Verloop van civiele procedure

Een civiele procedure speelt zich af in het burgerlijk recht, tussen burgers onderling en zonder tussenkomst van de overheid. Hoe verloopt een civiele procedure?

Wat is een civiele procedure?

Een civiele procedure is een rechtszaak in het burgerlijk recht. Er zijn twee partijen: de eiser en de gedaagde. Dat kunnen natuurlijke personen zijn, maar ook rechtspersonen. Voorbeelden van een civiele procedure zijn:

• Echtscheidingsprocedure
• Burenruzie
• Arbeidsconflict

Eiser & gedaagde

De partij die de rechtszaak begint, wordt “eiser” genoemd. De partij die zich tegen de eiser moet verweren, wordt “gedaagde” genoemd.

Dagvaarding

Een rechtszaak in het burgerlijk recht begint met het uitbrengen van een dagvaarding. Dat is een stuk dat wordt opgesteld door de advocaat van de eiser waarin staat wat de eiser wil van de gedaagde en welk bewijs hij heeft om zijn stelling te onderbouwen. De dagvaarding wordt door een deurwaarder “betekend”. De deurwaarder levert de dagvaarding persoonlijk af bij de gedaagde thuis.

Verzoekschrift

Niet alle civiele procedures beginnen met een dagvaarding. Bij een echtscheidingsprocedure is er sprake van een verzoekschrift. Dat is een schriftelijk verzoek aan de rechter om een bepaalde beslissing te nemen. Na een verzoekschriftenprocedure heet de uitspraak van de rechter geen vonnis, maar een beschikking.

Conclusie van antwoord

Als de gedaagde op de dagvaarding wil reageren, kan hij een advocaat inschakelen. De advocaat stelt een stuk op waarin hij reageert op de inhoud van de dagvaarding. Dit wordt “conclusie van antwoord” genoemd. Het is overigens niet verplicht om een advocaat in te huren.

Comparitie na antwoord: voor de rechtbank verschijnen

Als de conclusie van antwoord is ingediend, volgt er in veel gevallen een “comparitie na antwoord”. De zaak wordt dan tijdens een zitting beantwoord. De partijen worden opgeroepen om voor de rechtbank te verschijnen. Zij kunnen mondeling aan de rechter uitleggen wat er aan de hand is. Beide partijen hebben ook de mogelijkheid om hun standpunten op papier te zetten en zich te laten vertegenwoordigen door een advocaat.

Een rechter kan ook getuigen oproepen om ter terechtzitting te verschijnen. De getuigen zijn dan verplicht te verschijnen.

Verstek

Als de gedaagde niet reageert op de dagvaarding, laat hij verstek gaan. In een verstekzaak wijst de rechter de vordering van de eiser toe. De gedaagde heeft dan de zaak verloren.

Vonnis

Enkele weken na de comparitie volgt de uitspraak van de rechter: het vonnis.

Duur van een rechtszaak

Een eenvoudige rechtszaak duurt vier maanden tot een half jaar. In sommige gevallen kunnen partijen niet zo lang wachten. Voor spoedeisende zaken is er het “kort geding”. Dit is een snelle, mondelinge procedure waarbij de partijen binnen twee weken weten waar ze aan toe zijn.