Jongeren en werken: Wat en hoeveel?

Rond je vijftiende krijg je de behoefte aan wat meer geld en een baantje. Tot je achttiende ben je nog minderjarig en mag je dus niet zomaar elk werk doen dat je leuk vindt. Er zijn regels welk werk minderjarigen mogen doen en hoe lang ze mogen werken. Daarnaast is de minimumloon afhankelijk van je leeftijd. Wanneer, wat en voor hoeveel mag je werken als jongere?

Inhoudsopgave


Wat mag je wel en niet doen?

Er zijn regels voor het soort werk dat je als kind mag verrichten. Tot je achttiende worden de moeilijkheid en het gevaar dat je loopt steeds een stukje opgebouwd. Hieronder zie je een overzicht.

12 jaar

Als twaalfjarige mag je voor het eerst werken, maar alleen als je een werkstraf opgelegd hebt gekregen. Je mag dan geen industrieel werk (in een fabriek of met machines) doen, alleen bijvoorbeeld een garage vegen of afwassen in een bejaardentehuis. In sommige gevallen mag je ook werken voor een leerproject.

Een twaalfjarige mag de werkstraf op een schooldag niet langer dan twee uur uitvoeren, maar op niet-schooldagen en in de vakantie is dit zeven uur. In een schoolweek mag niet langer dan 20 uur gewerkt worden en in een vakantieweek is dat 36 uur. Je mag niet meer dan 6 vakantieweken per jaar werken.

13 en 14 jaar

Kinderen van 13 en 14 jaar mogen voor het eerst echt werken, al blijft het bij klusjes en niet-industrieel werk. Dit is verboden:
  • werken in een fabriek;
  • werken met of bij machines;
  • werken met gevaarlijke of giftige stoffen;
  • dingen tillen die zwaarder zijn dan 10 kilo;
  • dingen duwen of trekken van meer dan 20 kilo;
  • achter de kassa en met geld werken;
  • vrachtwagens laden of lossen;
  • zelf kranten bezorgen (helpen bij het verspreiden van folders en huis-aan-huisbladen mag wel);
  • werken in de horeca, als daar alcohol wordt geserveerd.

Wel mogen ze helpen in winkels en in de landbouw, al blijft het bij licht werk. Er mag aan de lopende band gewerkt worden, maar onder voorwaarden, onder meer is het ondertekenen van een akkoord door de ouders of verzorgers verplicht. Lichte werkzaamheden op bijvoorbeeld een manege, camping of speeltuin zijn ook toegestaan.

Kinderen vanaf 13 jaar mogen ook meewerken aan een uitvoering, zoals een toneelstuk of een reclamespot. Hiervoor gelden aparte regels voor de tijd die aan de uitvoering besteed mag worden.

15 jaar

Voor 15-jarigen zijn dezelfde werkzaamheden verboden als voor 13- en 14-jarigen, met uitzondering van het bezorgen van kranten. Hiervoor zijn wel speciale tijden van toepassing, zie verderop. Kinderen van 15 jaar mogen nu ook helpen in de horeca, zoals bedienen in een restaurant of kantine. Als er alcohol wordt geschonken is dit niet van toepassing.

16 en 17 jaar

Jongeren van 16 of 17 jaar mogen gevaarlijk werk uitvoeren. In ieder geval is nog steeds tot het 18de levensjaar verboden:
  • werken met giftige stoffen;
  • werken met bestrijdingsmiddelen;
  • werken met gevaarlijke stoffen, virussen en bacteriën;
  • werken onder overdruk (zoals duiken of werken in een afgesloten ruimte);
  • werken op plekken met lawaai (meer dan 85 decibel);
  • werken met trillingen.

Sommige werkzaamheden zijn wel toegestaan, maar alleen onder deskundig toezicht. Hieronder vallen bijvoorbeeld: werken in een omgeving met instortingsgevaar; werken met artikelen die kunnen ontploffen (zoals vuurwerk); het besturen van een trekker (met een trekkerrijbewijs mag je de openbare weg op) en dieren slachten in het slachthuis.

Hoeveel mag je werken?

Kinderen moeten voldoen aan een bepaalde tijd rust, om op school goed geconcentreerd te blijven. Hoe ouder je wordt, hoe meer je mag werken. Dit zijn de regels:

13 en 14 jaar

Het volgende tabel geeft weer hoeveel een kind van 13 of 14 jaar mag werken:
Maximum arbeidstijden per: Klusjes rond het huis Licht niet-industrieel werk
Schooldag2 uur per dagNiet toegestaan
Niet-schooldag7 uur per dag7 uur per dag
Vakantiedag7 uur per dag7 uur per dag
Schoolweek12 uur per week12 uur per week
Vakantieweek35 uur per week35 uur per week
Maximum aantal gewerkte vakantieweken per jaar44
Maximum aaneengesloten3 weken3 weken
Maximum aantal werkdagen per week5 dagen5 dagen
ZondagNiet toegestaanNiet toegestaan

Een kind moet dagelijks 14 uur rust hebben, in ieder geval tussen 19.00 en 7.00. Dat geldt ook voor de vakanties. Bij een werktijd van aaneengesloten 4,5 uur is een pauze van 30 minuten verplicht.

15 jaar

Een 15-jarige mag nu ook tijdens de schoolweek werken. Hoeveel er gewerkt mag worden is wel afhankelijk van de leerplicht van een kind. Zie het tabel hieronder.
Maximum aantal werkuren per (voor leerplichtig kind) Uren
Schooldag2 uur
Niet-schooldag en vakantiedag8 uur
Schoolweek12 uur
Vakantieweek40 uur
Maximale werktijd per (voor (gedeeltelijk) van leerplicht vrijgesteld kind) Uren
Dag (inclusief schooltijd)8 uur
Week (inclusief schooltijd)40 uur

Een kind van 15 jaar moet 12 uur rust per dag hebben, in ieder geval tussen 19.00 en 7.00, voor de vakanties is dat tussen 21.00 en 7.00. Bij een werktijd van 4,5 aaneengesloten uren is een pauze van 30 minuten verplicht. Een kind van 15 mag ook op zondag werken. Ouders of verzorgers moeten daarvoor uitdrukkelijk toestemming geven en het moet echt nodig zijn door de bedrijfsomstandigheden. Daarnaast is de zaterdag een vrije dag als er op zondag gewerkt wordt en er zijn minstens vijf vrije zondagen per zestien weken.

Kinderen van 15 jaar die kranten rondbrengen, hebben een maximale arbeidstijd van twee uur per dag. Per dag moet het kind minstens 12 uur rust hebben, in ieder geval tussen 19.00 en 6.00. Ook hier geldt: Als er op zondag gewerkt wordt, is de zaterdag ervoor een vrije dag.

16 en 17 jaar

Als 16- of 17-jarige mag je gemiddeld 40 uur per week werken. Onderstaand schema geeft een overzicht van de werktijden voor deze leeftijdscategorie.
Maximum arbeidstijd per Jongeren van 16 en 17 jaar
Dienst9 uur
Week45 uur
4 weken160 uur

Jongeren van 16 of 17 jaar hebben minimaal 12 uur rust per dag nodig, in ieder geval tussen 23.00 en 6.00. Per week hebben ze 36 uur rust nodig en bij een werktijd van 4,5 aaneengesloten uren is een pauze van een half uur verplicht. Twee pauzes van een kwartier is ook toegestaan, als dat collectief wordt besloten. Er mag op zondag gewerkt worden, als dit nodig is voor het werk. Wel moeten er 13 vrije zondagen per 52 weken zijn, als dit in collectief overleg anders wordt besloten is dat ook toegestaan.

Stages

Kinderen van 13, 14 of 15 jaar mogen een maatschappelijke stage lopen. Dit houdt in dat het kind licht niet-industrieel vrijwilligerswerk uitvoert op bijvoorbeeld een zorgboerderij of een verzorgingstehuis. De school moet een stageovereenkomst afsluiten met de organisatie waarbij het kind werkt. Onderstaande werktijden zijn het maximum tijdens een maatschappelijke stage.
Maximum arbeidstijden per: 13 en 14 jaar 15 jaar
Schooldag2 uur per dag2 uur per dag
Niet-schooldag7 uur per dag8 uur per dag
Vakantiedag7 uur per dag8 uur per dag
Schoolweek12 uur per week12 uur per week
Vakantieweek35 uur per week40 uur per week
Maximum aantal dagen in een schoolweek5 dagen5 dagen
Minimum aantal vrije zondagen5 zondagen per 16 weken5 zondagen per 16 weken
5 zondagen per 16 weken4 vakantieweken, waarvan 3 aaneengesloten6 vakantieweken, waarvan 4 aaneengesloten

Werken op zondag is niet toegestaan, behalve als dit voor het werk nodig is, bijvoorbeeld om te helpen bij een viering of kerkdienst. Wel moeten de ouders of verzorgers hier toestemming voor geven, is de zaterdag ervoor een vrije dag en heeft het kind minstens 5 vrije zondagen in 16 aaneengesloten weken.

Een 13/14-jarige moet 14 uur rust per dag hebben, een 15-jarige 12 uur. In ieder geval mag er niet gewerkt worden van 19.00 tot 7.00, behalve voor 15-jarigen in de vakanties, dan mag er niet gewerkt worden van 21.00 tot 7.00. Bij een aaneengesloten werktijd van 4,5 uur is een pauze van een half uur verplicht voor 13, 14 en 15-jarigen. Als het kind al een bijbaan heeft worden de werktijden van de bijbaan en de maatschappelijke stage bij elkaar opgeteld. Het totaal van de uren mag de maximale werktijd niet overschrijden.

Voor beroepsstages gelden andere regels. Kinderen van 14 en 15 jaar mogen een beroepsstage lopen, mits de school een stageovereenkomst heeft gesloten met het bedrijf of de organisatie waar het kind werkt, of als de gemeente een verzoek tot vervangende leerplicht heeft goedgekeurd. In ieder geval moeten de ouders of verzorgers de stageovereenkomst ondertekenen.
Er mag ook werk worden gedaan in fabrieken, al blijft het bij licht, ongevaarlijk werk. Er mag alleen onder begeleiding worden gewerkt. Per dag mag er 7 uur gewerkt worden, per week is dat 35 uur. School telt ook mee werktijd. Minimaal moet het kind 14 uur rust hebben, in ieder geval tussen 19.00 en 7.00. Bij 4,5 aaneengesloten werkuren is een pauze van 30 minuten verplicht en werken op zondag is niet toegestaan.
© 2015 - 2024 Damundin, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Kinderen mogen werken, maar niet alle werkzaamhedenKinderen mogen werken, maar niet alle werkzaamhedenHet is goed voor jongeren om alvast kennis te maken met werken en geld verdienen. Op deze manier leren ze ermee om te ga…
Moeten minderjarigen belasting betalen?Moeten minderjarigen belasting betalen?Inkomen wordt belast bij diegene die het ontvangt, maar hoe zit het bij minderjarige kinderen? Moeten zij zelf belasting…
Kinderfeestje - pakjes uitpakken met een spelKinderfeestje - pakjes uitpakken met een spelIedere keer bij een kinderfeestje is het weer de vraag hoe de jarige de kadotjes uit gaat pakken. Soms mogen de kinderen…
Als 17-jarige een autoverzekering afsluiten?Als 17-jarige een autoverzekering afsluiten?Sinds 2011 is het mogelijk om als 17-jarige het rijbewijs te halen. Verzekeraars zijn echter niet bereid om een verzeker…

Voorkom dat een collega uw verdiende salarisverhoging inpiktVoorkom dat een collega uw verdiende salarisverhoging inpiktHoe kunt u met succes de jaarlijkse salarisbespreking met uw manager ingaan. Welke tactiek levert het meeste salarisverh…
PostNL: Salaris postbezorger en zaterdagbesteller 2015PostNL: Salaris postbezorger en zaterdagbesteller 2015Ben je werkzaam bij PostNL en ben je benieuwd wanneer je je salaris krijgt uitbetaald? Ben je op zoek naar een (bij)baan…
Bronnen en referenties
  • Rijksoverheid, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jongeren-en-werk/vraag-en-antwoord/welk-werk-mogen-kinderen-van-12-jaar-doen-en-hoe-lang-mogen-ze-werken.html, bezocht op 25-01-2015
  • Rijksoverheid, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jongeren-en-werk/vraag-en-antwoord/mogen-kinderen-van-13-en-14-jaar-werken.html, bezocht op 25-01-215
  • Rijksoverheid, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jongeren-en-werk/vraag-en-antwoord/welk-werk-mogen-kinderen-van-15-jaar-doen.html, bezocht op 25-01-2015
  • Rijksoverheid, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jongeren-en-werk/vraag-en-antwoord/mogen-kinderen-van-15-jaar-werken.html, bezocht op 25-01-2015
  • Rijksoverheid, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jongeren-en-werk/vraag-en-antwoord/mogen-kinderen-van-15-jaar-kranten-bezorgen.html, bezocht op 25-01-2015
  • Rijksoverheid, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jongeren-en-werk/vraag-en-antwoord/welk-werk-is-verboden-voor-jongeren-tot-18-jaar.html, bezocht op 25-01-2015
  • Rijksoverheid, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jongeren-en-werk/vraag-en-antwoord/welk-werk-mogen-jongeren-van-16-en-17-jaar-doen.html, bezocht op 25-01-2015
  • Rijksoverheid, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jongeren-en-werk/vraag-en-antwoord/welk-werk-mogen-kinderen-van-13-14-en-15-jaar-doen-tijdens-hun-maatschappelijke-stage-en-hoe-lang.html, bezocht op 25-01-2015
  • Rijksoverheid, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jongeren-en-werk/vraag-en-antwoord/mogen-kinderen-van-14-en-15-jaar-stage-lopen.html, bezocht op 25-01-2015
Damundin (21 artikelen)
Gepubliceerd: 25-01-2015
Rubriek: Zakelijk
Subrubriek: Banen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.