Opgelicht worden!
Dat je alert moet zijn om niet opgelicht te worden is logisch, maar toch krijgt menigeen het voor elkaar om opgelicht te worden waar je bijstaat. De programma’s op televisie nemen toe, omdat ook de oplichtingszaken toenemen. Daar is internet onderdeel van, maar ook daarnaast is het aan de orde van de dag. Wat kunnen we er aan doen … of moet het zijn, kunnen we er wat aan doen of hoort opgelicht worden? En hoe zit het met de gevolgen?
Alert!
Alert zijn is het toverwoord, maar eigenlijk is het ook een containerbegrip, want wat is alert zijn? Scherp op het onderwerp, signalen opvangen … en er iets mee doen. Maar dat kan zoveel omvattend in een mensenleven zijn, dat het nauwelijks te benoemen én te bevatten is.
In de privésfeer praat je over mensen die je ontmoet en iets van je “moeten” en vaak in het begin nog niet eens. Men geeft wat om hetgeen ze vervolgens willen, binnen te hengelen (dat kan in letterlijke zin zijn, maar ook psychisch in de vorm van aandacht als iemand bijvoorbeeld eenzaam is). Maar ja, hoe alert kan je zijn? Men is aardig, tegemoetkomend en heeft zeker een luisterend oor. Daar waar je denkt, dat is een vertrouwwekkend persoon, kan je zomaar met een oplichter te maken hebben. Waar baseer je je mening dus op?
Gezonde dosis scepsis
Privé: nieuwe vrienden?
Wil het vorenstaande zeggen dat je altijd sceptisch moet zijn? Dat ligt wat genuanceerder, want behalve het inzetten van je intuïtie - en dat kan alleen als je dicht bij jezelf staat - is je gezonde verstand er een die je nooit achterwege moet laten. Als iemand gewoon aardig is, is dat meer dan prima. Maar dat zegt nog niets over het gegeven dat je mensen bijvoorbeeld op “krediet” moet laten leven. Gezellig aanschuiven als je toch aan de dis zit, is prima. Het wordt anders als er tijdens een dergelijk gesprek plots boven tafel komt dat iemand “even” geld nodig heeft. Een bedrag wat op komst is blijft nog even uit of een erfenisje laat op zich wachten, omdat de notaris dwars ligt of een familielid doet “moeilijk” en men wil even geld leven. Er zijn talloze manieren te bedenken waarbij het beeld gecreëerd kan worden dat iemand absoluut te vertrouwen is (want daar doet men veel moeite voor) en nu even hulp nodig heeft.
Eigenlijk is het zo simpel … als je iemand nauwelijks kent, weet je niet of je iemand kunt vertrouwen. De praktijk moet dit uitwijzen. Zo simpel is het en van vertrouwen uitgaan is niet verkeerd, maar dat wil nog niet zeggen dat je hem/haar letterlijk financieel moet steunen. Iemand die echt in nood is, stelt namelijk morele steun ook erg op prijs.
Zakelijk: business is business
Dit kan natuurlijk ook in de zakelijke sfeer. Als ondernemer kan je er voor kiezen om altijd eerst om betaling te vragen, alvorens aan de slag te gaan. Maar de praktijk wijst uit dat menig ondernemer al aan de slag gaat, nog voordat er een betaling (een voorschot) betaald is, als er al een getekende offerte ligt.
Behalve het goed vastleggen, is er ook nog zoiets als “handgeld”. Daarmee geef je aan dat je het product zeker af gaat nemen en doe je het niet dan ben je je handgeld kwijt. Er zijn verschillende branches die hiermee werken.
Maar ben ook duidelijk als het gaat om vooraf betalen, gewoon een aanbetaling voor je aan de slag gaat. Of denk aan de woningmarkt, want hoeveel oplichters wonen er niet (tijdelijk) in riante woningen zonder te betalen? Het is bij een woning eenvoudig, er moet gewoon betaald zijn voordat je de woning in gaat en zorg er voor dat je regelmatig in de woning kunt zijn. Is dat een check? Ja dat is het en leg het ook uit aan de nieuwe bewoner. De eerlijke bewoner zal er ook geen problemen mee hebben. Onderneem dus actie als dit direct problemen geeft of men in een later stadium de boot af weet te houden. Dat is niet legitiem, niet volgens de afspraak en dus heb je recht om in actie te komen. Vooraf zaken goed vastleggen én controleren (zoek maar eens op internet, dan levert je dat vaak direct meer info op) voorkomt dat de rechten van huurders huizen hoog staan en je als eigenaar het onderspit delft. Altijd voorkomen is een utopie, maar je kunt wel je voorzorgmaatregelen treffen om het tot een minimum te beperken.
Internet
Aanbiedingen
Internet is qua oplichting een heel nieuw fenomeen en daar geldt bij koopjes bijna altijd “als het lijkt dat het niet waar kan zijn (zo goed is de aanbieding) dan is het meestal ook niet waar”. Zomaar producten van bekende merken voor de helft van prijs (of minder), is haast niet haalbaar. Men speelt in op de behoefte van de mens de 1e klas merken te willen hebben, maar er niet het volle pond voor te willen betalen.
Veilig online kopen
Daarnaast hebben we ook nog de fakepagina’s van de bekende merken. Je denkt bij een bekend merk wat te bestellen en komt er na betaling pas achter dat het een fakepagina is. Alle bekende merken werken op de bekende manieren en dat wijkt nooit af van de standaard. Hierbij is eerst de site goed bekijken, maar ook hoe je moet betalen (bekijk of je een veilige urlcode in het scherm ziet), zijn aspecten die erg belangrijk zijn. Zoek altijd op de officiële naam en controleer de url, ben je tijdens de weekdagen, bel dan ook eens. De bekende ketens hebben altijd een telefoonservice.
Consequenties
Bijna altijd kost het geld en niet zelden kost het ook nog energie en wordt je eigenwaarde én vertrouwen deels of geheel gesloopt. De consequenties zijn dus lang niet alleen aan de materiële kant en dat is mogelijk nog wel het belangrijkste. De pijn van het onterechte vertrouwen en het geloof in de mensheid die zomaar het putje in gaat, het zijn allemaal zaken die vaak nog zwaarder wegen dan de financiële kant. Maar de financiële kant kan, in ernstige gevallen, ook tot (persoonlijk) faillissement leiden. Met alle gevolgen van dien. Een gewaarschuwd mens telt voor twee...
Tot slot
Is met deze wetenschap “alert zijn” dus de juiste term? Zeer waarschijnlijk wel. Alert zijn is eigenlijk meer dan dat, want je moet controleren, logisch nadenken, je gevoel over een situatie toelaten en durven zeggen dat je het zo niet gaat doen. Al deze aspecten maakt dat we het moeilijk blijven vinden om te voorkomen opgelicht te worden …