In de flow komen: 10 tips

In de flow (of in the flow) zijn betekent opperste concentratie, doelgericht en effectief werken, en daar tegelijkertijd van genieten. Het is een toestand die ons soms tijdens het werk opeens overvalt en die zorgt voor een hoge productiviteit. Door de omstandigheden gunstig te maken en jezelf beter te concentreren kun je ervoor zorgen dat je vaker in een staat van flow terecht komt.

In de flow zijn

Als je in de flow bent, verkeer je in een toestand waarin je helemaal opgaat in wat je doet. Je bent in een staat van opperste concentratie en doelgerichtheid. Zonder dat het echt moeite kost, ga je als een speer. Je werkt efficiënt en effectief, alle zorgen vallen van je af, en de resultaten zijn beter en succesvoller dan normaal. Het werk vraagt precies van je wat jij aan kunt, en dat geeft een heerlijk gevoel.

'In the flow' verwijst naar een stroom waarin je meegevoerd wordt. De term werd voor het eerst op deze manier gebruikt door Mihaly Csikszentmihaly, een Amerikaanse psycholoog. Maar ook voordat het begrip gebruikt werd in de (positieve) psychologie waren er vergelijkbare concepten. Bijvoorbeeld in het boeddhisme en het taoïsme.

De meeste mensen kennen dit gevoel van in de flow zijn wel. Soms komt het opeens over ons, maar op momenten dat we graag in de flow zouden komen blijft het uit. Flow is niet af te dwingen, maar je kunt de omstandigheden om de flow te bereiken wel zo gunstig mogelijk maken. Met onderstaande tips kun je ervoor zorgen dat je vaker in de flow terecht komt.

1. Zorg dat je niet gestoord wordt

Voordat je start met je taak is het belangrijk dat je ervoor zorgt dat je niet gestoord wordt door anderen. Als in een staat van flow wilt komen is het belangrijk dat je je op één taak tegelijk concentreert. Collega's of huisgenoten houden je uit je concentratie. Zorg daarom voor een rustige ruimte, maak afspraken met collega's of huisgenoten dat ze je niet storen, en schakel je telefoon en automatische e-mailberichten uit.

2. Bereid je goed voor

Om in de flow te komen is het belangrijk dat je weet wat je moet doen, en dat je ook de middelen hebt om datgene te gaan doen. Dat klinkt misschien logisch, maar in de praktijk is het dat niet altijd. Bij complexe taken weten we vaak niet waar we moeten beginnen, en is een goed stappenplan essentieel. Ook komen we er tijdens bepaalde taken nog wel eens achter dat bepaalde hulpmiddelen ontbreken: een goede pen, een nietmachine, een woordenboek, een bepaald naslagwerk of een kop koffie. Als je in de flow wilt komen is het van belang dat je alles wat je nodig hebt binnen handbereik hebt.

3. Een opgeruimde werkplek

Niet alleen mensen kunnen je afleiden; ook spullen kunnen dat. Daarom is het belangrijk om naast de dingen die je nodig hebt voor je taak, zo min mogelijk dingen op je werkplek hebt staan. Een opgeruimde werkplek zorgt voor een opgeruimde geest.

4. Flow heeft tijd nodig

Als je fit bent en je hebt voldoende zelfdiscipline, dan kun je je van het ene op het andere moment ergens volledig op concentreren. Een gevoel van flow gaat echter nog een stap verder en ontstaat wat minder makkelijk. Er is op zijn minst tijd nodig. Na ongeveer 15 tot 20 minuten geconcentreerd werken kan een staat van flow ontstaan. Het is dus belangrijk dat je tijd reserveert om aan een bepaalde taak te werken.

5. Zorg voor een goede zithouding

Als je in de flow wilt komen is het belangrijk dat je zo min mogelijk lichamelijke ongemakken ervaart. Dat begint bij een goede zithouding: rechtop en ontspannen. Vooral je werkhouding achter een laptop is van groot belang. Daarbij gaat het vaak mis.

6. Doe één ding tegelijk

Hoewel het heel efficiënt lijkt om te multitasken, is het onmogelijk om een staat van flow te bereiken wanneer je meerdere dingen tegelijk doet. Ons brein is gemaakt om één ding tegelijk te doen. Door multitasken gaat je productiviteit behoorlijk achteruit.

7. Je geheugen kan niet denken

Als het gaat om planning, vertrouwen we vaak op ons geheugen, maar dat is lang niet altijd verstandig. Ons geheugen kan namelijk niet denken. Het komt op de meest ongelukkige momenten op de proppen met actiepunten. En er bestaat altijd de mogelijkheid dat je iets ontschiet. Al met al kan dat voor behoorlijk wat onrust zorgen. Zorg daarom voordat je aan een taak begint, voor een goed overzicht van de rest van de dag (of de week). Zijn er dingen die je niet mag vergeten: schrijf ze op!

8. Creëer rust in jezelf

Het kan niet alleen helpen om afspraken en actiepunten op te schrijven, als je onrustig bent kan het ook helpen om je emoties van je af te schrijven. Dit lijkt misschien wat zweverig en het is misschien niet iets wat je snel doet op je werk, maar het helpt echt om rust in jezelf te creëren en om een staat van flow dichter bij te brengen.

9. Gun jezelf vrije tijd

Hoewel het belangrijk is dat je voldoende tijd neemt voor je werkzaamheden, kan het aan de andere kant destructief zijn om maar aan één stuk door te werken. Zeker wanneer je dit structureel doet ga je je hier onbewust op instellen en neemt je concentratie af, om daarmee je energie beter over de dag te spreiden. Houd in gedachten dat je vaak met twee uur geconcentreerd werken meer kunt bereiken dat met een hele dag ongeconcentreerd werken. Gun jezelf momenten van ontspanning en spreek met jezelf (realistisch) af hoe lang je over een taak wilt doen.

10. Geniet van je werk!

Flow heeft te maken met het ervaren van succes. Dat succes hoeft niet altijd te maken te hebben met het bereiken van een einddoel; je kunt ook voldoening halen uit de activiteit zelf. Motiveer jezelf en ontdek de lol in wat je aan het doen bent.

Lees verder

• Efficiënt werken: Productief en efficiënt je dag door komen
• Effectief en efficiënt studeren
• Efficiënt werken: je werkplek optimaliseren
• Efficiënt werken: Gebruik sneltoetsen in plaats van de muis
• Efficiënt werken door een opgeruimde werkplek