Voorraadwaardering
Voorraden zijn belangrijk voor bedrijven als ze geen voorraden hebben kunnen ze niets verkopen of niets produceren. De voorraden behoren tot zogenaamde tijdstip- of voorraadgrootheden. De omvang wordt vastgesteld op een bepaalde tijdstip of op een bepaalde periode. De waarde van de van de voorraad wordt bepaald door het aantal producten en de prijs van een product. Voorraden hebben ook een risico’s en de prijs kan veranderen.
Voorraadkosten en voorraadrisico's
Voorraadkosten
De voorraadkosten bestaan uit opslagkosten, bestaan uit huur van het magazijn en de kosten van de verzekering van de voorraad. en bestelkosten, bestaan uit kosten inkoopafdeling, vervoerskosten, verzekering van het vervoer of telefoon-, fax- of portokosten.Voor de opslagkosten is het beste om zo weinig mogelijk producten op te slaan. Hierdoor hoeft je weinig te investeren, te verzekeren op te slaan en te bewaken. Bestelkosten is het verstandiger om in een keer alle producten te kopen omdat je dan vaak kortingen krijgt, minder bestelkosten of minder kosten bij het vervoer. Opslagkosten en bestelkosten hebben een tegengesteld verloop. Naarmate het aantal bestellingen afneemt en dus de omvang van de hoeveelheid toeneemt, zullen de bestelkosten afnemen maar de opslagkosten toenemen. De ondernemer zal dus proberen zo veel mogelijk producten in een keer te bestellen.
Voorraadrisico’s
Technische voorraad is de voorraad die in het magazijn of in de winkel aanwezig is.De economische voorraad is de voorraad van producten die van tevoren zijn besteld, maar nog niet binnen zijn. Economische voorraad is de technische voorraad + voorinkopen - voorverkopen. Het aanhouden van een voorraad brengt verschillende risico’s met zich mee:
- Kwantiteitsrisico: het risico van vermindering van de hoeveelheid door bijv. brand
- Kwaliteitsrisico: risico dat de voorraad uit de mode is zodat je de producten voor minder moet verkopen en minder winst maakt.
- Prijsrisico: de inkoopprijs kan dalen waardoor je beter kon wachten. Dit is niet alleen voor de producten die in de magazijn of in de winkel aanwezig zijn, maar ook de van tevoren gekochte voorraden, de voorinkopen.
De voorraadwaardering
Om de inkoopwaarde van de omzet te berekenen komen er problemen omdat er verschillen zijn in de inkoopprijs van goederen. De voorraad kan een verschillende inkoopprijs krijgen, dit kan komen door bijv. inflatie. Er komen dan problemen over hoe hoog de inkoopprijs is geweest. Je hebt verschillende methodes om dit probleem op te lossen. Een aantal voorbeelden:
- FIFO-methode
- LIFO-methode
- VVP-methode
FIFO-Methode
In dit systeem worden de goederen gewaardeerd tegen die prijs die de ondernemer in het verleden echt betaal heeft toen de goederen werden gekocht. Bij het fifo-systeem gaan men ervan uit dat de goederen die het eerste ingekocht zijn ook het eerste worden verkocht.
LIFO-Methode
In dit systeem worden de voorraden gewaardeerd tegen de inkoopprijzen die in het verleden echt betaald zijn, historische prijzen. Bij het lifo-system gaan ze ervan uit dat de goederen die het laatste zijn ingekocht als eerste worden verkocht. Systeem van historische prijzen heeft nadelen:
- Kost zeer veel tijd, bij elke verkoop moet er worden vastgesteld uit welke partijen de verkochte goederen komen en welke prijzen hierbij horen.
- Vaststellen van de waarde van de voorraad neemt meer tijd, omdat de inkoopprijs steeds verschillend is.
VVP-Methode
Bij deze methode wordt elk jaar een schatting gemaakt hoeveel het product waard is. De geschatte gemiddelde inkoopprijs noem je een vaste verrekenprijs(VVP). Bij dit systeem worden alle ingekochte en verkochte goederen gewaardeerd tegen de VVP.
Prijsverschil is het verschil tussen de werkelijke inkoopprijs en de VVP. Als de werkelijke inkoopprijs werkelijke hoger is maak je een verlies. Als de werkelijke inkoopprijs lager is maak je voordelige winst. Het voordeel van dit systeem is omdat je makkelijk weet wat de waarde is van je voorraad. Je kunt het aantal stuks berekenen door de waarde van de voorraad te delen door de vaste verrekenprijs. Hoe de inkoop op de balans komt te staan doe je als volgende, aantal gekocht goederen maal de vaste verrekenprijs. Met de verkoop doe je hetzelfde alleen dan doe je de vaste verrekenprijs x aantal verkochte goederen. Om te voorkomen dat de brutowinst en de waarde van de voorraad op den duur te veel gaat afwijken wordt het VVP geregeld herzien. De drie systemen hebben niet alleen invloed op de brutowinst van een bedrijf maar ook op de balanswaarde van de voorraden. De invloed op beide is afhankelijk van wat er met de prijzen gebeurt. Als de inkoopprijzen hetzelfde blijven dan leiden alle drie de systemen tot dezelfde resultaten. Het maakt dan ook niet uit welk systeem je kiest. VVP bestaat uit twee onderdelen:
- Schatting gemiddelde inkoopprijs goederen
- Schatting gemiddelde inkoopkosten goederen zoals vrachtkosten, invoerrechten en bestelkosten.