Discriminatie van parttimers
Nederland telt het hoogste percentage aan parttimers in vergelijking met de rest van Europa. Met name Nederlandse vrouwen werken vaak parttime. Toch zitten er vele nadelen aan parttime werken. De werknemers krijgen soms minder betaald dan hun fulltime collega's, ze krijgen in hun ogen minder interessante banen, of profiteren niet van secundaire arbeidsvoorwaarden die wel gelden voor hun fulltime collega's.
Parttime werken
In een parttime dienstverband werken mensen tussen de 12 en 35 uur per week. In Nederland werkten in 2012 zo'n vijfenzeventig procent van de werkende vrouwen parttime. Ook zijn er veel mannen die parttime werken in vergelijking met andere Europese landen, zo'n zeventien procent van de mannen werkten in 2012 parttime. Het totale aantal parttimers in Nederland is ongeveer 33 procent van de werkende bevolking. Minder dan tien procent van deze parttimers zou liever meer werken, maar het grootste deel heeft zelf gekozen voor een deeltijd baan. Ondanks het grote aantal parttimers heerst er een negatief beeld over deze groep. Organisaties investeren in de meeste gevallen liever in iemand die zijn kennis en vaardigheden iedere werkdag investeert. Het gevolg is dat veel parttimers een lager functieniveau en een lagere sociale status hebben in vergelijking met fulltime collega’s. Daarbij blijkt uit onderzoek van sociologe Amelia Román dat deze gevolgen blijvend zijn voor de verdere carrière, ook in het geval dat de werknemer weer fulltime zou gaan werken.
Voorkomende discriminatie
Loon en arbeidsvoorwaarden
Hoewel discriminatie op basis van arbeidsduur verboden is, komt het in de praktijk toch voor. Zo krijgen parttime werknemers vaak een andere beloning dan hun fulltime collega's. Ook is er sprake van discriminatie als een parttimer andere arbeidsvoorwaarden krijgt, zoals bijvoorbeeld geen seniorenregeling, scholing of loonsverhoging. Om deze vorm van discriminatie te voorkomen, is er de Wet verbod op onderscheid naar arbeidsduur (WOA). Als een werknemer denkt gediscrimineerd te worden, kan hij de werkgever hier dus op aanspreken.
Functieniveau en status
Een ander verhaal is discriminatie op basis van functieniveau en status. De WOA gaat alleen over loon en andere arbeidsvoorwaarden, en niet over de inhoud van het werk. Daarbij is het moeilijk aan te tonen of de functie minder interessant is, en of dat er een betere functie kon worden uitgeoefend als de medewerker fulltime zou werken. Het gevolg is dat veel hoogopgeleiden moeite hebben met het vinden van een passende parttime baan. Zij moeten vaak genoegen nemen met een baan onder hun niveau. Diegenen die een fulltime dienstverband hebben en minder uren willen gaan werken hebben vaak te maken met onbegrip van de werknemer. Voor deze laatste groep is er de Wet Aanpassing Arbeidsduur (WAA). Volgens deze wet mag je één keer in de twee jaar een verzoek indienen om minder of meer uren te werken. De voorwaarde is dat je minstens een jaar bij je werkgever in dienst moet zijn en dat de onderneming tenminste tien werknemers telt. Alleen bij uitzonderlijke problemen zoals veiligheidsproblemen of onvoldoende financiële middelen mag het verzoek geweigerd worden.
Nadelen van parttime werken
Parttime werken kent naast discriminatie op grond van arbeidsvoorwaarde, functieniveau, status en loon ook andere nadelen.
Zo komt het vaak voor dat mensen na het verkorten van de arbeidsduur dezelfde taken in minder tijd moeten doen waardoor de werkdruk toeneemt. Dit kan gevolgen hebben voor de sociale contacten op de werkvloer. Ook bouw je minder werkervaring op als je minder uren werkt. Dit is nadelig voor je verdere loopbaan. Tenslotte lever je een hoop salaris in door minder uren te werken. Bij een goed betaalde baan kan dit op jaarbasis tienduizenden euro's schelen. Dit geldt niet alleen voor je huidige inkomen, maar ook voor je latere pensioen.
Voordelen van parttime werken
Naast de nadelen, heeft parttime werken natuurlijke vele voordelen. Het is dan ook niet voor niets dat er zoveel mensen parttime willen werken. Parttimers voelen zich vaak prettiger en kunnen beter loskomen van hun werk. Ze oordelen positiever over hun baan, collega’s en salaris. Het is dan ook niet gek dat ze vaak efficiënter werken dan hun fulltime collega's. Hoewel je meer kan verdienen in een fulltime dienstverband, zal het inkomen naar ratio gewerkte uren voor een parttimer vaak voordeliger zijn. Een van de reden hiervoor is het progressieve belastingstelsel. Hierdoor betaal je een lager percentage van je loon aan belastingen. Ook kan het zijn dat je door een lager inkomen recht hebt op toeslagen, zoals huurtoeslag, zorgtoeslag of kind gebonden budget.
Hulp voor parttimers
Als je gediscrimineerd wordt als parttimer kun je contact opnemen met een antidiscriminatiebureau. De klacht kan aangepakt worden door een bemiddelingsgesprek met je werkgever. Als je dit niet ziet zitten kan er ook aangifte worden gedaan bij de politie of een zaak worden gestart bij het College voor de Rechten van de Mens. Voordat je deze stappen onderneemt is het altijd verstandig om er eerst samen met je werkgever over te praten.