Hoe word je beëdigd vertaler?

Het beroep vertalen wordt door veel mensen onderschat, maar toch is het een zeer belangrijk en onmisbaar beroep. Vertalers zijn verantwoordelijk voor het omzetten van tekst van de ene taal naar de andere, zonder dat er inhoud verloren gaat. Een kleine vertaalfout kan veel problemen veroorzaken, vooral in 'officiële' documenten zoals paspoorten en dergelijken. Daarom zijn alleen beëdigde vertalers bevoegd dit soort documenten te vertalen. Maar hoe kan iemand zich als vertaler laten beëdigen?

Inhoud

• Het beroep vertalen
• Opleidingen tot vertaler
• Hoe word je beëdigd vertaler?
• Mogelijke inkomsten
• Soortgelijke beroepen

Het beroep vertalen

Vertalen als beroep wordt vaak verward met tolken. Vertalers zetten geschreven tekst om van de ene taal naar de andere. Tolken, daarentegen, vertalen geen tekst, maar gesprekken tussen twee of meer personen die een verschillende taal spreken. Het beroep vertalen klinkt gemakkelijk, en wordt ook vaak onderschat, maar er komt nog veel bij kijken. Ten eerste moet een vertaler beschikken over uitstekende taalvaardige kennis van ten minste twee talen. De teksten moeten zonder fouten en zonder verlies van inhoud omgezet worden in de andere taal.

Meestal wordt er vertaald van een vreemde taal naar de moedertaal. Ook moeten vertalers beschikken over in ieder geval een algemene kennis van het vakgebied of de vakgebieden waarin ze werken. Zo kun je niets doen met een tekst die je niet begrijpt, of waar te veel onbekende termen in voorkomen. Dat is waarom veel vertalers ook nog extra opleidingen of cursussen volgen, die bijvoorbeeld te maken hebben met economische, juridische of medische zaken. En zelfs wanneer vertalers over een goede basiskennis beschikken, moeten zij zich in de meeste gevallen toch nog verdiepen in het onderwerp, om een correcte vertaling te kunnen maken.

Vertalers beschikken over een goed taalgevoel, doen zelf veel onderzoek én moeten zeer nauwkeurig te werk gaan, omdat zelfs de kleinste fout veel problemen kan veroorzaken. Neem de medische sector als voorbeeld. Als een gebruiksaanwijzing, ingrediëntenlijst of iets dergelijks van bijvoorbeeld medicijnen of voedsel verkeerd wordt vertaald, kan dat levensgevaarlijk zijn voor personen die het binnen krijgen. Mensen die allergisch zijn voor bepaalde stoffen kunnen door zo'n fout een groot risico lopen.

Opleidingen tot vertaler

Er zijn verschillende opleidingen met betrekking tot vertalen. Omdat vertalen een vrij beroep is kan iedereen als vertaler werken, zelfs zonder diploma of certificaat. Wel is de kans om aangenomen te worden bij vertaalbureaus zeer klein wanneer je niet over een diploma of certificaat beschikt. Er zijn in Nederland weinig opleidingen voor vertalers beschikbaar ten opzichte van andere landen zoals België. Enkele van deze opleidingen zijn:

• Vertaalacademie Maastricht
• ITV Hogeschool voor Tolken en Vertalen in Utrecht
• LOI Hbo-opleidingen voor vertalers
• Vertalersvakschool Amsterdam, tweejarige opleiding literair vertalen
• Universiteit van Amsterdam - Master Taalwetenschappen: Vertalen

Hoe word je beëdigd vertaler?

Er zijn wereldwijd honderdduizenden vertalers aan het werk in vertaalbureaus, als freelancers of in hun eigen bedrijf. Vele hiervan zijn geen beëdigde vertalers. Iedere beëdigde vertaler staat ingeschreven in het Register Beëdigde Tolken en Vertalers (Rbtv). Zij beschikken over de bevoegdheid om beëdigde vertalingen te maken. Dat zijn 'officiële' vertalingen zoals bijvoorbeeld diploma's, paspoorten, notariële akten, etc. Dit staat allemaal beschreven in de Wet beëdigde tolken en vertalers (Wbtv), die in Nederland in januari 2009 is ingegaan.

Iedere beëdigde tolk of vertaler moet zijn of haar inschrijving in het Register Beëdigde Tolken en Vertalers elke vijf jaar verlengen.
Om in aanmerking te komen voor inschrijving in dit register, moet je beschikken over een bepaalde hoeveelheid Permanente Educatie (PE) punten. Deze punten zijn te behalen door opleidingen af te ronden, cursussen te volgen, les te geven, etc. Wanneer je in aanmerking komt voor inschrijving kun je een verzoek indienen. Je ontvangt je bewijs van inschrijving, waarna je een verzoek tot beëdiging kan indienen bij de rechtbank van je eigen woonplaats of gemeente. Tenslotte wordt er een eed afgelegd en ontvang je een akte van beëdiging, die je opstuurt naar BureauWbtv. Beëdigde vertalers hebben een grotere hoeveelheid mogelijk werk, worden sneller bij een vertaalbureau aangenomen, en verdienen in sommige gevallen meer geld dan niet-beëdigde vertalers.

Mogelijke inkomsten

Volgens loonwijzer.nl is het gemiddelde loon van een vertaler in 2018 zo'n 2130 euro bruto per maand, terwijl mijnzzp.nl het bruto maandsalaris van een vertaler in 2018 tussen 2200 en 3000 euro schat. Omdat er verschillende soorten vertaalwerk zijn, kunnen de lonen ook relatief sterk verschillen. Het meest stabiele, maar vaak ook laagste inkomen, krijg je door te werken bij een vertaalbureau zoals Concorde of Aabévé. Je kunt ook nog als freelance vertaler aan het werk op verschillende freelance-websites, of door zelf je opdrachtgevers te zoeken. Tenslotte kun je ook een eigen vertaalbureau starten. Dit kan echter zeer veel geld en tijd kosten, hoewel het in sommige gevallen ook het meest verdient. De inkomsten van vertalers kunnen verschillen per sector, moeilijkheidsgraad van het werk, taal van de tekst, etc.

Soortgelijke beroepen

Voor personen die over een goed taalgevoel beschikken zijn er natuurlijk ook vele andere interessante beroepen. Vaak hebben deze beroepen te maken met onderwijs, journalistiek, of creatief schrijven. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

• Tolk
• Auteur
• Copywriter
• Redacteur
• Uitgever
• Docent (Engels, Duits, etc.)