Rechtvaardig loon, een illusie?
Over ons eigen loon zwijgen we doorgaans. Maar we staan er vaak versteld van wat anderen verdienen. En we vragen ons ook af waarom hoog aangeschreven werk vaak zo slecht betaald wordt.We verdienen niet wat we verdienen
Mensen kiezen hun beroep vaak uit overtuiging, maar het stemt tot nadenken dat hun arbeid niet altijd navenant vergoed wordt. Want daarmee worden immers de prestaties ook niet goed gewaardeerd. De beloning die men ontvangt voor hoge werkdruk en engagement is vaak onvoldoende.En achter het jaarlijks terugkerend spektakel waarbij er wordt gevochten om tienden van procenten verbergt zich niet zelden de frustratie van veel beroepsgroepen: "We verdienen niet wat we verdienen!"
Goed aangeschreven, weinig loon
Illustratief zijn bijvoorbeeld de klachten van leraren, door anderen overigens vaak bekritiseerd vanwege hun veronderstelde lange vakanties. Hun relatief lage lonen zijn vaste prik. Beginnende leraren hebben over hun hele carrière bezien weinig uitzicht op een beloning die ook maar in de buurt komt van die van software-ontwikkelaars en bankiers bijvoorbeeld.Veel werk, veel verantwoordelijkheid en als compensatie daarvoor een salaris dat ver achter blijft bij andere beloningen.
Laag loon kenmerkend voor gezondheids- en welzijnszorg
Maar leraren zijn niet de enigen die zich in deze situatie bevinden. Evenzo vergaat het bijvoorbeeld verpleegkundigen, maatschappelijk werkers en mensen die in de gehandicaptenzorg actief zijn. Voornamelijk beroepen uit de educatieve, sociale en gezondheidssectoren dus. Opvallend is dat juist deze activiteiten in de samenleving vaak een hoog aanzien genieten.In een grootschalig onderzoek naar het vertrouwen in verschillende beroepen, uitgevoerd door het magazine "Reader's Digest", bezetten verpleegkundigen in verschillende landen de eerste plaats. Docenten bezetten in het onderzoek pas een zesde plaats maar lagen daarmee nog altijd ver voor op de waardering van financiële adviseurs, autoverkopers en journalisten.
Balkenendenorm in de zorgsector
Ondanks de doorgaans slechte beloning in de zorgsector werd in 2012 ook vastgesteld dat in diezelfde zorgsector de Balkenendenorm bij herhaling overschreden werd. De meeste werknemers in de sector worden, als het om beloning gaat, ingedeeld in salarisschalen. Zeker afgekeken van de vogelwereld want daar zit meestal ook de grootste schaal om het diktste ei.Werken met mensen slecht beloond
De maatschappij vindt het kennelijk belangrijk en zinvol dat er mensen zijn die zieken verzorgen, die zich om ouderen bekommeren, die op kinderen letten of hun opleiding verzorgen. Maar uit hun loonstroken blijkt deze waardering geenszins. De hoge salarissen worden opgestreken door de werknemers uit de dienstensector en de industrie.Werken met mensen, zo lijkt het, loont niet. Maar als men een groep gehandicapten goed de dag doorloodst, kan men zich afvragen of dat minder belangrijk is dan iemand die op een computer een paar miljoen van de ene naar de andere rekening doorschuift.
Markt bepaalt de waardering van arbeid
Het onderscheid in beloning kan eenvoudig door de wetten van de markt worden verklaard. De hoogte van het loon hangt er grotendeels van af welke waarde het werk van een werknemer voor een werkgever heeft, en die waarde op zijn beurt is weer afhankelijk van de productiviteit van de medewerker en de opbrengst van zijn bijdrage op de markt. Als het mogelijk is om met een product of dienst veel geld te verdienen, kan dat een grote impact hebben op het loon.Die verklaring pakt niet goed uit voor werknemers in de gezondheids- of welzijnszorg en het onderwijs. Ze produceren niets wat zich duur verkopen laat. Daar komt bij dat de samenleving “de zorg voor mensen" wel als waardevol en onmisbaar ervaart, maar die zorg in vergelijking met andere activiteiten uiteindelijk qua beloning toch lager classificeert.
Vrouwen verdienen 40% minder dan mannelijke collega´s
Interessante constatering als het gaat om rechtvaardige beloning: in juni 2012 publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) cijfers waaruit blijkt dat vrouwelijke ZZP' ers tot 40% minder verdienen dan hun mannelijke collega's.Terwijl mannelijke ZZP' ers in Nederland een gemiddeld jaarinkomen van 26.000 euro hebben, scoren vrouwelijke ZZP'ers met 15.000 euro beduidend lager. Weliswaar wordt dat verschil voor een deel veroorzaakt door het feit dat vrouwen minder uren werken, maar zelfs als dat aspect buiten beschouwing wordt gelaten, verdienen mannen nog steeds 30% meer dan vrouwen.
