Hoe kun je social media gebruiken voor je bedrijf?
Sociale media zijn niets anders dan een digitale versie van sociale netwerken. Het verschil is dat je als bedrijf op internet makkelijker toegang hebt tot de sociale netwerken waar je consument zich in bevindt. En dat biedt mooie kansen om je bedrijf te laten groeien, met een fractie van de investeringen die je normaliter uitgeeft aan traditionele marketing. Hoe doe je dit? Hieronder beschrijf ik een plan waarmee je aan de slag kunt gaan om je bedrijf op de sociale kaart te zetten.
Wat is een sociaal netwerk?
Even een schets: Tamara is 34 jaar, getrouwd, twee kinderen, werkt parttime als ambtenaar bij een stadsdeelkantoor. In haar vrije tijd doet ze aan yoga en improvisatietheater. De kinderen zitten op voetbal, zwemles en pianoles. Haar man, Carlo, is interieurarchitect en verzamelt Trabant auto's. Tamara heeft nog een zus die in Portugal woont.
Uit deze beschrijving kun je allerlei sociale groepen distilleren waar Tamara lid van is. Denk bijvoorbeeld aan haar oud-studiegenoten, collega's, yoga beoefenaar en ouders van de school. Ze zien elkaar geregeld, ook op sociale gelegenheden zoals borrels en feestjes. Binnen en buiten deze sociale groepen zijn weer allerlei relaties tussen mensen op basis van interesses, leefstijl, werk, et cetera. Al deze groepen en relaties tezamen vormen sociale netwerken.
Bedrijven en sociale netwerken
Waar praat je over in je sociaal netwerk? Wat je bezighoudt: leuke dingen, zoals uitgaansplekken, vakanties en winkels, en minder leuke, zoals relatieproblemen, werkstress of ziektes. Sociale netwerken worden ook al van oudsher gebruikt voor mond-tot-mond reclame, van goede tandpasta tot interim managers, en voor klachten, van slechte fietssloten tot luie collega's.
En daar ligt precies het speerpunt voor bedrijven. Tot voor kort was het nauwelijks mogelijk om klanten te bereiken via hun sociale netwerk. Nu hebben een aantal veranderingen plaatsgevonden, die directe toegang hebben geopend naar het dagelijkse leven van de consument.
De consument heeft de regie in social media
Tegenwoordig heeft iedereen ook een sociaal leven op internet: je onderhoudt contacten, vraagt om advies en informatie, en leert nieuwe mensen kennen op basis van gemeenschappelijke interesses. Consumenten gaan niet meer naar de website van de aanbieder van producten, of naar een officiele consumentenorganisatie, maar naar sociale netwerken op internet. Dit kunnen forums of blogs zijn, of sociale platformen zoals Facebook. Dit betekent dat de klant veel meer invloed heeft op wat er over een product gezegd en gedacht wordt. Aan de ene kant is dit beangstigend, omdat klachten niet langer een kwestie zijn van een besloten dialoog tussen leverancier en consument. Aan de andere kant biedt deze ontwikkeling allerlei mogelijkheden voor bedrijven om de consumenten een deel van de marketing over te laten nemen. Ook is reclame niet langer eenrichtingsverkeer: bij traditionele media was het verzamelen van reacties op reclame een kostbare en onzekere aangelegenheid. Met sociale media kun je meteen reacties ontvangen, en je marketingstrategie hierop aanpassen. Bovendien vormt sociale media een rijke bron van allerlei nuttige gegevens over persoonlijke eigenschappen en gedrag van (potentiele) klanten, die je weer kunt gebruiken voor productontwikkeling en overige reclame. Vroeger moest je voor dezelfde informatie gigantiscge budgetten reserveren voor onderzoeksbureaus.
Een voorbeeld van social media
Voor het concreet maken van een abstract verhaal gaan we even terug naar Tamara en haar gezin:
Tamara zoekt via google informatie op over yoga dvd's, ze belandt daardoor op forums waar links naar webshops worden gepost. Ze blijft hangen bij het forum en bouwt zo een netwerkje op van yogafanaten, die elkaar op de hoogte houden van dvd's, outfits en detoxdieten. Verder heeft ze op Linkedin een profiel aangemaakt en alle collega's bij het stadsdeelkantoor en andere relaties in haar e-mail als connectie toegevoegd. Voor een bedrijfsuitje heeft ze haar docenten van het improvisatie theater ook op linkedin gevonden. Vervolgens heeft ze die als link doorgestuurd naar haar manager voor een idee voor bedrijfsuitje.
Dit zijn slechts een paar voorbeelden hoe je via digitale platformen je sociale netwerk gebruikt voor dagelijkse beslissingen.
Nu naar Tamara's partner, hij is een zelfstandige interieurarchitect. Carlo heeft een Linkedin profiel, maar het is nog niet helemaal ingevuld. hij heeft een website, maar weinig bezoekers. Carlo vindt Facebook maar ijdel gedoe en twitter wordt hij helemaal neurotisch van. Sociale media is volgens hem alleen voor vermaak en gezelligheid, en een verspilling van zijn tijd. Mist hij hier een kans?
Waarom wel social media?
Ik kan een lang betoog houden waarom je wel sociale media voor je bedrijf moet gebruiken, maar liever houd ik het bij een kort lijstje van deze argumenten:
- Consumenten gebruiken sociale media om producten en diensten te vinden. Als jouw product of dienst niet op sociale platformen te vinden is, besta je niet.
- Zoekmachines hechten veel belang aan vermeldingen op sociale platformen. Wil je hoger in de zoekresultaten komen, zorg dan dat je regelmatig (bij voorkeur positief) genoemd wordt via sociale media.
- Consumenten gebruiken sociale media ook om je producten en diensten te beoordelen of oordelen van anderen te vinden. Als jij niet (pro)actief reageert op meningen, ben je al snel een passief slachtoffer.
- Je concurrentie kan al druk bezig zijn een plek te veroveren op sociale platformen, voor je het weet is de achterstand niet meer in te halen. Hopelijk ben jij diegene die met een voorsprong begint.
- Met relatief kleine investeringen kun je grote en gerichte resultaten boeken, denk aan guerilla marketing en viral video. Met een bericht op een welgekozen platform bereik je duizenden geinteresseerden tegelijk. Je kunt veel preciezer je doelgroep bereiken, doordat je de informatie gebruikt van sociale netwerken. Die hoef je niet zelf te verzamelen, die is al gratis aanwezig. Een andere eigenschap van sociale media is dat experts en software leveranciers heel veel kennis en instrumenten gratis ter beschikking stellen.
- Dit is mijn persoonlijke favoriet: sociale media ondermijnt de zakelijke cultuur. Natuurlijk, er zijn gedragsregels voor bedrijven op sociale media. Maar dat hele gepolijste en strak in een zakelijk keurslijf verkrampte is eraf. Klanten willen de persoonlijke kant van een bedrijf zien, zijn schreeuwerige reclameboodschappen zat, en eisen openheid en authenticiteit.
Hoe kun je sociale media gebruiken voor je eigen bedrijf?
1.
Begin met luisteren:
- wat wordt er over je bedrijf gezegd?
- wat wordt er over je product of dienst gezegd?
- wat wordt er over je concurrent gezegd?
- waar worden deze dingen gezegd?
- wat wordt er nog meer door deze personen gezegd?
Door te luisteren weet je wie je doelgroep is, waar ze zich online bevinden en wat ze bezighoudt, met betrekking tot je product en verder dan dat. Abonneer jezelf op deze communicatiestromen. Word lid van forums of fan van facebookpagina's. Johan zou bijvoorbeeld wat google zoekopdrachten kunnen maken en forums en blogs kunnen bekijken.
Hier even op een rijtje wat je in deze fase kunt ondernemen:
- Vind eerst voor jouw bedrijf relevante zoekwoorden. Dit kun je zelf bedenken, denk dan in termen van het oplossen van problemen in plaats van jouw product. Je kunt ook een instrument gebruiken dat de beste zoekwoorden vindt, bijvoorbeeld google adwords, word tracker of word stream.
- maak zoekopdrachten in google met deze zoekwoorden, bedenk hierbij hoe je klant die zou formuleren.
- stel een alarmsysteem aan voor je zoekwoorden, je bedrijf of dat van je concurrenten. Zo'n systeem stuurt jouw meldingen wanneer en waar je zoekwoorden genoemd worden. Een voorbeeld hiervan is google alert.
Na een tijdje weet je waar je doelgroep zich begeeft en waar ze over praat.
Johan ziet bijvoorbeeld dat zijn doelgroep bestaat uit voornamelijk hoogopgeleide werkende vrouwen tussen de 35 en 45, die op hun mobiel veel op facebook zitten en fan zijn van pagina's van VTwonen en Elle Wonen. Hij heeft gevonden dat belangrijke zoekwoorden zijn: stijl, luxe en design.
2.
Reageren en verbinden:
Na je doelgroep en concurrentie geobserveerd te hebben, ga je zelf reacties plaatsen. Dit kan zijn door op Facebook op "vind ik leuk" te klikken op relevante fanpages, te reageren op een vraag in twitter, op een bericht in een discussiegroep op Linkedin, of een oplossing te geven in een forum. Maak hierbij verbindingen met anderen, reageer op vriendschapverzoeken, volg mensen op twitter. Je hoeft zelf nog geen plek te hebben waar je klanten naartoe komen. Door jezelf op de kaart te zetten op plekken waar anderen komen, kom je al een heel eind.
Je zou wel al als bedrijf reacties kunnen plaatsen, zo werk je aan je naamsbekendheid. Je bent nog in de verkennende fase en doet alles op kleine schaal. Experimenten waarvan je leert, waarbij je je koers steeds evalueert en bijstelt. Houd alles wat je doet en de effecten daarvan bijin een excel document. Op internet zijn tal van voorbeelden te vinden wat en hoe je kunt meten binnen sociale media.
Johan heeft een facebookprofiel aangemaakt, en samen met Tamara een fanpage opgezet. Hij noemt de pagina "Design & Luxe". Als pagina reageert hij elke dag op een bericht, en voert dat langzaam op. Datzelfde doet hij op andere platformen. Ondertussen bouwt hij ook steeds verder zijn netwerk uit, en vraagt hij bestaande klanten om aanbevelingen voor Linkedin.
3.
Strategie formuleren en Publiceren:
Je hebt een steeds duidelijker beeld van je doelgroep en de identiteit die je bedrijf moet uitstralen. Ook is je netwerk groter geworden en de verbindingen sterker, omdat je op verschillende platformen met relaties verbonden bent. Nu kun je een duidelijke strategie bepalen: Wat is je doel? Wil je je netwerk uitbreiden, een leider in expertise worden, meer sales bereiken? op welke platformen ga je je richten, op welke doelgroep? Wat wordt je boodschap, in welke vormen breng je die naar buiten en hoe vaak? Welke functies van je bedrijf ga je in sociale media laten opereren? Alleen advies en sales, of ook klantenservice? Ga je een gemeenschap rond je product opzetten? Als je een groter bedrijf hebt, is het belangrijk om nu afspraken met je personeel te maken over sociale media. Over al deze onderwerpen zijn veel goede voorbeelden en praktische informatie te vinden op internet.
Johans pagina wordt steeds drukker, hij merkt ook dat zijn tips and adviezen steeds vaker op twitter verschijnen, dus begint hij ook te twitteren. Hij verwijst dan regelmatig naar zijn blog op zijn website. Hij heeft alleen het gevoel dat hij overal en nergens bezig is, en het overzicht verliest. Dus stelt hij een plan op waar hij vastlegt wat voor inhoud hij waar plaatst, wat zijn doelstellinge hiermee zijn en hoe en wanneer hij meet of die behaald zijn. Voorbeelden hiervoor haalt hij van het net.
4.
Delegeren
Of je nu een klein of groot bedrijf hebt, het moet niet zo zijn dat alles in jouw handen blijft. Je loopt dan het gevaar een sociale media klantenservice te worden. Er zijn veel meet- en beheerinstrumenten te vinden waarmee je een aantal taken kunt automatiseren, hiervoor verwijs ik je onderaan dit artikel naar een aantal websites. Als je een groter bedrijf hebt of in een groter bedrijf werkt, is het ideaal om andere afdelingen zelf de sociale media te laten beheren, waarbij jij het strategisch middelpunt blijft. Dit doe je door een werkstructuur vast te stellen waarbij taken duidelijk verdeeld zijn en een helder beleid is over gedrag en inhoud op platformen. Bovendien verzorg jij educatie en trainingen op het gebied van sociale media. Deze structuur, met zelfstandig opererende afdelingen en jij als centrum van expertise, wordt een stervormig netwerk genoemd. Een stervormig netwerk, in combinatie met automatisering, zorgt ervoor dat je niet ten ondergaat aan alle eisen die het beheren van sociale stelt, en dat je optimaal gebruik maakt van de kennis die al aanwezig is in de organisatie.
Een laatste tip: probeer niet hard te verkopen via sociale media. zie het als een afspraakje met iemand die je net hebt leren kennen. Investeer in een lange relatie, in wederzijds vertrouwen. Geef eerst voordat je verwacht te ontvangen, en wees vooral jezelf!
Lees verder