Gevolgenethisch of beginselethisch handelen?

Bedrijven blijven steeds vernieuwen. Ze ondergaan vaak veranderingen, maar hierbij kan men zich afvragen of deze veranderingen doorgevoerd worden vanuit gevolgen ethisch of beginsel ethisch perspectief. Tussen deze twee perspectieven zitten namelijk een aantal grote verschillen.

Beginselethiek

Bij beginsel ethisch handelen wordt rekening gehouden met morele belangen. Er wordt gekeken of de handelingen op zichzelf goed of slecht zijn, zonder daarbij naar de gevolgen te kijken. Beginsels worden ook wel principes genoemd. Voorbeelden van deze principes/beginselen zijn de waardigheid voor de mens, eerbied hebben voor het leven, gelijkwaardigheid en recht op privacy. Bedrijven die vanuit beginselethisch perspectief handelen, streven de voor hen belangrijke principes na, ongeacht de gevolgen daarvan. Ook bij problemen let men er alleen op of de oplossing ervan ethisch juist is.

Voordelen en nadelen

Het is goed om naar de handelingen te kijken vanuit moreel perspectief, maar wanneer er niet naar de gevolgen gekeken wordt kan dit ook nadelig voor bedrijven werken. Ook naar doelen wordt niet of nauwelijks gekeken bij de beginselethiek, terwijl deze wel erg belangrijk zijn voor bedrijven. Een voordeel is wel dat bedrijven die handelen vanuit beginse lethisch perspectief meestal voorop lopen ten opzichte van andere bedrijven. Ze hebben vaak een voorsprong bij vernieuwingen. Ook sluiten hun standpunten meestal goed aan bij wat mensen gevoelsmatig juist vinden. Een nadeel van beginselethisch handelen is dat nieuwe strategieën en ideeën moeilijker te verklaren zijn aan belanghebbende partijen, omdat ze vooral ontstaan zijn uit morele belangen. Er wordt niet naar gevolgen gekeken, dus het is moeilijk mensen ervan te overtuigen wanneer het niet bekend is wat de gevolgen kunnen zijn. Ook moet er goed op gelet worden dat beginselethiek niet uitloopt in zogenaamde goede bedoelingen ethiek. Daarom valt te concluderen dat handelen vanuit beginselethisch perspectief zowel positief als negatief kan zijn.

Gevolgenethiek

Gevolgenethiek wordt ook wel consequentialistische ethiek genoemd. Bij gevolgenethiek wordt erop gelet wat het meest nuttige is voor de totale samenleving. Wanneer bedrijven handelen vanuit gevolgenethisch perspectief letten ze nadrukkelijk op de gevolgen van hun handelen. Ze ontwikkelen een strategie en kijken van te voren wat voor gevolgen deze strategie zal hebben. Een keuze of daad wordt beoordeeld op de gevolgen die deze zal hebben. In tegenstelling tot de beginselethiek zijn doelen bij gevolgenethiek wel belangrijk.

Voordelen en nadelen

Een nadeel van de gevolgenethiek is dat er minder rekening gehouden wordt met morele belangen. Je kunt dus stellen dat er vaak te weinig aandacht is voor het motief van de daad. Ook zijn bedrijven met gevolgenethische perspectieven vaak minder vernieuwend. Een voordeel is dat nieuwe ideeën en strategieën gemakkelijk verklaard kunnen worden aan belanghebbenden, omdat het bedrijf duidelijk kan maken wat de gevolgen ervan zullen zijn. Bedrijven die handelen vanuit gevolgenethisch perspectief zijn vaak erg doelgericht. Net als beginselethiek kan gevolgenethiek dus zowel positief als negatief zijn.

Conclusie

Zoals hierboven te lezen is, zijn er zowel aan gevolgenethiek als aan beginselethiek voordelen en nadelen verbonden. Het ligt totaal aan het bedrijf zelf vanuit welk perspectief zij willen handelen en of dit succesvol kan worden. Veel commerciële bedrijven handelen vanuit gevolgenethisch perspectief, omdat doelen en gevolgen meestal belangrijk zijn voor bedrijven. Toch kunnen bedrijven die beginselethiek nastreven net zo succesvol worden. Wel is het erg belangrijk dat iedereen binnen het bedrijf hier volledig achter staat.