Rechtvaardig loon, een illusie?
Over ons eigen loon zwijgen we doorgaans. Maar we staan er vaak versteld van wat anderen verdienen. En we vragen ons ook af waarom hoog aangeschreven werk vaak zo slecht betaald wordt.
We verdienen niet wat we verdienen
Mensen kiezen hun beroep vaak uit overtuiging, maar het stemt tot nadenken dat hun arbeid niet altijd navenant vergoed wordt. Want daarmee worden immers de prestaties ook niet goed gewaardeerd. De beloning die men ontvangt voor hoge werkdruk en engagement is vaak onvoldoende.
En achter het jaarlijks terugkerend spektakel waarbij er wordt gevochten om tienden van procenten verbergt zich niet zelden de frustratie van veel beroepsgroepen: "We
verdienen niet wat we verdienen!"
Goed aangeschreven, weinig loon
Illustratief zijn bijvoorbeeld de klachten van leraren, door anderen overigens vaak bekritiseerd vanwege hun veronderstelde lange vakanties. Hun relatief lage lonen zijn vaste prik. Beginnende leraren hebben over hun hele carrière bezien weinig uitzicht op een beloning die ook maar in de buurt komt van die van software-ontwikkelaars en bankiers bijvoorbeeld.
Veel werk, veel verantwoordelijkheid en als compensatie daarvoor een salaris dat ver achter blijft bij andere beloningen.
Laag loon kenmerkend voor gezondheids- en welzijnszorg
Maar leraren zijn niet de enigen die zich in deze situatie bevinden. Evenzo vergaat het bijvoorbeeld verpleegkundigen, maatschappelijk werkers en mensen die in de gehandicaptenzorg actief zijn. Voornamelijk beroepen uit de educatieve, sociale en gezondheidssectoren dus. Opvallend is dat juist deze activiteiten in de samenleving vaak een hoog aanzien genieten.
In een grootschalig onderzoek naar het vertrouwen in verschillende beroepen, uitgevoerd door het magazine "Reader's Digest", bezetten verpleegkundigen in verschillende landen de eerste plaats.
Docenten bezetten in het onderzoek pas een zesde plaats maar lagen daarmee nog altijd ver voor op de waardering van
financiële adviseurs, autoverkopers en journalisten.
Balkenendenorm in de zorgsector
Ondanks de doorgaans slechte beloning in de zorgsector werd in 2012 ook vastgesteld dat in diezelfde zorgsector de Balkenendenorm bij herhaling overschreden werd. De meeste werknemers in de sector worden, als het om beloning gaat, ingedeeld in salarisschalen. Zeker afgekeken van de vogelwereld want daar zit meestal ook de grootste schaal om het diktste ei.
Werken met mensen slecht beloond
De maatschappij vindt het kennelijk belangrijk en zinvol dat er mensen zijn die zieken verzorgen, die zich om ouderen bekommeren, die op kinderen letten of hun opleiding verzorgen. Maar uit hun loonstroken blijkt deze waardering geenszins. De hoge salarissen worden opgestreken door de werknemers uit de dienstensector en de industrie.
Werken met mensen, zo lijkt het, loont niet. Maar als men een groep gehandicapten goed de dag doorloodst, kan men zich afvragen of dat minder belangrijk is dan iemand die op een computer een paar miljoen van de ene naar de andere rekening doorschuift.
Markt bepaalt de waardering van arbeid
Het onderscheid in beloning kan eenvoudig door de wetten van de markt worden verklaard. De hoogte van het loon hangt er grotendeels van af welke waarde het werk van een werknemer voor een werkgever heeft, en die waarde op zijn beurt is weer afhankelijk van de productiviteit van de medewerker en de opbrengst van zijn bijdrage op de markt. Als het mogelijk is om met een product of dienst veel geld te verdienen, kan dat een grote impact hebben op het loon.
Die verklaring pakt niet goed uit voor werknemers in de gezondheids- of welzijnszorg en het onderwijs. Ze produceren niets wat zich duur verkopen laat. Daar komt bij dat de samenleving “de zorg voor mensen" wel als waardevol en onmisbaar ervaart, maar die zorg in vergelijking met andere activiteiten uiteindelijk qua beloning toch lager classificeert.
Vrouwen verdienen 40% minder dan mannelijke collega´s
Interessante constatering als het gaat om rechtvaardige beloning: in juni 2012 publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) cijfers waaruit blijkt dat vrouwelijke ZZP' ers tot 40% minder verdienen dan hun mannelijke collega's.
Terwijl mannelijke ZZP' ers in Nederland een gemiddeld jaarinkomen van 26.000 euro hebben, scoren vrouwelijke ZZP'ers met 15.000 euro beduidend lager. Weliswaar wordt dat verschil voor een deel veroorzaakt door het feit dat vrouwen minder uren werken, maar zelfs als dat aspect buiten beschouwing wordt gelaten, verdienen mannen nog steeds 30% meer dan vrouwen.
Reacties
A. Keeman, 28-08-2014
Beste infoteur,
Door deze website word ik gemaand toestemming te vragen als ik dit artikel wil gebruiken - bij deze mijn verzoek of ik dit mag gebruiken bij mijn les filosofie over rechtvaardigheid. Het eindexamenonderwerp van 5H is 'mondiale rechtvaardigheid'.
We onderzoeken nu eerst wat rechtvaardigheid is: "gelijke verdeling" (Aristoteles). En wat betekent dat? Zie lonen - hoe word je 'gelijk' betaald naar inspanning?
Dit artikel geeft het duidelijkste overzicht mbt verschillende beroepen en beloning en ik wil dit gebruiken als aanzet tot discussie (debat).
Met vriendelijke groet, A.Keeman
Reactie infoteur, 12-09-2014
Beste meneer of mevrouw Keeman,
excuses voor mijn late reactie, ik zie uw bericht nu eerst. Uiteraard mag u het artikel gebruiken voor het door u geschetste doel. Ik neem aan dat de tekst niet woordelijk en in zijn geheel op het internet verschijnt.
Veel succes!
Vriendelijke groet,
Infoteur Grosso Modo
Tina, 26-09-2012
Ik ben een vrouw van 24 en werk nu 2 jaar in de ouderenzorg, Ik twijfel zeer sterk of ik dit vol kan houden. Niet qua werk, dat vind ik geweldig. als zou een collegaatje extra op een dag geen overbodige luxe zijn. Ik ben net klaar met mijn opleiding tot verzorgende IG. En had toch echt gehoopt wat meer te verdienen. Helaas, het komt gewoon weer neer op net 1000 in de maand. Ik woon om deze reden nog bij mijn ouders. Geen makelaar die eraan denkt mij een huis te verkopen, nee zelfs huren gaat niet door want ik zit met onregelmatigheidstoeslag. Mijn salaris schommelt dus elke maand met een verschil van gemiddeld 200 euro. Het ligt er maar net aan of ik veel avonden of nachten heb gewerkt. Ik werk 24 uur, nog zoiets. Liever had ik fulltime gewerkt maar mijn baas mag niet meer uren op een dag inzetten vanwege de bezuinigingen. Dus 24 uur is de max. Ik wil niet klagen, maar ik heb net mijn salaris gekregen en het is een klap in mn gezicht. Afgelopen maand vakantie gehad dus geen toeslagen voor avond diensten. Ik heb net al mijn vaste lasten de deur uit gedaan en heb nu nog 35 euro over. Hoe willen ze in vredesnaam gaan zorgen voor meer personeel? Niemand wil dit… en dan kom je en wil je aan de bak en mag het maar voor parttime vanwege bezuinigingen. Waar zijn we mee bezig? En dat terwijl onze bewoners ook moeten bezuinigen op bijv. incontinentiemateriaal.
Een dame zegt laatste tegen mij dat ze haar broekje maar 2 dagen aanhoudt omdat ze van de verzekeraar maar 7 per week mag gebruiken en gister was er een ongelukje gebeurt. Dit kan toch niet? Ik mag een dame van 101 tussen de middag niet verschonen omdat het inco materiaal te duur is. En het zijn 12 uurs materialen dus het lekt niet door. Maar mw heeft wel kapotte billen onderhand. Leven wij soms ergens in een derde wereld land? Nee, dit is het rijke Nederland. En dat is het omdat de ouderen er keihard voor hebben gewerkt. En nu mogen ze in een poepbroek zitten wachten totdat de zuster een keertje tijd heeft. En de zuster wordt weer uitgescholden omdat ze nooit op tijd komt.
Zo, hehe even van me af getypt. Maar goed, dit is de waarheid. Mijn vriendin werkt in de gehandicaptenzorg en die kunnen 2 keer per jaar met zn allen op vakantie omdat ze geld over hebben. Wij moeten nu een dagdienst minderen, Dus ipv met 3 verzorgenden, 2 verzorgenden die 25 mensen moeten wassen en aankleden. Als dit doorgaat en doorzet zoals het is dan vind ik het vreselijk om te zeggen. Maar dan ga ik weg uit de instelling en opzoek naar wat anders. En dan zal ik mij heel schuldig voelen.
Reactie infoteur, 27-09-2012
Beste Martine,
erg bedankt voor je waardevolle reactie/bijdrage waarmee je heel wat schrijnende en onthutsende mistoestanden in onze maatschappij op voortreffelijke wijze beschrijft. Compliment daarvoor!
Ik hoop, en met mij veel anderen, dat het tij voor jou zal keren als de PvdA straks gaat mee regeren en er wellicht hoop is op een humaner kabinetsbeleid. We zullen het moeten afwachten maar ik wil jou, en veel jonge mensen die in een vergelijkbare positie verkeren, nu al heel veel succes voor de toekomst toewensen.
Nogmaals dank voor je reactie.
De auteur "Grosso Modo"