Weigeren te werken bij te hoge temperatuur: mag dat?
Zinderende hitte op kantoor of op de werkplaats tijdens een hittegolf: iedereen heeft het in zijn werkende bestaan weleens meegemaakt. De temperatuur kan soms zo hoog oplopen dat er niets meer uit je vingers komt, zeker wanneer er op je werkplek geen airco aanwezig is. In de wandelgangen heb je wellicht weleens het gerucht opgevangen dat je mag weigeren nog langer verder te werken wanneer de temperatuur zo hoog is opgelopen. In het uiterste geval komt het hier inderdaad op neer, maar de wetgeving is op dit gebied wel met verschillende waarborgen omkleed.
Inhoud
Hoge temperatuur op de arbeidsvloer in de zomer vaak een probleem
Alhoewel iedereen anders reageert op warmte zullen de meeste mensen beamen dat een hoog opgelopen temperatuur de prestaties op het werk niet ten goede komt, of je nu veel in de benen bent of kantoorwerk doet. Langdurig werken in te hoge temperaturen kan bovendien een bedreiging voor de gezondheid vormen. Op veel moderne kantoren zijn airco's geïnstalleerd die op warme zomerdagen kunnen zorgen voor een aangenamere temperatuur. Daarnaast werkt goed luchten en het gebruik van een ventilator in sommige gevallen ook afdoende. Is er echter geen airconditioning, zit je aan de zonkant van een gebouw en brandt de zon de hele dag vol op je raam dan zijn lapmiddeltjes vaak niet voldoende. Het gevoel van oververhitting kan nog eens toenemen wanneer je verplicht bedrijfskleding moet dragen of de regels voorschrijven dat je als man bijvoorbeeld geen korte broek mag dragen. Als de temperatuur in de zomer oploopt of er zelfs sprake is van een officiële hittegolf dan laait bij menig de bedrijf de discussie over of het nog verantwoord is om door te werken weer op.
Stoppen met werken bij te hoge temperatuur?
In artikel 6.1 van het Arbobesluit - dat handelt over temperatuur en luchtverversing - is bepaald dat 'de temperatuur op de arbeidsplaats geen schade aan de gezondheid van de werknemers [mag veroorzaken]'. Het tweede lid van het artikel stelt dat als door ongunstige weersomstandigheden toch schade aan de gezondheid van de werknemers zou dreigen, de werknemer persoonlijke beschermingsmiddelen dient te verstrekken. Kunnen deze de gezondheidsschade niet voorkomen dan dient de duur van de arbeid te worden verkort of te worden afgewisseld met werk in een ruimte met een betere temperatuur. Is dat laatste niet mogelijk dan zou het verkorten van de arbeidsduur dus ook kunnen betekenen dat men op een eerder tijdstip stopt met werken dan gebruikelijk is. Botweg weigeren te werken is niet de juiste benadering. Als je werkgever niet uit eigen initiatief maatregelen neemt is de eerste stap om in overleg te treden over een oplossing. De wet biedt geen rechtvaardiging om zomaar het werk neer te leggen wanneer de temperatuur een bepaalde grens bereikt.
Wanneer is de temperatuur dan te hoog?
In het bovengenoemde artikel uit het Arbobesluit is geen temperatuursgrens aangegeven. Dit is het geval omdat elk mens natuurlijk anders is en wat bij de een tot gezondheidsschade leidt, laat de ander onberoerd. Sommige mensen kunnen nu eenmaal beter tegen hoge temperaturen dan anderen. De Arbeidsinspectie heeft echter wel aangegeven dat daadwerkelijke gezondheidsschade pas dreigt bij temperaturen van 40 graden Celsius en hoger. Vertoont iemand eerder symptomen van temperatuursgerelateerde klachten zoals warmte-uitslag, warmte-oedeem, hittekrampen, uitdroging of ernstige uitputting dan kan men hiermee aantoonbaar maken dat gezondheidsschade dreigt en is men gerechtigd het werk op basis hiervan neer te leggen. Eventueel kan dit aangekaart worden bij een bedrijfsarts.
Het is daarbij natuurlijk een verschil of je binnen of buiten werkt. Wanneer je direct bent blootgesteld aan de zon - bijvoorbeeld wanneer je werkt als stratenmaker, bouwvakker, verkeersregelaar of hovenier - dan veroorzaakt de warmte mogelijk eerder een probleem waardoor maatregelen tegen de warmte ook eerder aan de orde zijn. Ook wanneer je al bestaande gezondheidsklachten hebt kan de warmte je sneller te veel zijn. Je kunt hierbij denken aan mensen met hart- of longaandoeningen, ouderen, zwangere vrouwen, mensen die bepaalde medicijnen gebruiken en mensen die niet goed kunnen zweten. Het is daarom altijd belangrijk je werkgever hiervan op de hoogte te stellen.
De FNV heeft een Hittestress Calculator ontwikkeld. Hierin kun je de temperatuur en vochtigheid en gegevens met betrekking tot stralingswarmte, acclimatisering, kleding en de zwaarte van het werk invoeren. Op basis daarvan wordt een schatting gegeven van de WBGT-temperatuur (Wet Bulb Globe Temperature). Hierbij hoort een advies met betrekking tot te nemen maatregelen.
Klacht indienen over de temperatuur
Is de temperatuur op jouw werkplek niet meer gezond en doet je werkgever onvoldoende om jouw gezondheid als werknemer te beschermen, dan kun je hierover een klacht indienen bij de Inspectie SZW (vroeger Arbeidsinspectie). De Inspectie kan de klacht dan toetsen en de werkgever wijzen op zijn verplichtingen. Wordt hier geen gehoor aan gegeven dan kan in het uiterste geval een boete opgelegd worden.
Lees verder