Veranderen in vijf kleuren
Veranderen in organisaties is een complex proces. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat 80% van alle veranderpogingen in organisatie mislukt? Toch zijn organisatieveranderingen te plannen en te managen. Twee stappen zijn daarvoor noodzakelijk: begrijpen wat er aan de hand is en de verandering tot realiteit maken. In dit artikel wordt beschreven hoe je een organisatie kunt veranderen met vijf kleuren.
Vijf veranderkleuren
Er zijn vijf wijzen te onderscheiden waarop mensen en daarmee organisaties kunnen veranderen. In het onderstaande schema worden deze uitgewerkt.
Kleur | Manier 1 | Manier 2 | Manier 3 | Manier 4 | Manier 5 |
Geel | Belangen bij elkaar brengen | Overhalen tot innemen van bepaalde standpunten | Coalities creëren | Neuzen dezelfde kant op richten | Onderhandelen |
Blauw | Van tevoren een duidelijk plan maken | Stappenplan opstellen van A naar B | Keuzes baseren op inhoudelijke bevindingen | Stappen monitoren | Beheersen |
Rood | Op de juiste manier prikkelen | Motiveren | Belonen | HRM | Aandacht, respect en vertrouwen |
Groen | Bewust maken van nieuwe zienswijzen | Motiveren om te leren | Leerdoelen stellen | Helpen groeien | Eigen leerproces vormgeven |
Wit | Aansluiten op de 'natuurlijke weg' | De 'roeping' van mensen zelf | Ruimte bieden voor energie, inspiratie en kracht van mensen | Symbolen en rituelen gebruiken | Betekenis toevoegen aan processen |
Diagnose stellen en veranderen
Om een organisatie gepland te veranderen is het van belang te begrijpen hoe de desbetreffende organisatie of het bedrijf in elkaar zit. Aan de hand van het bovenstaande schema kan een organisatie ingedeeld worden. Ook zijn op internet kleurentests voor organisaties beschikbaar. Wanneer de organisatiekleur bekend is, kunnen de volgende bijbehorende veranderinterventies gebruikt worden om de slaagkans van de verandering te verhogen.
Kleur | Interventie 1 | Interventie 2 | Interventie 3 |
Geel | Coalitievorming | Topstructering | Confrontatievergaderingen |
Blauw | Projectmatig werken | Strategische analyse | Management by objectives |
Rood | Beoordelen en belonen | Sociale bijeenkomsten | Loopbaanontwikkeling |
Groen | Gaming en coaching | Open systems planning | Brainstorm en teambuilding |
Wit | Open space meeting | Zelfsturende teams | netwerken |
Welke veranderaar past bij welke kleur?
Tijdens een veranderproces is sterk leiderschap zeer belangrijk. Een goede leider tijdens verandertrajecten is iemand die in ieder geval doet wat hij zegt en voorbeeldgedrag vertoont. In de onderstaande tabel wordt weergegeven welke veranderaar past bij welke organisatiekleur.
Kleur | Soort veranderaar | Gericht op | Lijfspreuk |
Geel | Procesbegeleider | Posities en context | Ik wil actoren/instellingen hun opvattingen/beleid doen verandereren |
Blauw | Expert | Kennis en resultaten | Ik wil een hard aspect van de organisatie veranderen (gebouw, productiestraat, informatiesysteem) |
Rood | Procedure-expert | Procedures en sfeer | Ik wil een zacht aspect van de organisatie veranderen (personeel, managementstijl, cultuur) |
Groen | Procesbegeleider | Setting en communicatie | Ik wil de mens veranderen en laat mensen zich ontwikkelen en lessen uitwisselen |
Wit | Patroonduider | Patronen en personen | Ik creëer ruimte voor verandering en spreek de innerlijke zekerheid van mensen aan |