Van stress naar gemotiveerd presteren

Mensen zijn meer gemotiveerd en presteren beter wanneer er een deadline is. Het presteren betreft dan korstondige prestaties en de spanning moet niet te hoog zijn. Wanneer spanning omslaat in stress dan gaan de prestaties zienderogen achteruit. Spanning hoort enigszins bij goede prestaties leveren evenals je grenzen goed bewaken. Maar stress blokkeert inspiratie, motivatie en creativiteit. Stress is echter om te buigen naar goed en gemotiveerd presteren. Het spanningsniveau per individu is verschillend. Stress is bij de één van grotere invloed dan bij de ander. Sommigen kunnen het onder stress nog een tijdje volhouden, anderen storten vrij snel in. Sommigen lijken vrij snel tot een goed prestatieniveau te komen, en anderen hebben even nodig om op gang te komen. De beste ideeën ontstaan in crisisperioden, wat ook te zien is in de sport. Een deadline betekent voor sommigen dat zij opbloeien en in een flow aan prestaties werken. Hoe dan ook, een stressperiode moet niet te lang duren want blokkeert het prestatievermogen, de creativiteit en inspiratie. Spanning kan ook gewoon té groot zijn.

Van stress naar goed presteren

Goede prestaties leveren ten tijde van stress, kan door oefening. Hierdoor ben je onbewust goed opgewassen tegen stressvolle situaties door gewoontevorming: presteren onder stress is dus te trainen door mentale oefeningen. Spanning is een neutrale kracht en kan een positief, maar evengoed een negatief effect hebben. Ieder beroep neemt zijn eigen spanning met zich mee. Gezonde spanning kan leiden tot goede prestaties. Stress ontstaat wanneer je het spanningsniveau overschrijd en over je grenzen heengaat. Dan laat de effectiviteit te wensen over en zul je lichamelijk en psychische klachten krijgen. Het is zaak om spanning en stress niet te verwarren en om niet iedere vorm van spanning te vermijden. We kunnen niet oordelen over hoe een collega reageert op spanning, ieder individu reageert hier anders op. De één vindt kansberekening heerlijk en de ander schiet ervan in de stress.

Stress: nee. Spanning: ja.

Spanning creëert topprestaties. Stimulatie en uitdaging is een voorwaarde voor een goede motivatie. Om beter te presteren, ga je dus geen spanning vermijden. Beter is het om controle te leren uitoefenen over je spanningsniveau. Door stress komt adrenaline vrij, maar hierdoor onstaat ook te veel ongewenste chemische veranderingen in het lichaam. Bereidt je voor op stress door oefening en training van het brein. Dan buig je stress om naar spanning, dit zal je prestaties positief beïnvloeden en je motivatie vergroten. In plaats van gebukt te gaan onder stress met als gevolg dat je prestaties hieronder lijden, zul je zelfs kunnen profiteren van inspiratie.

Zelfbeeld

Leer jezelf kennen, waar komt je stress vandaan? Enerzijds raak je verveeld en gedemotiveerd bij te weinig uitdaging en anderzijds raak je in paniek, krijg je black-outs omdat je te veel spanning (stress) ervaart: je komt tot niets meer en een burn-out ligt op de loer. Dit is paradoxaal genoeg ook het geval wanneer als je vervelend, weinig uitdagend werk doet zonder al te veel variatie. Is bij jou één van de twee van toepassing dan wordt het tijd voor harmonie. Het is heel belangrijk om een juist zelfbeeld te hebben, om goed te kunnen vaststellen wat voor jou de juiste spanningsboog is om tot goede prestaties te komen. 360 Graden feedback (lijsten met karaktereigenschappen die je laat invullen door bijvoorbeeld collega's), draagt prima bij om tot een juiste conclusie te komen wat betreft je zelfbeeld. Alleen met een correct zelfbeeld kun je vaststellen op welk niveau je moet presteren zodat je voldoende uitdaging en voldoening vind. Na elke prestatie kan je je doelen hoger stellen.

Je moet dus voor jezelf het gebied vaststellen waarin je je het prettigst voelt. Er moet uitdaging zijn, voldoende variatie en gezonde spanning. Maar je moet niet onder druk staan. Op zijn tijd mag er een nieuwe uitdaging komen. Je zorgt ervoor dat je groeit in je functie en zoekt de prikkels die hiervoor verantwoordelijk zijn op. Dus neemt je ervaring toe. Fouten kunnen gemaakt worden, dan leer je sneller. Blijf vindingrijk, voorkom routine. Inspiratie doet zich voor in een spanningszône, niet in een stresszône of in een harmoniezône (prettige routine). Je voedingspatroon is van invloed op het functioneren van je brein, zorg voor een goed voedingspatroon. Bepaalde voeding staat erom bekend dat je er meer energie van krijgt. Maak aantekening van spanningen (wat, hoe), noteer taken die je uitstelt en mediteer erover waarom je ze uitstelt. Noteer of je groeit in het hanteren van spanningen.

Stress ombuigen naar gezonde spanning

Checklist kernoorzaak (doe deze wanneer je ontspannen bent)

• Wat veroorzaakte de kern van de stress/ het probleem
• Zijn discussies hierover duidelijk afgerond, of zijn er lopende zaken die besproken moeten worden
• Besproken, zoja, heeft iedereen hier een goed gevoel over, of sluimert er nog wat? Maak dan alsnog bespreekbaar
• Het kernprobleem: hoe objectief is dit, zit er een dosis subjectiviteit bij?
• Is het kernprobleem duidelijk? Blijf met elkaar in contact, bespreek of collega's jouw kernprobleem ook als kernprobleem zien
• Benader het kernprobleem zo praktisch mogelijk, hoe kan dit realistisch worden aangepakt?

Krachtveldenanalyse

• Bepaal de positieve en negatieve factoren die het bereiken van je doel beïnvloeden
• Wat wil ik, wie ondersteunt me hierbij, wat staat me in de weg?
• Gebruik de omkeringsmethode. Keer elke positieve of negatieve uitspraak die je bij de beantwoording van deze vragen tegenkomt om.
• Ga brainstormen over de uitspraken die je omgekeerd heb, doe brainwriting.
• Doe dezelfde analyse vanuit oogpunt van een sterke concurrent, tegenstander. Stel dat deze dezelfde analyse uitvoert jou, wat zouden de uitkomsten van deze tegenstander dan zijn?
• Visualiseer het probleem, probeer de situatie te zien zoals je hem wenst en luister ook goed naar wat anderen te zeggen hebben over de kernoorzaak. Blijf objectief.

De manier waarop je tegen stress aankijkt

• Soms is het moeilijk om op een andere manier tegen situaties aan te kijken, maar een andere optiek is wel noodzakelijk.
• Blijf positief, wanneer anderen gestresst doen is het niet jouw probleem
• Probeer je voor te stellen hoe je over een jaar zou voelen in deze stressvolle situatie
• Wanneer zijn je werkzaamheden wel leuk, thuis? Met andere collega's?
• Bepaal wat voor jou een gezonde spanningszône is.
• Wat kan er in het ergste geval gebeuren? Accepteer dat.
• Stel vast wat de moeite waard is om door beïnvloedt te worden en wat de moeite níet waard is.
• Zie de humor van dingen in!
• Beslis wat je wilt en kom in actie, laat de huidige situatie niet voortkabbelen
• Onderschat jezelf niet, weet wat je waard bent.
• Let op je ademhaling, wees je bewust van de invloed van voeding op je humeur, zorg voor een goede dosis ontspanning en plezier
• Wees jezelf, laat geen dingen ongezegd tegen collega's, maar zeg het op een rustige, vriendelijke doch overtuigde manier. Wees dus assertief. Kom op voor je grenzen.