Strategisch management

Een belangrijke factor in ondernemen is natuurlijk het maken van plannen voor de toekomst. Een ondernemer moet weten wat hij wil bereiken, onder welke omstandigheden hij wil werken en over welke middelen hij kan beschikken. Plannen voor de lange termijn zijn niet altijd zinvol gebleken, omdat nieuwe ontwikkelingen een langetermijnplanning kunnen doorkruisen. Strategisch management kun je daarom beter zien als het bestuderen van de huidige situatie om nieuwe ontwikkelingen op het spoor te komen.

Strategische planning

Een termijn waarop een planning betrekking heeft, kan verschillen. Zo is er de operationele, planning, deze bestrijkt één jaar en gaat om uitvoerende werkzaamheden. Dan is er nog de tactische planning, deze planning bestrijkt een periode van één tot drie jaar. In de tactische planning wordt omschreven hoe de strategie van de onderneming uitgevoerd moet worden en in welke mate er aanpassingen nodig zijn. Als laatste is er nog de strategische planning die over perioden vanaf drie jaar gaan. In de jaren '50 was het zelfs gebruikelijk om te plannen in termijn van tien, zelfs vijftien jaar. Sinds de jaren '70 spreekt men niet meer zozeer van strategische planning, als wel van strategisch management.

Strategieën en plannen worden niet alleen ontwikkeld door grote ondernemingen, maar ook door eenmanszaken. Het doel van strategische planning is positieverbetering. Grotere bedrijven spelen vaak op meerdere markten. Naast het ondernemingsplan (corporate plan) worden voor die verschillende markten aparte plannen gemaakt (business plan). Strategische besluitvorming is gebouwd op het formuleren van doelstellingen die samen een totale planningshorizon vormen en die steeds bijgesteld en geëvalueerd moeten worden. Een bekende indeling van doelstellingen is:

]Ondernemingsmissie (mission)
De ondernemingsmissie staat bovenaan in de doelstellingenhiërarchie. Het betreft een filosofische verwoording van waar de onderneming voor staat en de betekenis die de onderneming heeft in de maatschappij. De inkleuring van een mission kan verschillen. Soms zegt het puur iets over de core business (kernactiviteiten van een bedrijf). Een andere keer staat de omschrijving van een bedrijfscultuur of de maatschappelijke filosofie van het bedrijf centraal. Sommige ondernemingen zijn in staat om hun mission statement in een krachtige zin weer te geven.

Marktdefinitie of businessdefinition
De ondernemingsmissie geeft richting aan maar blijft toch abstract. De auteur Abell geeft in zijn boek Strategic Market Plan aanknopingspunten om dit verder te concretiseren met behulp van de business definition. De business definition geeft antwoord op de vraag om welke business het nu exact gaat en is een stuk concreter dan de mission. In de business definition wordt uitgeweid over de afnemersgroepen (customergroups), in welke behoeften er wordt voorzien met wat voor producten (functions), op welke manier en waarmee er 'geopereerd' gaat worden (technologies) en de hoogte van de bedrijfskolom waarin het bedrijf opereert. De business definition geeft een heldere kijk op wie de onderneming bedient met wat voor producten en hoe dat gebeurt. Hierin wordt duidelijk de core business weergegeven. Er is onmiskenbaar een trend in het bedrijfsleven om steeds sterker te focussen op die kernactiviteiten. Steeds meer bedrijven kiezen dan ook voor de stelling: back to core business. Vaak worden dan ook alle activiteiten die afleiden van de core business zoals het maken van bedrijfsbladen, vervoer, administratie steeds vaker uitbesteed.

Abell onderscheidt verschillende dimensies, de zogenaamde PMT- combinaties, die de ondernemer helpen om haar plaats te bepalen. Een vervoersbedrijf dat opereert op de zakelijke markt via een busonderneming maar ook goederen vervoert kan bijvoorbeeld haar organisatie invullen op basis van PMT-combinaties. Er wordt dan een homogeen marktsegment gekozen. Een globaal voorbeeld van een PMT-combinatie is:
product: een omschrijving van de activiteiten van het bedrijf.
marktsegment: de doelgroep.
Technologie: van welke middelen maakt het vervoersbedrijf gebruik (netwerk van opstapplaatsen bijvoorbeeld).

Op deze manier zijn meerdere productmarktcombinaties te bedenken die de organisatieopbouw van de onderneming sterk mee bepalen.