Risicomanagement in bedrijven en organisaties

Risicomanagement is management dat risico's van de onderneming moet verminderen. Bij risicomanagement gaat het vooral om statische risico's, dit betekent risico's waar alleen verlies mee is te lijden. Wat te doen bij brand, diefstal, kapotte waterleiding, ruzie, ongewenste intimiteiten, bedreiging van medewerkers etc. dit zijn een aantal risico's. Risicomanagement gaat op 4 manieren met risico's om, verminderen, verzekeren, zelfdragen, vermijden. Onderschat het gevolg van een risico niet.

Het begrip risicomanagement

Risicomanagement is het systematisch en regelmatig onderzoeken, van de risico’s die mensen, materiële of immateriële belangen en activiteiten bedreigen. Bij risico management hoort ook formulering en implementering van een geïntegreerd beleid met betrekking tot risico reductie, overdracht en financiering!

Risicomanagement volgende aandachtsgebieden

• Een inventarisatie die mensen, materieel en immateriële belangen en activiteiten bedreigen.
• Een inschatting van de kans dat risico’s tot schaden leiden en een evaluatie van de aard, omvang en frequentie van de verliezen die door de risico’s kunnen worden veroorzaakt.
• Een onderzoeknaar methoden om risico’s te verkleinen of uit te schakelen, op grond hiervan maatregelen nemen op het gebied van risicomijding, schade preventie of schade vermindering.
• Onderzoek naar risicofinanciering: hoe te financieren , Lopende budget, Speciale reserves. Ect.
• Overdragen van de risico’s geheel of gedeeltelijk door bijvoorbeeld te verzekeren.
• Regelmatig toetsen van het gekozen beleid: aan de veranderende omgeving, intern of extern. En doorlichten op effectiviteit en kosten.

De ontwikkeling van risicomanagement

• Rond de jaren 60 ontwikkeld.
• Risicomanagement werd gedomineerd door verzekeringsdenken.
• Asim(American society of Insurance Managers) veranderde in RIMS (risk and Insurance management society) in 1975
• 1993 NARIM(Nederlandse associatie van risk en Insurance managers)
• Aansprakelijksrecht heeft impuls gegeven aan risicomanagement.
• Andere factor was prijsniveaus en stabiliteit van de verzekerbaarheid.
• Verzekeringsindustrie heeft veel know how verworven over risicomanagement, want zij moesten het verzekeren(financieel).
• Verzeringswereld is gaan marketingdenken, ze konden zich onderscheiden in risicomanagement.

Recente ontwikkelingen

Ze nemen nu ook de dynamische risico’s van ondermersschap mee om die financiële risico’s(rente, inflatie ect), operationele risico’s, marktrisico’s en strategische risico’s zo veel mogelijk te reduceren.

Risicoperceptie

• Vrijwillig aanvaarden van risico’s worden eerder geaccepteerd of onderschat dan opgedrongen risico’s worden vaak veel erger ingeschat dan zij werkelijk zijn.
• Risico’s waar risicoreducerende maatregelen tegen zijn genomen worden vaak onderschat omdat de maatregel wordt overschat.
• Risico’s waarvan het gevolg veel later waarneembaar is zullen vaker worden onderschat.
• Schadegebeurtenissen die in de onmiddellijke omgeving gebeuren worden vaak overschat. Terwijl soortgelijke gebeurtenissen die zich elders hebben voorgedaan nauwelijks leiden tot een toename van risicobesef.
• Risico’s waarvan slachtoffers bekend zijn leidt tot overdreven angst.
• Risico’s waarop wordt gewezen door groepen die partijdig zijn worden minder zwaar ingeschat dan door een instantie die onpartijdig is. Partijdig(milieuactivisten)
• Subjectieve bereidheid van mensen, sommige houden van risico’s en andere juist niet.

De functie van verzekeren

• Schadepreventieve maatregelen worden pas genomen wanneer een verzekeraar dit verlangt.
• Verzekering is beperkte functie voor probleemoplossingen. Verzekering vangt alleen financiële gevolgen op.

Bijdrage van verzekering aan risicomanagement

• Hulp bij risico inventarisatie
1. Het attent maken op risico’s
2. Attent maken verzekerbare risico’s
• Advies geven voor schade vermindering of preventie
• Uitwerken van verzekeringsarrangementen, gebaseerd op:
1. Risico inventarisatie
2. Integrale beoordeling van risicosituatie
3. Veiligheids- en schade preventieprogramma’s
• Eigen risico verzekerde, die afgestemd zijn op financiële draagkracht.
• Het regelen van schades of het geven van ondersteuning hierbij.

De doelstelling van risicomanagement

Doel veiligstellen van de ondernemingsdoelstellingen!

Ondernemingsdoelstellingen is onder te verdelen in 2 doelstellingen

• Algemene doelstellingen
1. Inkomenswervende: continuïteit v/d inkomensvoorziening dmv groei en continuïteit van het vermogen.
2. Inkomensbestedende dimensie: streven naar goed werkklimaat,groei mogelijkheden werknemers, arbeidsomstandigheden enz.
• Operationele doelstellingen
1. Corporate doelstellingen: De groei doelstelling van de onderneming als geheel, Het karakter van de onderneming, Het werkterrein van de onderneming, De mix van businessactiviteiten, De maatschappelijk verantwoordelijkheid van de onderneming.
2. De doelstelling van businessactiviteiten: de commerciële en andere activiteiten met betrekking tot een aantal aan elkaar verwante producten of diensten in een aantal aan elkaar verwante markten (product- marktcombinaties)
3. Functionele afdelingen of sectoren.--> uitvoerende of ondersteunende eenheden die voor businessactiviteiten werkzaam zijn

Doelstellingen van risicomanagement

• Het leveren van een bijdrage tot het bereiken van een zo hoog mogelijke graad van veiligheid, zowel in fysieke en economische zin, binnen en buiten de organisatie en ten opzichte van derde!
• Het laag houden van risicokosten en het verkomen, dat risicokosten onstaan.
• Risicokosten:
1. Vermijden en risicoreductie
2. Schade eigenrekening
3. Schaderegelingkosten eigen rekening
4. Reserve schadekosten eigen rekening
5. Risico overdracht derde (anders dan verzekeren)
6. Verzekeren
7. Renteverlies verzekeringspremie
8. Kosten risicomanagement
• Het bevorderen van een ononderbroken voortgang activiteiten van de organisatie en het zo spoedig mogelijk opheffen van onderbrekingen als die zich toch zouden voordoen.
• Het bijdragen aan ononderbroken groei van de organisatie.
• Het zorgen voor stabiliteit in winsten van de organisatie, verkomen van onverwachte verliezen door schade.
• Maatschappelijke verantwoordelijkheid niet wordt belemmerd door schade
• Bevorderen van vertrouwen binnen en buiten organisatie door wegnemen risico’s.
• Verzekerbaar houden van risico’s door verzekering.

De plaats van risicomanagement in de organisatie

Een speciale risicomanager opstellen, is het niet mogelijk door omvang dan een hoge manager die het als deeltaak neemt.
Ook zijn er risicomanagementadviesbureaus die kunnen zorgen voor een goed risicomanagement in bedrijven.
De risicomanager moet een plaats hebben in de organisatie waar vanuit hij overzicht heeft over alle afdelingen en probleemvelden die in de organisatie zijn samengebracht.

Overige factoren die invloed hebben op de plaats van de risicomanager

• Hoe bedrijf is ontstaan en gegroeid
• Grootte risico’s waaraan de onderneming bloot staat.
• Geografische spreiding onderneming
• Belang van risicomanagement in de organisatie.
• Het ontstaan van de afdeling risicomanagement en de invloed die de risicomanager en zijn medewerkers hebben weten te werven in het bedrijf.

Wie draagt de verantwoordelijkheid voor risicomanagement

Risicomanagement is iets dat de gehele organisatie aangaat en iedere medewerker zich verantwoordelijk voor voelt. Wanneer dit is bereikt kan de risicomanager zijn werk naar behoren uitvoeren.

De functie van risicomanager/takenpakket

• Aanzet geven tot de ontwikkeling van risicomanagement in het bedrijf.
• Het uitvoeren van risico inventarisatie en het evalueren van de gesignaleerde risico’s
• Het verzamelen van kennis op het gebied van risico’s in aanvulling op expertise van andere deskundigen in de organisatie.
• Voorstellen omtrent te nemen maatregelen ter reductie en financiering van risico’s. waaronder beleid verzekeren.
• Het bewaken van de verzekerbaarheid van de risico’s
• Het onderzoek naar verliezen door schade en de mogelijkheden tot het terug vorderen van door anderen toegebrachte schaden.
• Coördinatie en doorlichting van het gekozen beleid,
• Het verzorgen van opleidingen, training van management en personeel, op het gebied van risico vermijdend en verminderd gedrag en veiligheid.