MfN- of ADR-geregistreerd mediator, wat zijn de verschillen

Een mediator is - kort gezegd - een professionele, onafhankelijke en onpartijdige bemiddelaar. Veelal bij echtscheidingen of arbeidsconflicten wordt een mediator ingeschakeld om samen met partijen de kwestie op te lossen. Zodra een mediator zijn of haar beroepsopleiding heeft afgerond, is het mogelijk om zich te registreren. Dat kan bij de MfN of bij het ADR-register. Wat zijn de verschillen en hoe belangrijk zijn deze verschillen als je op zoek bent naar een mediator of als je zelf geregistreerd mediator wilt worden? Een heel belangrijk verschil is, welke vorm van mediation je zou willen beoefenen of welke vorm je als cliënt belangrijk vindt.

Registers

Mediators kunnen zich laten registreren bij ofwel de MfN ofwel het ADR. Beide zijn kwaliteitsregisters. Zo weet iemand die op zoek is naar een mediator dat deze mediators zich dienen te houden aan de gedragsregels, dat ze een minimum aan mediations per jaar uitvoeren en dat zij onder het klacht- en tuchtrecht vallen.

Mediationstijlen

Facilitaire mediationstijl

Bij de facilitaire mediationstijl richt de mediator zich op het proces en niet op de inhoud. De mediator is meer begeleidend tijdens het mediationproces en laat partijen zelf oplossingen aandragen en zelf onderhandelen.

Evaluatieve mediationstijl

Deze mediator gaat wel inhoudelijk in op de kwestie, gaat in op de emoties en kan eventueel ook een bijdrage leveren aan de oplossing van de kwestie. Vooral bij mediations waarbij juridische of financiële kennis is vereist, kan deze mediationstijl voordelen bieden ten opzichte van de facilitaire mediationstijl.

Narratieve medationstijl

Ieder mens heeft een eigen verhaal en als men dat maar vaak genoeg herhaalt in zijn of haar hoofd, dan wordt dat verhaal werkelijkheid. Bij de narratieve mediationstijl wordt er min of meer een nieuw verhaal geschreven voor beide partijen, zodat het conflict en het achterliggende negatieve verhaal naar de achtergrond verdwijnt.

MfN

‘De markt’ is grotendeels bekend met de MfN, oftewel de Mediatorsfederatie Nederland. Voorheen was dit het NMI (Nederlands Mediation Instituut). Dit register is een door de Rechtspraak erkend kwaliteitsregister. Mediators die zich bij de MfN laten registreren, dienen te werken volgens vaste protocollen, dienen zich te houden aan de gedragsregels van de MfN, moeten een minimum aantal mediations per jaar uitvoeren en worden periodiek onderworpen aan peerreview. Het MfN-register wordt beheerd en onderhouden door de Stichting Kwaliteit Mediators (SKM). In het MfN-register zijn alleen gekwalificeerde mediators opgenomen die voldoen aan de kwaliteitseisen van de SKM. De SKM heeft een aantal taken en deze bestaan onder andere uit het in- of uitschrijven van MfN-registermediators, zij dragen zorg voor de zogenaamde PE, oftewel Permanente Educatie, opleidingen plus de erkenning en accreditatie daarvan, de protocollen waar de MfN-mediator zich aan dient te houden en ook de peerreview vallen onder de taken van de SKM.

Peerreview

Bij een peerreview kijkt een onafhankelijke en neutrale collega mediator naar de bedrijfsvoering van een andere mediator, beiden MfN-registermediator. Tijdens de peerreview worden ervaringen gedeeld en wordt aangegeven wat goed gaat en of er nog zaken te verbeteren zijn. Het ADR Register stelt dit niet verplicht, maar het wordt door hen wel geadviseerd.

MfN toetst bij het assessment uitsluitend de facilitaire mediationstijl en het ADR Register ook op de andere stijlen.

ADR

Binnen het ADR Register zijn de eisen die gesteld worden aan de mediator hoger dan bij de MfN. Zo dien je minimaal hbo opgeleid te zijn (of aantoonbaar hbo-/wo-niveau hebben) alvorens je geregistreerd kunt worden. Ook is het zo dat binnen het ADR Register verschillende vormen van mediaton of conflicthantering zijn toegestaan. Conflictcoaches en arbiters kunnen zich bij het ADR Register eveneens aansluiten indien zij voldoen aan de kwaliteitseisen. Bij het ADR Register staat de kwaliteit bovenaan, daarom zijn er net als bij de MfN PE/CPD-onderhoudseisen gesteld en dient de mediator net als bij de MfN vaardigheidstoetsen te verrichten, evenals het afleggen van een kennistoets. Ook dient de mediator/conflictcoach een minimaal aantal opdrachten per jaar te verrichten. De meeste mediators in Nederland hebben een erkende opleiding voor het vak gevolgd.

Global Network Group

Het ADR Register is onderdeel van de Global Network Group. Global Network Group draagt zorg voor het ontwikkelen van procedures en onderhouden van systemen voor onder andere opleidingen en permanente educatie, de zogenaamde PE- of CPD-punten. In het kader van de Wet kwaliteit klachten geschillen Zorg (Wkkgz) dat 1 januari 2016 in werking is getreden, is de Global Network Group erkend door de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om als geschilleninstantie op te treden voor zorgaanbieders. Dat geeft mediators en conflictcoaches mogelijkheden om hun werkveld uit te breiden.

Het ADR Register opereert internationaal in tegenstelling tot de MfN en certificeert wereldwijd ADR practitioners zoals arbiters, conflictcoaches, mediators, onderhandelaars en hun bedrijven, onder supervisie van ICC Council, oftewel het International Certification Council. Het ADR Register heeft verschillende internationale accreditaties.

ADR-practitioners voldoen dus, net als de mediators die aangesloten zijn bij de MfN, aan de vereisten voor permanente opleiding, hebben gedragsregels en procedurevereisten. Zij vallen net als MfN-mediators onder het klacht & tuchtrecht. Bij het ADR Register is het evenwel ook nog mogelijk voor de klager om te kiezen voor geschiloplossing door middel van arbitrage.

Raad voor Rechtsbijstand

Kortom, er bestaan twee registers voor mediators in Nederland die er officieel toe doen. MfN mediators kunnen zich aanvullend inschrijven bij de Raad voor Rechtsbijstand, indien zij voldoen aan de extra eisen die de Raad stelt. Het ADR Register heeft de Raad verzocht haar full certified mediators deze mogelijkheid ook te bieden en heeft met de Raad per maart 2018 afspraken gemaakt met betrekking tot de toelating van haar full certified mediators per 1 januari 2019. Tot nu toe (stand van zaken april 2020) komt de Minister van Justitie deze afspraken niet na en heeft het ADR Register maatregelen genomen teneinde de nakoming af te dwingen.