Natuurtegels en hun eigenschappen

Een natuurtegel, als bouwmateriaal, bestaat uit een dunne plak natuursteen die meestal vierkant of langwerpig van vorm is. Natuursteen voor het vervaardigen van tegels wordt gewonnen uit de aardkorst die voor een belangrijk deel uit natuursteen bestaat. De voorraad natuursteen is haast onuitputtelijk maar kan uiteraard niet overal zomaar worden gewonnen. Slechts een deel van de beschikbare natuursteen in de aardkorst is op een economische manier te winnen en te gebruiken.

Geologische processen

Natuursteen komt in alle landen over de hele wereld voor maar er is zeer veel verschil in het materiaal. Die verschillen zijn afhankelijk van de geologische processen waardoor het gesteente is ontstaan.

Omvormingsgesteente

Veel natuursteen, dat voor tegels wordt gebruikt, is ontstaan door omvorming van bijvoorbeeld kalksteen, kleisteen en zandsteen.

Stollingsgesteente

Naast deze soorten natuursteen worden bepaalde soorten stollingsgesteenten eveneens tot tegels verwerkt. Stollingsgesteente is ontstaan door afkoeling en stolling van vloeibaar gesteente. Door stolling van magma, gesmolten massa in de aarde, is dieptegesteente ontstaan zoals graniet en gabbro. Als magma gestold is in spleten of breuklagen van de aarde is er sprake van ganggesteente zoals apliet, pegmatiet en doleriet. Lava, vloeibaar gesteente uit de aardkorst, heeft door stolling uitvloeiinggesteenten opgeleverd zoals trachiet en basalt.

Veelvoorkomende tegelsoorten

Marmer

Marmeren tegels op de vloer hebben een luxe uitstraling en passen in veel soorten interieurs. Marmer is voornamelijk verkrijgbaar in wit en crème maar bestaat ook in tinten als rood en roze. Vooral de geaderdheid maakt marmer tot een materiaal met een levendige uitstraling. Marmer is bestand tegen veelsoortig gebruik. De glansgraad van marmer wordt door polijsten aangepast waarbij een hoge glans zorgt voor de diepste weergave van de kleur en een ruwe bewerking de kleur fletser maakt. Marmer is ontstaan door de omvorming van kalksteen.

Kalksteen

Een kenmerk van kalksteen zijn de aders, kleurschakering en resten van fossielen en planten. Kalksteen is leverbaar in de kleuren crème, bruin, geel, grijs, rood en zwart. De eigenschappen van kalksteen komen sterk overeen met die van marmer. Meestal wordt kalksteen glanzend verwerkt.

Leisteen

Leisteen bestaat uit lagen en wordt verkregen door rotsen te splijten in plaats van grote blokken te zagen wat bij de meeste andere stenen noodzakelijk is. Leisteen is verkrijgbaar in de kleuren donkerbruin, donkergroen, donkergrijs en zwart. Tegels van leisteen hebben een grillige en onregelmatige structuur vanwege de gelaagdheid. De bovenlaag van leisteen kan in de loop van de tijd enigszins afschilferen wat door de onregelmatige structuur niet erg zal opvallen. Leisteen is ontstaan door de omvorming van kleisteen die op zich weer uit klei is gevormd.

Kwartsiet

Kwartsiet is ontstaan door de omvorming van zandsteen en heeft daardoor vooral de kleuren crème, geel, grijs en rood. Kwartsiet is evenals leisteen sterk gelaagd en heeft een natuurlijk splijtoppervlak omdat de steen uit een rots is gespleten. Deze natuursteen is zeer slijtvast en daarom bestemd tegen hoge gebruiksbelasting.

Graniet

Een kenmerk van granieten tegels zijn de gelijkmatige en gespikkelde structuur. De tegels zijn in veel kleuren verkrijgbaar waarbij vooral bruin en rood vaak voorkomen. Door de slijtvastheid van graniet zijn de tegels geschikt voor een hoge gebruiksbelasting. De oppervlakte van de tegel kan op verschillende manieren bewerkt zijn met een glanzend, dof of ruw effect. Graniet is ontstaan door stolling van magma en hoort daarom bij de stollingsgesteenten.

Gabbro

Een sterk op graniet lijkende natuursteen is gabbro die meestal donkergroen, donkergrijs of zwart is gekleurd. Gabbro is evenals graniet een stollingsgesteente en zeer slijtvast maar gepolijste tegels worden eerder dof dan graniet door veel te belopen.

Gebruik van natuursteen

Natuursteen werd in de architectuur al gebruikt in de middeleeuwen toen kerken werden gebouwd met tufsteen uit de Eifel. Bekend is ook het gebruik van mergel in Zuid Limburg. Tegenwoordig wordt natuursteen in de architectuur voor allerlei doeleinden gebruikt zoals: badkamers, deuromlijstingen, dorpels, grafmonumenten, haardbekleding, keukens, kunstwerken, sanitair, trappen, tuinobjecten, vloeren en wandbekleding,

Lees verder

• Keramische tegels en hun eigenschappen