoe doen ze dat dan?

Het is tegen betaling mogelijk om naar iemands mobiele of vaste lijn te bellen vanuit Skype op je pc. Daarvoor gelden internationaal aantrekkelijke tarieven, waardoor steeds meer mensen er voor kiezen om voor SkypeOut te betalen. SkypeIn is eigenlijk het tegenovergestelde van SkypeOut, namelijk dat mensen met een mobiele of vaste lijn jou kunnen bereiken via Skype op je pc. Ook voor deze dienst geldt een premium, dus moet er voor worden betaald. Daarnaast biedt Skype je nog de mogelijkheid om voice-mails te ontvangen en te versturen, de mogelijkheid om sms-berichten te versturen en te ontvangen, en je Skype-account te personaliseren. Voor de meeste van deze diensten waarvoor betaald moet worden, moet de klant een abonnement aanschaffen. De verkoop van deze abonnementen is de belangrijkste bron van inkomsten voor Skype.

Het freemium model van Spotify

De muziekindustrie heeft jarenlang te kampen gehad met illegale aanbieders van muziek, waardoor de muzikanten, de producers en al die anderen die recht hadden op geld, geen cent kregen voor hun werk terwijl hun muziek wel werd gedownload. Spotify is een muziek streaming programma waarmee je online kunt luisteren naar miljoenen liedjes en cd’s. Dit is mogelijk doordat het Zweedse bedrijf deals heeft weten te sluiten met enkele van de grootste platenmaatschappijen. Toegang tot Spotify is voor gebruikers gratis. Zonder kosten kan de gebruiker maximaal 20 uur per maand luisteren naar de muziek die beschikbaar is op het programma. Het nadeel voor de gebruiker van deze gratis dienst is dat hij om de paar minuten een advertentie te horen krijgt. Betalende gebruikers kunnen kiezen uit twee beschikbare abonnementen:

1. Spotify Unlimited: Voor 4,99 euro per maand biedt dit abonnement onbeperkte toegang tot de muziekbibliotheek en krijg je geen advertenties meer te horen.
2. Spotify Premium: Voor 9,99 euro per maand krijg je net als bij Spotify Unlimimted onbeperkte toegang tot de muziekbibliotheek en krijg je geen advertenties meer te horen, maar ook extra’s zoals toegang tot de Spotify App op je smartphone, een hogere bitrate en dus een betere geluidskwaliteit, de mogelijkheid om in het buitenland muziek te luisteren en heb je de mogelijkheid om meer dan 3.000 liedjes op maximaal drie apparaten op te slaan om ze offline te kunnen beluisteren.

Eind 2011 heeft Spotify ongeveer 1,5 miljoen betalende gebruikers wereldwijd. Dat is ongeveer tien procent van het totale aantal gebruikers. Het bedrijf gaat er vanuit dat steeds meer gebruikers na een tijdje Spotify te hebben gebruikt zullen gaan betalen voor de extra’s die mogelijk worden na het aanschaffen van Spotify Unlimited of Spotify Premium.

Waarom het Freemium verdienmodel werkt

Op internet maakt het voor de meeste producten of diensten niet uit of je als bedrijf duizend of een miljoen keer je product of dienst aanbiedt. Neem Spotify als voorbeeld. Het kost Spotify zelf maar weinig als meer gebruikers zich aanmelden. De kosten om groot te worden zijn klein, en het voordeel is schaalgrootte. Daarnaast worden bedrijven natuurlijk steeds aantrekkelijker wanneer ze een groter klantenbestand hebben. Dit trekt op zijn beurt weer grotere adverteerders aan.
Bedrijven als Skype en Spotify zijn twee voorbeelden van bedrijven die succesvol gebruik maken van het Freemium business model. Ze laten gebruikers gratis kennis maken met het bedrijf en hun product, waarna een deel van de gebruikers bereid is om te betalen voor een betere versie van het product.