Management: Wanneer en hoe werknemers opleiden
Een belangrijke doelstelling van personeelplanning is de personeelsbeschikbaarheid in overeenstemming te brengen met de geplande personeelsbehoefte. Er zijn verschillende instrumenten bestaan om tot dit evenwicht te komen.
Wanneer. en-hoe-opleiden?
Er bestaat bij een tekort aan gekwalificeerde werknemers de keuze uit rekrutering, medewerkers herplaatsen, werkzaamheden uitbesteden of afstoten, enzovoorts. Kiezen voor opleiden is bijgevolg slechts één middel in de personeelplanning. Deze keuze is gebaseerd op factoren zoals tijd en kosten, de bestaande infrastructuur en de bedrijfscultuur of de arbeidsmarktsituatie.
We kunnen de volgende vragen stellen:
- Is het voordeliger om zelf mensen op te leiden of gebruik te maken van de diensten van een extern opleidingscentrum?
- Gaat het niet sneller om mensen extern te rekruteren, die over de vereiste kwalificaties beschikken, dan eigen mensen op te leiden?
- Beschikken we over de nodige opleiders en voorzieningen om zelf de opleiding te geven?
- Bestaat er een opleidingscentrum dat deze opleiding geeft?
- Past de opleiding, namelijk het investeren in mensen op lange termijn, in onze bedrijfscultuur?
- Zullen we in staat zijn de mensen voldoende te motiveren voor een opleiding?
- Zijn er arbeidskrachten op de arbeidsmarkt met de vereiste kwalificaties, zodat we beter mensen kunnen rekruteren in plaats van eigen mensen op te leiden?
- Welke gevolgen heeft het volgen van een opleiding voor onze medewerkers op de arbeidsmarkt, zullen we in staat zijn hen voldoende te binden aan de organisatie?
Opleidingen uitbesteden of zelf ontwikkelen?
Eenmaal gekozen voor opleiden, zal bepaald moeten worden of het bedrijf de opleiding zelf zal organiseren of uitbesteden aan een opleidingscentrum. Deze beslissing wordt mede bepaald door allerlei kenmerken van de opleiding en van de organisatie.
Het zal duidelijk zijn dat er soms geen opleidingsnoodzaak is. In dat geval zal er wellicht een inwerkperiode onder supervisie van de directe chef moeten plaatsvinden na een korte introductie in het bedrijf.
De beslissing om extern op te leiden wordt veelal genomen wanneer er geen sprake is van bedrijfsspecifieke kwalificaties maar van algemene kwalificaties. Hierbij denkt men bijvoorbeeld aan opleidingen voor managementvaardigheden, algemene automatisering, tekstverwerking, vreemde talen, vergader- en gesprekstechnieken, enzovoorts.
Dit soort opleidingen kan vaak beter door externe instituten worden verzorgd. Een nadeel van extern opleiden is echter dat de deelnemers aan de opleiding zelf moeten bepalen op welke wijze zij het geleerde om kunnen zetten naar de eigen praktijksituatie, omdat het hier vaak standaard opleidingspakketten betreft. Wanneer een organisatie veel cursisten moet opleiden, dan kan het voordelen hebben om de opleiding in samenwerking met een extern instituut te ontwikkelen. Men maakt gebruik van de expertise van het extern opleidingsinstituut en kan tegelijk invloed uitoefenen op de inhoud.
Soms zal een organisatie, ook bij het opleiden voor niet-bedrijfsspecifieke kwalificaties, kiezen voor het organiseren en volledig in eigen beheer ontwikkelen van een opleiding. Dat gebeurt vooral wanneer men gedurende lange tijd veel medewerkers moet opleiden. Daarbij spelen vooral kostenfactoren een belangrijke rol.
In bepaalde gevallen kunnen opleidingen beter op de werkplek plaatsvinden. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de kwalificatieeisen voornamelijk bestaan uit (hand)vaardigheden, bedieningshandelingen en dergelijke. Grotere bedrijven beschikken vaak over een eigen opleidingscentrum dat door professionele opleiders wordt bemand en dat voorzien is van de modernste hulpmiddelen.