Overdrachten: verschillende soorten voor ondernemingen
Elk jaar vinden er veel bedrijfsoverdrachten (verkopen) plaats. Er zijn vier soorten overnames, overdracht op familie, overdracht op derden, samengaan met derden, sluiten van bedrijf. Onder deze vormen zijn weer specifieke overdrachten zoals, management buy-in en management buy-out. Het verkopen, laten overnemen, voortzetten of overdragen van een bedrijf is niet makkelijk er gaan veel emoties mee gemoeid.
Verschillende overdrachtsvormen
Bij bedrijfsoverdracht is het belangrijk voor de ondernemer om te weten aan wie hij het verkoopt. Het is namelijk zijn bedrijf en heeft daar een emotionele band mee. Daarom verkopen veel ondernemers hun bedrijf voor een mindere prijs, maar aan een bekend iemand. Een bekend iemand kan zijn , familie of management.
De verschillende vormen van overdracht
- Overdracht familie
- Overdracht derden
- Samengaan met derden
- Sluiten bedrijf
Overdracht binnen de familie
De groei en overlevingskans van MKB-bedrijven zijn in grote mate afhankelijk van hoe verstandig de leiding en de eigendom worden overgedragen. Het is mogelijk dat zowel de leiding als eigendom in de familie blijven. Meer dan 90% van de ondernemers zou het liefst de onderneming overdragen aan de volgende generatie van de familie. Uit onderzoek van KVK is gebleken dat meer dan 75% van de ondernemingen wordt doorgezet. Ongeveer 40% van alle bedrijven gaan verder met iemand uit de familie als directeur en eigenaar.
Een overdracht binnen de familie is gecompliceerder dan een overdracht aan een externe partij. De complexiteit is te wijten aan de familierelatie die aanwezig is tussen koper en verkoper. Vooral de emoties hebben invloed op de bedrijfsoverdracht.
Voor veel ondernemers is een overdracht naar iemand buiten de familie onbespreekbaar. De mogelijkheid om de onderneming over te dragen naar iemand buiten de familie is geen optie, omdat het (familie) bedrijf meer waarde heeft dan de verkoopprijs.
Soms is het niet mogelijk om het bedrijf over te dragen aan iemand binnen de familie. Dit kan komen door verschillende oorzaken:
- Levensvatbaarheid van het bedrijf
- Behoefte oude generatie
- Bereidheid en mogelijkheid van de nieuwe generatie om hieraan te voldoen
- Mogelijkheid voor de nieuwe generatie om zich te ontplooien
Bij ongeveer 10 procent van de overdrachten wordt de leiding van het bedrijf overgedragen aan iemand buiten de familie, maar blijft de eigendom in het bezit van de familie. Het eigendom wordt dan gezien als een goede belegging. De overdrager heeft veel kennis van de markt waar het bedrijf actief in is en heeft als aandeelhouder meer invloed dan wanneer hij zijn geld op de beurs belegt.
Er zijn twee soorten overdrachten binnen de familie mogelijk.
- Familie eigendom en leiding
- Familie eigendom, leiding derden
Overdracht aan derden
Management buy-out (MBO)
Wanneer de bedrijfsoverdracht wordt gevonden onder de medewerkers van de eigen onderneming is er sprake van een management buy-out. Ongeveer 20% van de bedrijfsoverdrachten vindt plaats via een MBO. Hier is vaak sprake van een kleine onderneming, minder dan 50 werknemers. Bij een MBO neemt een van de werknemers, manager of bedrijfsleider, de onderneming over. Overdrachten in de vorm van MBO komen ook vaak voor wanneer er een bedrijfsonderdeel wordt afgestoten.
Management buy-in (MBI)
Als de overdracht voor het grootste gedeelte plaats vindt aan derde, dan is er sprake van een MBI. In zulke situaties wordt het management versterkt met mensen van buitenaf. Vaak krijgen ze een aandeel in het eigendom. Er worden dus mensen aangetrokken van buitenaf en die nemen dan een deel van het eigendom over. Vaak wordt er gebruik gemaakt van een MBI als er geen andere mogelijkheden blijken te zijn.
Investors Buy-In
Bij investors buy-in ligt de nadruk niet op het aantrekken van management, maar op het aantrekken van vermogen. Dit kan op twee manieren, vreemd vermogen of via eigenvermogen. Vreemd vermogen is aan te trekken via leningen. Eigenvermogen is aan te trekken via het uitgeven van aandelen. De investeerder zal in zekere maten invloed op de beslissingen van de onderneming willen uitoefenen. Dit is mogelijk via een plaats in het management of in de raad van commissarissen van het bedrijf.
Overname
Hierbij wordt de eigendom en leiding volledig overgenomen door derden. Dit kan bestaan uit 1 of meerdere personen, maar kan ook een bedrijf of concurrent zijn.
Samengaan met derden
Dit lijkt op een overname binnen de familie en derden gecombineerd. Het samengaan met derden vindt plaats in de vorm van een juridische fusie. De 2 partijen die samengaan zijn ongeveer van vergelijkbare grootte. Het management wordt samengesteld uit het management van de beide ondernemingen.
Sluiten bedrijf
Ongeveer 75% wordt van de ondernemingen wordt doorgezet. Dit betekend dat 25% niet wordt doorgezet, maar wordt gesloten. Alle activiteiten worden gestopt en het bedrijfspand wordt verkocht.