Recht binnen de Europese Unie
In dit artikel zal er een beschrijving worden gegeven van het recht dat wordt gehanteerd binnen de Europese Unie. Het gemeenschaprecht, de rol van het Europese Hof van Justitie hierin en diverse gesloten verdragen zullen worden beschreven.
De Europese Unie functioneert als een rechtsstaat
Dit houdt in dat de werkzaamheden van de Unie ontstaan uit de verdragen, die alle lidstaten hebben goedgekeurd. Hierdoor worden de rechten van de burger beschermd. In de Europese Unie zijn er de wetgevende, uitvoerende en gerechtelijke machten. Deze zijn gescheiden om ervoor te zorgen dat er voldoende onafhankelijkheid blijft.
In de EU bestaat er het Europees gemeenschapsrecht. Hieronder staan de drie bronnen van Europees gemeenschapsrecht beschreven:
- Primair recht: Dit onderdeel van het Europees Recht bestaat uit de verdragen waarmee de Europese Unie is opgericht. Het primaire gemeenschapsrecht vormt het fundament van de Europese samenwerking.
- Secundair recht: Dit onderdeel van het Europees Recht bestaat uit recht dat is afgeleid van de Europese verdragen. Terwijl het primaire gemeenschapsrecht tot stand komt door de lidstaten van de Europese Unie, bestaat het secundaire gemeenschapsrecht uit regels die de instellingen en organen van de Europese Unie zelf creëren.
- Uitspraken van het Europese Hof van Justitie en het Gerecht van Eerste aanleg en het Gerecht van Ambtenarenzaken. Dit onderdeel van het Europees Recht bestaat uit de zogenaamde algemene rechtsbeginselen. Het zijn opvattingen over recht en rechtvaardigheid. Net als iedere andere rechtsorde kan de Europese Unie niet alleen maar uit geschreven normen bestaan. Voor de oplossing van bepaalde problemen zijn ongeschreven rechtsregels noodzakelijk.
Het Europese Hof van Justitie
Het Hof van Justitie heeft een belangrijke functie. Het hof doet namelijk uitspraken in juridische geschillen en zorgt ervoor dat Europese verdragen goed worden toegepast. Het Hof voorkomt hiermee dat iedereen het Gemeenschapsrecht naar eigen inzicht uitlegt en toepast.
Het Hof van Justitie ziet er op toe dat de toepassing van de regelgeving en de oprichtingsverdragen van de Europese Unie in stand blijven. Het Hof doet uitspraak in geschillen tussen lidstaten, EU-instellingen, bedrijven en individuen waarbij EU-wetgeving aan de orde is.
Het Hof heeft voor naleving een groot aantal instrumenten gekregen. Zo kan de Europese Commissie een procedure starten bij het Hof als lidstaten de Europese regels niet goed handhaven, waarna het Hof een boete of dwangsom kan opleggen. Ook kan bij het Hof een procedure gestart worden om besluiten van Europese instanties nietig te verklaren.
Daarnaast bepaalt het Hof wat de juiste uitleg is van Europese regelgeving. Deze procedure is bedoeld om te voorkomen dat de nationale rechters het gemeenschapsrecht op verschillende wijzen uitleggen. In sommige gevallen moet een rechter uit een EU-lidstaat een vraag aan het Hof voorleggen. De uitspraak van het Hof is bindend.
Het Hof bestaat uit evenveel rechters als er lidstaten zijn: uit elke lidstaat komt één rechter. De rechters en advocaten-generaal van het Europese Hof van Justitie worden benoemd door de Europese regeringsleiders tijdens de Europese Raad, voor een periode van zes jaar.
De rechten van de burgers in de Europese Unie
Vanaf het begin dat Europa één is geworden, is het rechtssysteem enorm belangrijk geweest. Om ervoor te zorgen dat Europa democratisch wordt, moeten bepaalde rechten ter bescherming van de burgers binnen de Europese Unie op papier staan. De rechten zijn vanaf het Verdrag van Rome opgenomen in de stukken. Deze kunnen worden verdeeld in drie categorieën: Dit zijn de grondrechten, rechten voor het vrije verkeer en de democratische rechten van de burgers.
EEX
In 1968 werd het EEX-verdrag getekend tussen België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland, om ervoor te zorgen dat er geen oorlog meer zou komen in Europa en om Europa economisch sterk neer te zetten. Het EEX- verdrag is een bevoegdheids- en executieverdrag.
In het EEG-verdrag staat dat de lidstaten met elkaar in onderhandeling moeten treden om ervoor te zorgen dat het makkelijker wordt om de formaliteiten waaraan de erkenning en de uitvoering van rechterlijke beslissingen onderworpen zijn. Dit zal gaan zorgen voor meer duidelijkheid en eenduidigheid tussen de lidstaten.