Hoe word je dominee?

Als dominee geef je het woord van de Bijbel door aan mensen, door te preken en te onderwijzen volgens de leer van de protestantse kerk. Een dominee wordt ook wel een predikant genoemd.

Opleiding

Om dominee te worden, moet je de volgende opleidingen doen.

Bachelor Theologie

Tijdens deze universitaire bachelor verwerf je kennis van en inzicht in de praktijk, de achtergronden, de geschiedenis en de bronnen van het christelijk geloof. De opleiding duurt 3 jaar.

Na de bachelor kun je kiezen welke kant je op wilt gaan. Er zijn namelijk meerdere stromingen en beroepen binnen de protestantse kerk.

Master Gemeentepredikant (PKN of VEG)

Bij de 3-jarige master tot gemeentepredikant verdiep je je in systematisch-theologische vakken als dogmatiek en christelijke ethiek, in praktisch-theologische vakken als pastoraat, diaconaat en liturgiek, en in bijbels-theologische vakken. Je wordt opgeleid tot predikant in de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), maar je kunt je ook bij het Seminarium van de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten inschrijven als je daarbij predikant wilt worden. Naast predikant kan je met deze studie ook wetenschappelijk onderzoeker worden.

Master Predikantschap (PKN)

Bij deze 3-jarige master predikantschap wordt je opgeleid tot gemeentepredikant in de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Je houdt je hierbij intensief bezig met vakken als dogmatiek, christelijke ethiek, Bijbelse theologie, pastoraat, diaconaat, homiletiek en liturgiek.

Master Geestelijke verzorging (PKN)

Tijdens deze master ga je je specialiseer in vakken waarmee je als geestelijk verzorger in een zorginstelling te maken krijgt, zoals pastoraat, (medische) ethiek en interreligieuze problematiek. Na deze 3-jarige studie ben je geestelijk verzorger en kan je tegelijk als volwaardig predikant in de Protestantse Kerk in Nederland zijn.

Master Verdieping

Als je je wilt specialiseren in de theologie, maar geen predikant wilt worden, dan kun je deze 1-jarige master volgen. Je hebt de keuze uit 8 hoofdvakken en 2 profielstudies. De hoofdvakken zijn: Kerkgeschiedenis, Kerkrecht, Crossculturele Theologie, Dogmatiek, Ethiek, Praktische Theologie, Oude Testament en Nieuwe Testament en de profielstudies zijn: Jodendom en Theologie & Educatie. De studie wordt in principe in het Engels gegeven, tenzij alle deelnemers met het Nederlands kunnen werken.

Opleiding Remonstrants Predikant

Na een algemene master, kun je je aanmelden bij het Remonstrants Seminarium. Hier volg je een 2-jarige theoretische opleiding en daarnaast training in bijvoorbeeld presentatie en het begeleiden van personen en groepen. Je kunt hiermee in een gemeente, een ziekenhuis of een instelling aan het werk.

Master Doopsgezind Predikant

Deze 3-jarige opleiding tot doopsgezind predikant omvat een uitgebreide wetenschappelijke vorming, bijvoorbeeld met kennis van de Bijbelse grondtalen. Na de studie zal je door het College van Curatoren van het Doopsgezind Seminarium worden voorgedragen aan de Broederschapsvergadering. Deze verleent je de bevoegdheid om als predikant in iedere doopsgezinde gemeente werkzaam te zijn.

Master Doopsgezind Voorganger

Tot deze 1-jarige opleiding tot doopsgezind voorganger wordt je toegelaten met elke universitaire bachelor theologie. Na deze studie ben je bekwaam genoeg om in een doopsgezinde gemeente alle voorkomende werkzaamheden van herder en leraar te verrichten. Je wordt hiervoor door het College van Curatoren van het Doopsgezind Seminarium voorgedragen aan de Broederschapsvergadering, die je de bevoegdheid verleent om als voorganger in iedere doopsgezinde gemeente werkzaam te zijn.

Master Godgeleerdheid

De opleiding Godgeleerdheid leidt je in drie jaar op tot een academisch geschoolde theoloog die het ambt van predikant kan uitoefenen. Als je deze master hebt afgerond, dan kun je je aanmelden bij het seminarium van de Doopsgezinde Broederschap in Nederland, de Hersteld Hervormde Kerk, of de Unie van Baptisten Gemeenten in Nederland om daar verdere scholing te krijgen.

Master Theologie (gereformeerd predikantschap)

De 3-jarige master in de Theologie is gericht op de wetenschappelijke, geestelijke en praktische vorming tot gereformeerd predikant en op de beoefening van de gereformeerde theologie. Je wordt toegelaten als je een bachelordiploma theologie hebt.

Master Theologie (algemeen gereformeerd)

Deze 1-jarige master is gericht op de wetenschappelijke beoefening van de gereformeerde theologie. De opleiding is niet beroepsgericht, maar in de praktijk van het kerkelijke en maatschappelijke leven zijn er genoeg mogelijkheden om vanuit deze opleiding een beroep te gaan uitoefenen. Je wordt toegelaten als je een bachelor theologie en eventueel een pre-master hebt afgerond.

Master Theologie (CGK)

Om opgeleid te worden voor het ambt van predikant in de Christelijke Gereformeerde Kerken in Nederland moet je met succes het admissie-examen afleggen. De opleiding duurt dan 3 jaar.

Wanneer je de predikantsmaster hebt afgerond, kun je je aanmelden voor het toelatings- of welkomsgesprek bij de Protestantse Kerk. Dit wordt het colloquium genoemd. Dit gesprek gaat over de opdracht van het ambt van predikant en over je motivatie, je roeping en je kerkelijke betrokkenheid. Pas als je door een gemeente of een instelling beroepen bent als predikant en bent bevestigd in het ambt in een kerkdienst, dan ben je echt dominee.

Werk

Geloof is de verbinding tussen God en mensen. Daarom kan een dominee overal terecht waar mensen zijn. Je kunt bijvoorbeeld werken in een ziekenhuis, het leger, de gevangenis of in een ontwikkelingsland.

Als dominee ben je de dienaar van het Woord. Je predikt vanuit de Bijbel en geeft onderwijs, zoals Bijbelstudies en kringen. Je bedient de sacramenten: de heilige doop en het heilig avondmaal. Ook vervul je samen met de kerkraad de taken binnen het pastoraat. Je bezoekt gemeenteleden die bijstand nodig hebben en besteed elke week tijd aan het jongerenwerk, door bijvoorbeeld catechese.

Salaris

Als dominee ben je geen werknemer. Je werkt zelfstandig voor een kerk. Zo kan je in alle vrijheid werken. Er geld wel een centrale regeling voor de arbeidsvoorwaarden, je loopt dus geen risico dat je zonder inkomen komt te zitten. Als beginnende dominee kan je rekenen op een salaris van minimaal ongeveer € 2.450,- bruto per maand. Omdat dominees niet onder de werknemersverzekeringen voor werkloosheid (WW) en arbeidsongeschiktheid (WIA) vallen, treffen kerken eigen regelingen voor het inkomen van dominees bij onvrijwillige werkloosheid, bij arbeidsongeschiktheid, bij ouderdom (pensioen) en na overlijden (nabestaandenpensioen). Daarnaast krijg je vergoedingen voor onkosten die je door het werk maakt en zijn er regelingen voor verlof. De woning voor de dominee is vaak al door de kerk geregeld. Zij hebben een ambtswoning, waar de dominee woont. Hiervoor moet wel een huurprijs betaald worden, maar meestal ligt deze lager dan de normale huurwaarde.

De meeste predikanten werken fulltime, maar er zijn ook voldoende gemeenten op zoek naar een parttime dominee.

Vaak worden er vanuit de kerkraad onrealistisch veel eisen aan de dominee gesteld. Ze zijn dan op zoek naar een schaap met 5 poten. De dominee moet een alleskunner zijn, die dan ook nog eens geweldig op alle 5 zijn poten kan lopen. Dit is natuurlijk niet mogelijk en daarom biedt dit gelijk een goede mogelijkheid voor de kerkraad voor een goede zelfanalyse.

Om dominee te kunnen worden, moet je in ieder geval geloven in God en de leer van de kerk waar je wilt gaan prediken. Dat klinkt misschien vanzelfsprekend, maar uit onderzoek blijkt dat 1 op de 6 theologen niet weten of God bestaat of dit zelfs ontkennen. Verder moet je goed kunnen spreken en overtuigend kunnen preken en je hebt goede luistervaardigheden nodig. Je moet kunnen organiseren, overtuigen, en over een empathisch vermogen beschikken.

Vragen?

Heb je nog vragen over dit beroep? Reageer dan op dit artikel.