Stukadoren: Arbo, hulpmiddelen en boetes

De bouw, arbeidsomstandigheden en uitvoering van werkzaamheden worden steeds strenger gecontroleerd. Zo ook voor de stukadoor en zijn werkzaamheden. Deze controle wordt vaak uitgevoerd door de Inspectie SZW (Sociale Zaken en Werkgelegenheid). De inspectie SZW ziet erop toe dat werknemers en werkgevers een goed Arbo-beleid voeren. Daarom wordt een controle door de SZW ook op de bouwplaats en op de werkvloer uitgevoerd. Men kijkt dan of het beleid wordt nagestreefd en of dit ook het gewenste effect heeft. Maar mocht de bouwplaats of de werkvloer niet aan de eisen voldoen, kunnen er sancties worden ingezet om dit alsnog af te dwingen. Sancties worden dan vaak vertaald in boetes en/of het stilleggen van het werk tot de Arbo-wet wordt nageleefd. Maar waar kun je als hulpmiddel gebruiken, waardoor je dergelijke sancties kan voorkomen? Voor de stukadoor zijn er ook veel arbovriendelijke hulpmiddelen in het leven geroepen. Er worden op diverse gebieden hulpmiddelen aangeraden, dan wel verplicht. Hierbij te denken aan fysieke belasting, gevaarlijke stoffen, lawaai, klimaat en onveiligheid.

Fysieke belasting

Ter vermindering van fysieke belasting voor de verwerker zijn er zo’n 45 verschillende hulpmiddelen in het leven geroepen. Hieronder een greep uit de verschillende hulpmiddelen.

Kuipverhoger

Een kuipverhoger is in feite een opzetmechanisme op wielen. Op dit mechanisme kan de stukadoorskuip worden geplaatst, waardoor de stukadoor niet telkens hoeft te bukken om zijn stucmateriaal op het bord te doen. Een ander voordeel is dat de kuip zonder te bukken en te tillen verplaatst kan worden. Het enige wat wellicht lastig kan zijn, is om een volle kuip op de verhoger te tillen. Een oplossing zou zijn om de mortel te mixen terwijl de kuip op het mechanisme staat. Echter is boven je macht werken met een professionele mixer niet aan te raden. Zorg er dan ook altijd voor dat je de volle kuip met minimaal twee personen op de kuipverhoger plaatst.

Lichte grondeerpomp

Dit hulpmiddel is ten behoeve van het voorbehandelen van de ondergrond. Normaliter wordt een voorstrijkmiddel met een blokkwast of roller op de ondergrond aangebracht. Met het gebruik van een lichte grondeerpomp hoeft men niet te rollen of kwasten. Hierdoor wordt de fysieke belasting aanzienlijk verminderd. Daarnaast bespaart de stukadoor een hoop tijd door de snelle verwerkingsmethode. En tijd is uiteindelijk geld.

Neksteun

Een neksteun is bedoeld om de nek en het hoofd te ondersteunen bij het uitvoeren van werkzaamheden boven het hoofd. De neksteun is een soort brace. Dit voorkomt dat het hoofd te ver achterover wordt gebogen. Door het gebruik van een neksteun worden de nekspieren ontlast, doordat de neksteun een deel van het gewicht van het hoofd opvangt. Het is echter wel belangrijk dat de neksteun goed op de gebruiker wordt afgesteld.

Gipsplatenlift

De gipsplatenlift is ontworpen om gipsplaten omhoog te brengen en om de gipsplaat in de juiste positie te brengen. Het is dan ook uitermate geschikt voor het monteren van platen aan het plafondoppervlak. De gipsplatenlift is een onderstel op wielen en is voorzien van een oplegconstructie. Deze oplegconstructie kan op hoogte worden gesteld, door aan de lier (wiel) te draaien. Doordat de platenlift het fysieke werk grotendeels overneemt, wordt de stukadoor hiervan ontlast. De platenlift lijkt in eerste instantie op een groot gevaarte, maar deze kan gedemonteerd worden. Hierdoor is de platenlift een hulpmiddel die zich makkelijk van werk naar werk laat vervoeren.

Zakkendragers

Dit hulpmiddel is ontwikkeld zodat geopende zakken handmatig kunnen worden vervoerd. Door de scharnierende klem kan de bovenzijde van de zak worden vastgeklemd. Doordat een handvat aan de zakkendrager is toegevoegd, kan de zak als draagtas worden vervoerd. Buiten het feit dat het een verbetering is bij het tillen en dragen, vermindert het ook stofvorming van bouwstoffen. De klem sluit de zak namelijk ook af.

Snijapparaat voor gipsplaten

Dit hulpmiddel is als het ware een glassnijder, maar dan voor gipsplaten. Door de maatvoering op het apparaat, wordt het makkelijk gipsplaten op maat te snijden. Het kan ook gebruikt worden wanneer stroken gipsplaten gemaakt moeten worden. Het snijapparaat bestaat uit twee snijarmen. Uit onderzoek is gebleken dat dit apparaat 65 procent minder belastend is in tegenstelling van de traditionele manier van werken.

Gevaarlijke stoffen

Voor de verwerker die werkt met gevaarlijke stoffen, zijn er ook hulpmiddelen in het leven geroepen. Maar er zijn er niet veel toepasbaar voor de stukadoor.

Vlakschuurmachine met afzuiging voor voegen

Dit is een schuurmachine, waarbij de voegafwerking vlak geschuurd kan worden. Het apparaat werk tot 3 maal sneller dan een handmatige manier van werken en is daarmee 85 tot 90 procent effectiever. Dit scheelt al op het gebied van fysieke belasting. Maar het kan nog meer schelen! Dit hulpmiddel kan namelijk tot een hoogte van 2500 mm worden toegepast. Dit maakt het gebruik van een trap overbodig. Daarnaast wordt het stof in de ruimte ook flink verminderd, doordat een stofzuigerslang op het apparaat gezet kan worden.

Ook het snijapparaat valt onder het kopje gevaarlijke stoffen.

Klimaat

Ook het klimaat is een belangrijk aandachtspunt voor de verwerker.

Werkafschermplek

Hiermee kunnen constructies tijdelijk winddicht gemaakt worden. In de winter geeft een winddicht gebouw een beter binnenklimaat dan een open gebouw. Daarnaast moet een gebouw altijd wind- en waterdicht zijn, voordat er gestukadoord kan worden. Daarnaast is de blootstelling aan schadelijke stoffen aanzienlijk minder. Een werkafschermplek wordt meestal uitgevoerd met krimp- of ruitjesfolie.

Lawaai

Buiten de standaard persoonlijke beschermingsmiddelen (zoals oordoppen), zijn er ook machines die het geluid beperken.

Spuitmachine voor kalkvrije dunpleister (airless)

Deze spuitmachine wordt gebruikt voor het opbrengen van dunpleisters. Buiten het feit dat de fysieke belasting een stuk minder is, is de machine ook vriendelijk voor het gehoor. Er zit geen hele zware motor aan vast, waardoor het geluidsoverlast aanzienlijk wordt beperkt.

Onveiligheid

Voor de onveiligheid zijn er weer wat meer maatregelen in acht te nemen. Hierbij een greep uit de maatregelen.

Ladderborger

Een ladderborger is een hulpmiddel waarmee ladders aan de bovenzijde van dakgoten, platte daken of dakkapellen kan worden geborgen. Dit is met name toepasbaar bij buitenpleisterwerk. Door dit hulpmiddel toe te passen, wordt vermeden dat de ladder kan omvallen of verschuiven.

Stelten

Dit brengt ons een beetje terug naar onze kindertijd. Stelten kunnen worden gebruikt om op hoogte te werken, zonder dat een ladder gebruikt hoeft te worden of dat men boven hun macht zou hoeven werken. Het grote voordeel is dat het werken op stelten de verwerker voorziet van grote mobiliteit. Daarnaast lijkt het gebruik van stelten beter voor rug- en schouderbelasting. Ook kost het de verwerker geen extra inspanning wanneer deze op stelten werkt. Vraag is dan wel even hoe men om moet gaan met de positie van de kuip, het bukken om het materiaal op het bord te krijgen en de mobiliteit van de kuip. Een kuipverhoger zou uitkomst kunnen bieden, echter zijn de kuipverhogers daar vaak niet hoog genoeg voor.

Trapgatbeveiliging

Met dit hulpmiddel wordt het trapgat afgedicht en is dit draagkrachtig genoeg om erop te kunnen werken. Daarnaast zijn de meeste trapgatbeveiligingen voorzien van een luik, zodat de functie van het trapgat behouden blijft. Doordat de beveilig draagkrachtig genoeg is om op te werken, voorkomt het risicovolle situaties. Denk bijvoorbeeld aan een ladder die op de trap zelf moet staan om het trapgat aan de bovenzijde te kunnen stukadoren. De beveiliging is snel en makkelijk te plaatsen en is herbruikbaar.

Werkverlichting

Dit hulpmiddel is een TL-verlichting op een statief. Hierdoor wordt voldoende licht gecreëerd, wat automatisch de werkplek veiliger maakt. Waar daglicht niet voldoende licht kan bieden aan de werkzaamheden, biedt dit hulpmiddel uitkomst.

Sancties

De motivatie om deze hulpmiddelen te gebruiken is in eerste instantie natuurlijk de werkveiligheid en de gezondheid van de verwerker. Daarnaast kan een motivatie zijn om eventuele sancties te voorkomen. Sancties worden vertaald in boetes en deze boetes kunnen redelijk hoog oplopen. De SWZ heeft hiervoor boetenormbedragen opgesteld, welke zijn verdeeld in 7 categorieën. Afhankelijk van de type overtreding, kunnen deze boetes worden opgelegd. De typen overtredingen en het bijbehorende normbedrag zijn gespecificeerd in de wet, terug te vinden op de website van de overheid (wetten.overheid.nl). De normbedragen zijn als volgt opgesteld.

• Het eerste normbedrag is 340 euro.
• Het tweede normbedrag is 750 euro.
• Het derde normbedrag is 1500 euro.
• Het vierde normbedrag is 3000 euro.
• Het vijfde normbedrag is 4500 euro.
• Het zesde normbedrag is 9000 euro.
• Het zevende normbedrag is 13500 euro.

Er is eigenlijk nog een achtste normbedrag. Dit is wanneer een arbeidsongeval niet tijdig wordt gemeld aan de inspectie van SWZ. Omdat dan vaak geen nader onderzoek meer mogelijk is en er niet kan worden gecontroleerd op het naleven van de wet, is het normbedrag hiervoor maar liefst 50000 euro.