Management nieuwe stijl

Ooit was er het karikatuur van de autoritaire, machtbeluste manager die hoog boven medewerkers uittorende en weinig inspraak duldde. In een tijd van plattere managementstructuren en mondigere werknemers, verandert ook de manager zelf. Over de opkomst van het management 'nieuwe stijl:' een benadering waarbij zogenaamde vrouwelijke waarden als samenwerking en overleg meer accent krijgen. Een ding voorop: je kunt natuurlijk niet zeggen dat een vrouwelijke manager zus denkt en handelt, en een mannelijke manager zó. Het gaat ook in het bedrijfsleven altijd om het individu. Wel worden er door managementkenners bepaalde karakteristieken verbonden aan de zogenaamde vrouwelijke of mannelijke managementstijl. Zo zou de mannelijke manager meer een eenling zijn, op de grote lijn letten, naar medewerkers toe duidelijke lijnen uitzetten maar niet zeer dol zijn op inspraak, en in het bezit zijn van een zekere waardering voor de eigen positie en status. De vrouwelijke manager worden karakteristieken toegedicht als het inspraakgericht zijn, het willen werken in een team, het op details en zorgvuldigheid gesteld zijn, het in het bedrijf brengen van sociale elementen, normen en samenhang, en het niet bovenmatig waarderen van de status en positie die het manager-zijn met zich meebrengt.

Opmars van de vrouwelijke manager

Opmerkelijk zijn nieuwsberichten over de zoektocht naar specifiek vrouwelijk managementtalent wereldwijd. Een voorbeeld. Zelfs in oude mannenbolwerken als de techniek, wordt nu bewust naar meer vrouwelijke managers gezocht omdat deze secuur en zorgvuldig werken – iets dat bij het werken met bouten en moeren uiteraard letterlijk van levensbelang kan zijn. Ook is onlangs gebleken dat de ‘harde pegels’, argument bij uitstek in zakenland, ook gediend zijn bij vrouwelijk talent in de hoogste regionen: een bedrijf zou, volgens onderzoekscijfers, beter presteren naarmate er meer vrouwelijke toppers actief waren. Nu is het allerminst zo dat de vrouwelijke manager de mannelijke dreigt te verdringen. De cijfers liegen er niet om. Op managementgebied is het in veruit de meeste gevallen nog altijd de man die de lakens uitdeelt. Maar de interesse in nieuwe managementmethodes en onaangeboord talent is wel een duidelijke trend, die nog weleens flinke veranderingen zou kunnen meebrengen.

Vrouwelijke manager oude stijl versus nieuwe stijl

Het is niet nieuw dat vrouwen het ver schoppen. Maar het is wel nieuw dat vrouwen hun specifieke eigenschappen beginnen mee te brengen in het managementproces, en hun oren niet laten hangen naar oude structuren die ze op hun nieuwe werkplek tegenkomen. Ook betrekkelijk nieuw is dat bedrijven niet langer verwachten dat vrouwen zich naar de heersende criteria gaan gedragen en aldus de mannelijke evenknie gaan imiteren; bedrijven hebben nu juist een groeiende belangstelling voor de kwaliteiten die vrouwen, zonder zich klakkeloos aan bestaande structuren te conformeren, kunnen inbrengen. In een tijd waarin de prestigieuze Nederlandse Universiteit Nijenrode een leerstoel Business Spiritualiteit heeft ingesteld, is er duidelijk ruimte voor nieuwe ideeen en invloeden. Dat betekent aandacht voor plattere managementstructuren, meer zeggenschap voor de ‘BV werknemer’ ofwel mogelijkheden voor individueel opererende personeelsleden, en parttime of gedeeld management. Het ‘oude model’ blijkt dan ook nadelen te hebben. Aangezien grosso modo de werknemer liever een managerspositie innam dan die van uitvoerend medewerker, bestonden veel organisaties langzamerhand uit een duizelingwekkend aantal managers, met een merkwaardig klein aantal uitvoerende personeelsleden. Ook de weerstand tegen de ego-gerichte zelfverrijking aan de top nam de afgelopen jaren hand over hand toe. En rechtlijnig en winstgericht denken kan haar verdiensten hebben, maar het werd allengs duidelijker dat dit een onhoudbare handelwijze wordt. Alleen al omdat werknemers mondiger worden, en een grotere vinger in de pap beginnen te eisen. Daarnaast spreekt de stem van de maatschappij steeds luider: we willen het weer socialer, groener, ethischer.

Money, money, money?

Een interessant onderzoek is het Intermediar Leiderschaps Onderzoek, zoals uitgevoerd onder drieduizend lezers, onder wie een flink aantal managers. Hier werd gebruik gemaakt van een fictieve ‘case’waarbij binnen een verlieslijdend bedrijf de medewerkers ofwel ontslagen werden, ofwel geen salarisverhoging meer kregen. Daarentegen stegen de salarissen van de fictieve raad van bestuur en directie echter met een forse 40%, met het argument van markconform belonen. In gewone woorden: belonen om te voorkomen dat je management wegloopt omdat het elders lonender werken is. Wat bleek: vrouwen keurden deze handelwijze door de bank genomen af, terwijl mannelijke managers er niet zo veel been in zagen om zo fors te blijven belonen aan de top. Ook bleken de mannelijke managers een meer flexibele moraal te hanteren als het ging om bijvoorbeeld snoepreisjes of te hard rijden naar een belangrijke vergadering. Dat je zo’n moraal hanteert, betekent individueel durven denken, en het bedrijf voorop stellen. Maar als die kwaliteiten doorschieten bij gebrek aan vrouwelijke waarden als inspraak verwelkomen en gemeenschappelijk belang in het oog houden, zit je algauw met de gebakken peren: demotivatie onder het personeel, of het in de hand werken van een slechte naam terwijl een goede naam steeds belangrijker is voor je bedrijf. Om maar eens wat te noemen.

Wederzijdse beinvloeding en groei

Enerzijds is het belangrijk om binnen het bedrijf oog te hebben voor winstgroei, harde besluiten te durven nemen en het voortouw zonder aarzelen in handen te nemen. Anderzijds is het belangrijk om werknemers inspraak te geven, een sociaal en motiverend gezicht te laten zien, en oog te hebben voor de menselijke maat. Uiteindelijk ligt, ook op managementgebied, de waarheid in het midden. Sterker nog, onze kracht als maatschappij en als bedrijf ligt in het midden: waar verschillende talenten elkaar ontmoeten, kunnen mensen elkaar en zichzelf zien bloeien en groeien. Waar we elkaar als rivaal zien, zal er weinig vrucht te plukken vallen in veranderende tijden. Het is belangrijk dat mensen elkaar in veranderende tijden vooral als collega zien, en vervolgens ook als inspiratiebron vanwege de heel eigen inbreng aan talenten en meningen.

Groeien met boek of cursus

Wanneer de manager oude stijl de moed en positiviteit opbrengt om de nieuwe garde met haar eigen ideeen en inbreng te verwelkomen en tot samenwerking te komen, wordt strijd vermeden en gecombineerde energie bevorderd. Waar de jonge garde zich op nieuw terrein waagt, is de opgaaf om met een frisse blik te arriveren. Niet krampachtig op zoek naar conformering aan een managementstructuur waarin je diep in je hart heel wat verbetering in zou willen aanbrengen, maar instromen met de moed om je eigen inbreng te hebben, te geloven in je eigen visie, persoonlijke talenten en vaardigheden. Niet kijken wie beter is, geen onderhuidse of openlijke wedstrijdjes houden of stiekem geniepige grapjes maken over de andere partij, maar samenwerken, met open vizier. Daar spinnen zowel alle mensen binnen het bedrijf garen bij, als het bedrijf zelf. Worden de kansen voor nieuwe managementstijlen optimaal benut, dan zijn er geen verliezers – alleen winnaars. Of je allang in het bedrijfsleven zit of nog maar net komt kijken, een managementcursus ‘nieuwe stijl’ of het lezen van een goed boek over dit onderwerp, kan je inzetbaarheid in het bedrijfsleven veel goed doen.

Meer artikelen over werk en zelfontwikkeling op de Mariawrites Infoteurpagina.