Business to business: het 'onbetaalde-rekeningenmonster'

Onbetaalde facturen. In slechte economische tijden komt een kettingreactie op gang. De consument betaalt niet of te laat, kleine bedrijven betalen vervolgens ook niet of te laat, en zelfs grote bedrijven én de overheid komen uiteindelijk in beeld als slechte betalers. Dat blijkt ook weer uit onderzoek van EIM/Panteia. Deze olievlekwerking treft de meerderheid van de onderzochte bedrijven, en reikt al snel over zakelijke grenzen heen: vooral kleine ondernemers kunnen de nodige privéuitgaven niet meer doen. De cijfers, de feiten en de tips om uit de spiraal te komen. Dat klanten het steeds moeilijker vinden om hun rekeningen te betalen, is geen nieuws meer. Maar hoe zit dat in het business-to-business-circuit? Worden ondernemers door andere ondernemers nog wel op tijd betaald voor hun diensten of producten? Panteia/EIM deed onderzoek naar het betalingsgedrag van MKB-ondernemers. De conclusie: ook business-to-business (kortweg B2B) betalingsgedrag lijdt onder de slechte economische omstandigheden. Zes op de tien ofwel 60% van de bedrijven die het moeten hebben van zakelijke afnemers worden geconfronteerd met te laat betaalde facturen.

Zelfs de overheid betaalt te laat

De standaard verplichte betalingstermijn van dertig dagen wordt zeker niet door alle overheidsinstanties gehaald. Het onderzoek van EIM/Panteia becijfert dat twee derde van de B2B-bedrijven in het MKB diensten of producten levert aan overheid en semi-overheid. Bijna vier op de tien (38%) van deze bedrijven wordt geconfronteerd met overschrijdingen van de betalingstermijn. En dat is veel.

'Doorgeschoven' problemen met eigen betalingsgedrag

Van de onderzochte B2B-bedrijven heeft, zo wijst het onderzoek uit, een flink deel te maken met soms ernstige consequenties van de wanbetaling door afnemers. Eén van de vijf MKB-bedrijven die business to business diensten en producten levert, laat weten dat er problemen ontstaan door de niet of te laat betaalde facturen. Het belangrijkste gevolg is dat bedrijven zelf met betalingsachterstanden komen te zitten of op problematische wijze rood komen te staan bij de bank. Iets minder frequent maar belangrijk vanwege de 'zware' aard van de consequenties: er is een aantal bedrijven dat nota bene met incassoprocedures en leveringsstops geconfronteerd wordt door het betalingsgedrag van andere firma's.

Betalingsproblemen, privéproblemen

Kleine bedrijven hebben een veel nauwere band tussen privé en zakelijk. Daarom mag het geen verwondering wekken dat bijna één op de vijf ofwel 20% van de kleinste bedrijven uit het onderzoek privéproblemen meldt vanwege de zakelijke betalingsproblematiek. Met name zzp’ers en bedrijven met ten hoogste drie werknemers laten weten dat privéproblemen ontstaan, zoals het niet meer kunnen doen van de noodzakelijke uitgaven.

De meeste B2B-bedrijven worden te laat betaald

De vuistregel is, dat vier van de vijf MKB-bedrijven ten minste deels aan zakelijke klanten leveren. Zulke B2B-bedrijven halen uit deze contacten gemiddeld twee derde van hun omzet. Het onderzoek toont aan dat de meerderheid van deze B2B-bedrijven, ruim 60%, geconfronteerd wordt met niet of te laat betaalde rekeningen. (Dit geldt voor 44% van alle MKB-bedrijven). Als rekeningen te laat of niet betaald worden, gaat het in bijna de helft ofwel 45% van de gevallen om kleine bedrijven. Toch betaalt nog ruim een kwart ofwel 26% van grote bedrijven te laat. En zelfs bij de overheids- en andere instellingen is ruwweg één op de twintig betalingsrelaties problematisch: het gaat dan om 6% van overheidsinstellingen, en 5% van andere instellingen.

Wat te doen?

In recessietijd raken we al snel in een negatieve spiraal van niet of laat betaald worden, en dus zelf ook niet of laat betalen. Bewustwording is punt één, maar actie is goud waard. Zeker kleine bedrijven worden anders in hun voortbestaan bedreigd. Optimaliseer het debiteuren- en betalingsbeleid als volgt:

• Bied een korting bij tijdige betaling. Zelfs enkele procenten korting kunnen de afnemer over de streep trekken en uw factuur voorrang bezorgen.
• Stel een betalingstermijn vast en houd de klant eraan. Een aanslepende factuurkwestie is een slapende hond die u wél wakker moet maken, en houden. Ga bijtijds in overleg als het betalingsprobleem blijft: wat gaan we hieraan doen, en op welke data, manieren, voor welke bedragen? Maak het concreet.
• Doe vooronderzoek als u een nieuwe cliënt gaat beleveren. Geldzaken zijn zaken van vertrouwen. Zeker in deze economie. Is deze uw vertrouwen waard? Hoe is de financiële positie? Bestaat het bedrijf al lang?
• Factureer grote klussen in deelfacturen.
• Ken uw grenzen, en wel vooraf. Welke financiële risico's wilt en kunt u dragen met deze specifieke klant? Lever niet zomaar verder als er een achterstand is opgelopen, ga niet zomaar met een nieuwe klant in zee, en ga niet in een zwak moment akkoord met voorwaarden die u nadelig of wankel lijken.