Wat is een Orthoptist?

Wat is een Orthopist? Een orthopist is werkzaam in de oogheelkunde. Een bekend voorbeeld waar een orthopist zich mee bezig houd is het zogenaamde 'luie oog' ofwel amblyopie. Hoe word je een orthopist?

De orthoptist

Werken de ogen niet goed samen? Tijd voor een bezoek aan een specialist.

Naast een anatomische tekening van een oogbol hangt een wit vel. Er zijn oogpleisters opgeplakt, bedoeld voor kinderen met een lui oog. Veel ouders willen dat hun kind zo'n huidkleurige pleister neemt. Die valt niet zo op. Maar zelf hebben de kinderen vaak veel liever zo'n gekleurde, met plaatjes van vliegtuigen of prinsessen erop. Dit is het werk van een orthopist. Een orthopist is gespecialiseerd in ogen die niet goed samenwerken. En in stoornissen van de oogbewegingen.

De meeste orthopisten behandelen volwassenen die scheel kijken, dubbel zien of last hebben van hoofdpijnklachten. Daarnaast heeft ze ook veel kinderen onder behandeling. Die zijn soms lastig te onderzoeken. Jonge ogen zijn zo sterk, dat een opticiën een oogafwijking niet kan bepalen. Kinderen kunnen een afwijking heel goed compenseren. Hoe kan een orthopist dan toch ogen opmeten?
Hiervoor worden vaak kaarten gebruikt met afbeeldingen in verwerkt, die alleen zichtbaar zijn als de ogen goed diepte kunnen zien. De orthopist draagt de kinderen op om bepaalde plaatjes aan te wijzen. Op deze manier kan de orthopist bepalen wat de status van de ogen van het kind is.

Patiënt wordt piraat

Verder heeft een orthopist een soort witte bril, die één van ogen afdekt. De orthopist gaat vervolgens met een witte kaart met zwarte plaatjes aan de andere kant van de behandelkamer staan. De patiënt moet zeggen wat ze ziet. Het eendje op de bovenste rij weten ze meestal goed te benoemen. Maar bij de kleinere plaatjes gaat het vaak mis. Dan gaan patiënten vaak gokken.

Om de oogafwijking te kunnen meten moet een orthopist de ogen van de patiënt druppelen. De druppels moeten een half uur lang inwerken en zorgen ervoor dat het oog tijdelijk niet kan scherpstellen. Pas als het aanpassingsmechanisme is uitgeschakeld, kan de orthopist de ogen goed opmeten.
Zodra de druppels hun werk doen, doet de orthopist het licht in de behandelkamer uit. Met een zogeheten 'skiascoop' schijnt ze een streepje licht in de groot geworden pupillen van de patiënt. Vervolgens wordt de refractie gemeten, ofwel de afwijking van het oog. Dan wordt gekeken welke (eventuele) maatregel of oplossing er toegepast moet worden.

Hoe wordt ik orthopist?

Als je met het idee loopt om orthopist te worden, zijn er veel folders te verkrijgen. Een van de grotere opleidingen om orthopist te worden is gelegen aan de faculteit Gezonheidszorg van de Hogeschool Utrecht. Daar kun je de opleiding 'ortoptie' volgen. Kun je dan als orthoptist nog wel normaal naar de ogen van mensen kijken? Nee. Meestal kijk je dan vanzelf of mensen recht kijken. Is dat niet zo, dan zijn afgestudeerde orthoptisten vaak geneigd om daar iets van te zeggen, want er is bijna altijd iets aan te doen.

Pleister op het oog

Wat is er aan de hand met kinderen bij wie een oog is afgeplakt? Ze hebben last van amblyopie: een lui oog. Daarbij is een van de ogen zwakker dan de andere. Dit kan optreden bij kinderen die scheel zijn of een brilafwijking hebben. Door een pleister op het goede oog te plakken, stimuleert de orthoptist het slechte oog om weer aan het werk te gaan.