Zenuwen en spanning onder controle tijdens je toespraak

Spreken in het openbaar vereist vooral goede voorbereiding. En we moeten onze zenuwen onder controle kunnen houden om een volle zaal overtuigend toe te spreken. Beschouw die gespannenheid voor die speech ook als een positief signaal. Wees ervan overtuigd, dat achter het spreekgestoelte iedereen gespannen en zenuwachtig is. Vooral vóór en bij het begin van de spreekbeurt is die plankenkoorts het hevigst. Maar meestal krijgen we na afloop (tot onze verbazing) toch leuke reacties omdat we zo ontspannen achter de microfoon stonden, omdat we kennelijk onze podiumangst toch verborgen wisten te houden.

Plankenkoorts

De meeste sprekers die een volle zaal moeten toespreken, zijn onzeker over hun optreden. Er is dikwijls angst dat de zenuwen de prestatie in de weg gaan zitten en dat het publiek merkt dat er sprake is van onzekerheid. Maar een troost is dat zelfs doorgewinterde getalenteerde sprekers, nog altijd spanning hebben vlak voor hun toespraak. Vergelijk het met de voetballer die in een belangrijke wedstrijd in een vol stadion een penalty moet nemen. Realiseer je tevens dat de meeste toehoorders respect hebben voor degene die het lef heeft een praatje in de microfoon te houden. De zaal is daarom vaak positief gestemd jegens de spreker.

Zenuwachtigheid betekent energie

Realiseer u dat het zonder gespannenheid ook nooit echt goed zal lukken, want juist die spanning houdt ook in dat u heel graag een goed verhaal wilt houden en dat u wilt dat de boodschap goed overkomt. In feite is die gespannenheid daarom tevens een vorm van positieve energie. De kunst is om die kracht in uw voordeel te laten werken. Door de volgende adviezen op te volgen kunt u de nerveuze energie kanaliseren en omzetten. Dat gebeurt via lichaamstaal, oogcontact, enthousiasme. Deze fysieke activiteiten zorgen voor een uitlaatklep en ze bieden u de mogelijkheid om een deel van die extra energie nuttig te gebruiken.

Zenuwachtigheid bestrijden vóór de speech

Fysieke oefeningen

Zoek vlak voor u gaat spreken een rustig plekje voor uzelf (stille hoek) en concentreer u op dat deel van het lichaam dat het meest gespannen is. Gezicht, handen, maag? Span dat lichaamsdeel dusdanig dat het begint te trillen en laat dan de spanning wegvloeien. Herhaal dat een paar keer en het zal enorm opluchten. En laat uw hoofd zakken, ontspan de kaakspieren en laat de mond lekker slap hangen. Trek gekke gezichten, blaas de wangen op, laat de lucht daarna ontsnappen. Gaap een paar keer, allemaal ter ontspanning.

Mentale oefeningen

Denk terug aan prettige dingen, bijvoorbeeld aan mooie natuur zoals een stil strand of bergmeer, dat kan kalmerend werken. En besef tevens dat er veel ergere dingen in de wereld zijn dan een praatje houden. Dood en ziekte zijn ernstiger zaken. Houd u zelf voor dat u zich goed hebt voorbereid, weet waarover u praat, dat zo’n spreekbeurt goed is voor uw loopbaan. En dat de vorige keer dat u iets spannends deed, het ook allemaal goed ging.

Visualiseer

Ga in gedachten na wat er straks gaat gebeuren. Hoe u opstaat met uw map en met opgeheven hoofd naar het spreekgestoelte loopt. Dat u wellicht de inleider een hand geeft, en met zelfverzekerde blik richting publiek kijkt en in rustig tempo van wal steekt.

Zenuwachtigheid beheersen tijdens de toespraak

• Neem lekker een slok water als u een droge keel krijgt, kijk zelfverzekerd de zaal in, en begin in heel rustig beheerst tempo. Want trap vooral niet in de valkuil van onervaren sprekers die vanwege nervositeit te gehaast spreken. Af en toe een stilte laten vallen is helemaal niet erg.
• Mocht u last krijgen van een trillende stem dan is het juist belangrijk het tempo langzaam te houden en duidelijk te spreken. En versterk het oogcontact met de zaal, maar nooit rechtstreeks personen in de ogen kijken. Maak u zich geen zorgen over trillende handen en bonzend hart, want dat ziet het publiek niet. Verander eventueel de positie wat van uw voeten, ter ontspanning.
• Keelschrapen doet u gewoon als u daar behoeft aan heeft, maar wend daarbij wel het hoofd af van de microfoon.

Vergeetachtigheid

Bent u van plan om de speech vanaf een blad met wat steekwoorden en hoofdpunten te doen, zorg dan dat u evengoed een meer uitgeschreven tekst van de redevoering bij de hand heeft. Want dat geeft u bij voorbaat het zekere gevoel dat als uw geheugen u onverhoopt toch even in de steek laat, er evengoed helemaal niets mis kan gaan.